Cuộc chiến thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ tưởng chừng có dấu hiệu hạ nhiệt khi hai bên liên tục mở các cuộc đam phán, lại bất ngờ leo thang căng thẳng mới.

Trong tuyên bố đưa ra hôm 17-9 (giờ Mỹ) Tổng thống Donald Trump quyết định áp đặt mức thuế 10% nhằm vào hàng hóa nhập khẩu của Trung Quốc trị giá 200 tỷ USD từ ngày 24-9 và sẽ tăng 25% thuế vào cuối năm nay. Động thái này của ông Trump rõ ràng nhằm đẩy mạnh cuộc chiến thương mại với Bắc Kinh, bởi đây là đòn tấn công mạnh mẽ nhất từ trước đến nay của Washington. Các mức thuế bổ sung được áp dụng theo sau các khoản thuế mới được ban hành vào đầu năm nay nhằm vào hàng hóa trị giá 50 tỷ USD của Trung Quốc. Kết hợp lại, điều đó có nghĩa là khoảng một nửa số sản phẩm mà Trung Quốc bán cho Mỹ mỗi năm sẽ bị ảnh hưởng bởi mức thuế mới cao ngất ngưởng như thế này.

Thật ra, Tổng thống Trump đã kêu gọi các cố vấn của ông thúc đẩy việc áp thuế 200 tỷ USD này, ngay cả khi Washington và Bắc Kinh vẫn đang nỗ lực đàm phán để khởi động lại các cuộc đàm phán thương mại. Và quyết định của ông Trump lần này có khả năng “giết chết” các cuộc đàm phán đã được lên kế hoạch. Trong ngày 18-9, Trung Quốc đã ngay lập tức tuyên bố đáp trả. Bộ Thương mại nước này tuyên bố, Bắc Kinh không có lựa chọn nào khác ngoài việc đáp trả và hy vọng Washington sẽ điều chỉnh cách ứng xử.

Bắc Kinh không nêu cụ thể các hành động sẽ thực hiện. Nhưng theo dự đoán, có thể Trung Quốc sẽ không cử phái đoàn thương mại đến Mỹ để tiếp tục đàm phán, sau khi một quan chức cấp cao của gã khổng lồ Châu Á miêu tả, tuyên bố của ông Trump là “hủy hoại” bầu không khí thương lượng. Theo tờ SCMP, Trung Quốc đang rà soát các kế hoạch trước đây về việc cử một phái đoàn do Phó Thủ tướng Lưu Hạc dẫn đầu tới Mỹ vào tuần tới để tham gia vòng đàm phán mới. Hiện, Bắc Kinh chưa đưa ra quyết định cuối cùng, nhưng họ nhấn mạnh, việc “bày tỏ thiện chí đầy đủ” là điều kiện tiên quyết để tiến hành đối thoại.

Có thể, quyết định áp thuế đối với hàng hóa Trung Quốc trị giá 200 tỷ USD sẽ chỉ gây ra tác động vừa phải đối với nền kinh tế Mỹ, nhưng quyết định này khiến hy vọng ngày càng mong manh về việc bất đồng thương mại được xoa dịu.

THANH VĂN