Hệ thống xe buýt nhanh BRT là 1 hợp phần nằm trong Dự án Phát triển bền vững TP Đà Nẵng, gồm có 5 hợp phần: Hợp phần 1: Cải thiện hệ thống thoát nước mưa, nước thải; Hợp phần 2: Hệ thống xe buýt nhanh BRT thí điểm; Hợp phần 3: Các tuyến đường chiến lược đô thị; Hợp phần 4: Tăng cường năng lực và hỗ trợ thực hiện dự án; Hợp phần 5: Các hạng mục công trình được chuyển sang từ Dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên.

TP Đà Nẵng dừng xây dựng xe buýt nhanh BRT, tập trung đầu tư xe buýt trợ giá, xe buýt chất lượng cao.

Ông Huỳnh Anh Vũ, Phó Giám đốc phụ trách Ban Quản lý các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên TP Đà Nẵng, cho biết: Dự án trên có tổng mức đầu tư hơn 358 triệu USD, trong đó, vốn vay ưu đãi của Ngân hàng Thế Giới (WB) gần 275 triệu USD, vốn đối ứng của TP Đà Nẵng hơn 83 triệu USD). Dự án được UBND TP Đà Nẵng giao cho Ban Quản lý các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên TP Đà Nẵng làm chủ đầu tư kiêm điều hành dự án.

Triển khai từ năm 2013, đến thời điểm này, các hợp phần: 1, 3 và 4 của Dự án phát triển bền vững TP Đà Nẵng đều đã hoàn thành khối lượng thi công từ 92 - 98%, Hợp phần 5 đã hoàn thành 100%. Riêng Hợp phần 2 xây dựng Hệ thống xe buýt nhanh BRT thí điểm chỉ mới đạt khối lượng thi công ở mức 33%, trong đó, nhiều hạng mục công trình chưa triển khai như: hệ thống vé thông minh, hệ thống tín hiệu giao thông ưu tiên, cải tạo lại các nút tổ chức giao thông nằm trên tuyến xe buýt nhanh BRT, các nhà chờ trên dải phân cách để phù hợp với cơ sở hạ tầng của hệ thống BRT, v.v…

Trao đổi về dự án xây dựng Hệ thống xe buýt nhanh BRT tại Đà Nẵng, ông Trần Thanh Dũng, trú P.Xuân Hà (Q.Thanh Khê), chia sẻ: Hiện TP Đà Nẵng có rất nhiều tuyến xe buýt “phủ sóng” từ trung tâm TP cho đến vùng nông thôn Hòa Vang. Các tuyến xe buýt của TP đều có phương tiện vận tải khách đời mới, nhiều tiện ích như: điều hòa, wifi miễn phí, lại được trợ giá nên giá vé đi xe buýt rẻ… nhưng thưa vắng khách đi, dư thừa công suất phục vụ. “Cho nên, việc đầu tư Hệ thống xe buýt nhanh BRT vào thời điểm này theo tôi sẽ không hiệu quả, dễ gây lãng phí”, ông Trần Thanh Dũng chia sẻ thêm.

Theo ông Lê Thanh Hưng, Phó Giám đốc Sở GTVT, chủ trương đầu tư xây dựng Hệ thống xe buýt nhanh BRT trên địa bàn TP là chủ trương đúng đắn nhằm nhằm góp phần hạn chế phương tiện cá nhân, chống ùn tắc giao thông, đồng thời góp phần xây dựng văn minh đô thị, phát triển bền vững TP. Tuy nhiên, hiện nay, vẫn còn nhiều người dân TP chưa có thói quen sử dụng phương tiện vận tải khách công cộng để đi lại, cơ sở hạ tầng phục vụ cho vận tải khách công cộng chưa đồng bộ. Vì vậy, việc xây dựng Hệ thống xe buýt nhanh BRT trên địa bàn TP giai đoạn này  là chưa hợp lý, TP nên tập trung đầu tư phát triển xe buýt trợ giá, xe buýt chất lượng cao hiện có. 

Ông Lê Trung Chinh, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cho rằng: Việc đầu tư xây dựng và đưa vào vận hành thí điểm Hệ thống xe buýt nhanh BRT trên địa bàn TP vào thời điểm này sẽ có những bất cập do dự báo lượng hành khách sử dụng xe buýt nhanh BRT theo tính toán chưa đạt yêu cầu, TP cũng chưa có các bãi đỗ xe cá nhân để người dân gửi phương tiện cá nhân rồi sử dụng xe buýt, thói quen tham gia giao thông công cộng của nhiều người dân chưa cao…

“Trong khi đó, chi phí trợ giá BRT sẽ tăng cao hơn nhiều so với trợ giá xe buýt thường và kéo dài, tạo gánh nặng cho ngân sách và phản ứng dư luận xã hội không tốt về hiệu quả đầu tư. Đồng thời trên hành lang tuyến BRT cũng đang có tuyến xe buýt trợ giá R16 vận hành”, Chủ tịch UBND TP Lê Trung Chinh cho biết thêm. Từ thực tế nêu trên, báo cáo với Thường trực HĐND TP, lãnh đạo UBND TP Đà Nẵng nhận định việc triển khai hệ thống BRT ở giai đoạn này chưa mang hiệu quả xã hội cao, chưa thực hiện được mục tiêu chống ùn tắc giao thông trên địa bàn TP cũng như tăng số lượng người sử dụng phương tiện giao thông công cộng.

Trên cơ sở đó, UBND TP Đà Nẵng đã có Tờ trình số 44/TTr-UBND về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án Phát triển bền vững TP Đà Nẵng nói chung, ngừng triển khai Hợp phần 2 thí điểm Hệ thống xe buýt nhanh BRT nói riêng tại kỳ họp thứ 17, HĐND TP Đà Nẵng khóa IX nhiệm kỳ 2016-2021 vào ngày 12-4 vừa qua và đã được HĐND TP thống nhất thông qua.

Theo đó, đối với Hợp phần 2 thí điểm Hệ thống xe buýt nhanh BRT, HĐND TP Đà Nẵng thống nhất giảm mức độ đầu tư, tạm ngưng triển khai đấu thầu và thi công các công trình, hạng mục mới liên quan đến BRT (hệ thống vé, giao thông thông minh, tín hiệu giao thông ưu tiên, tổ chức giao thông tại các nút, nhà chờ dải phân cách, nhà chờ trên vỉa hè ưu tiên phục vụ cho xe buýt nhanh…); chỉ tiếp tục triển khai thi công một số hạ tầng cơ bản của xe buýt trợ giá để đảm bảo hoàn thành toàn bộ các điểm đầu cuối phục vụ cho 12 tuyến buýt trợ giá.

Ông Huỳnh Anh Vũ, Phó Giám đốc phụ trách Ban Quản lý các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên TP Đà Nẵng, cho biết thêm: hiện Ban Quản lý các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên TP Đà Nẵng đã làm việc với WB và đạt được sự nhất trí về việc dừng xây dựng hệ thống xe buýt BRT trên địa bàn thành phố.

PHÚ NAM