Về quy định không áp dụng hình phạt tử hình đối vối người từ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử
Khoản 2 Điều 40 dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) quy định: “Không áp dụng hình phạt tử hình đối với người từ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử”.
Chúng tôi không đồng tình với quy định này, bởi lẽ pháp luật của nước ta là pháp luật xã hội chủ nghĩa, mang tính nhân đạo, nhân văn sâu sắc. Pháp luật nhân đạo, nhân văn là để bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ bình yên cuộc sống và hạnh phúc của nhân dân.
Ở nước ta, thời gian qua, mặc dù Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành triển khai quyết liệt các chủ trương, biện pháp công tác vừa mang tính chiến lược, vừa giải quyết những vấn đề cấp bách, huy động tốt hơn sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, nhưng tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật còn diễn biến phức tạp. Nếu quy định “Không áp dụng hình phạt tử hình đối với người từ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử” dẫn đến hệ quả tội phạm sẽ lợi dụng người từ 75 tuổi trở lên tham gia các hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép ma túy với số lượng lớn; tiến hành các hoạt động khủng bố, xâm phạm an ninh quốc gia hoặc phạm các tội đặc biệt nghiêm trọng khác mà không sợ bị áp dụng hình phạt tử hình. Giả sử quy định này được thông qua thì đây sẽ là một kẽ hở lớn trong pháp luật hình sự để các thế lực thù địch, phản động và các loại tội phạm lợi dụng chống phá Đảng, Nhà nước.
Vì vậy, chỉ nên quy định không áp dụng hình phạt tử hình đối với người chưa thành niên khi phạm tội hoặc đối với phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi khi phạm tội hoặc khi xét xử. Còn đối với người từ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử thì nên coi là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định tại điểm n khoản 1 Điều 51 dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi). Theo đó, điểm n khoản 1 Điều 51 cần được chỉnh sửa như sau: 1. Các tình tiết sau đây là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự:
... “n) Người từ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử”.
Nguyễn Hiểu Minh