Nhiều chung cư, nhà tập thể xuống cấp, thậm chí không ít căn ở mức độ cảnh báo cực kỳ nguy hiểm, trực tiếp ảnh hưởng tới tính mạng người dân, phải di dời, giải tỏa khẩn cấp. Tuy vậy, việc xử lý kéo dài nhiều năm vẫn chưa dứt điểm. Vì sao vậy?

Hàng loạt nhà tập thể ở Đà Nẵng xuống cấp mức độ D vẫn chưa được xử lý dứt điểm.

Hiện nay Trung tâm Quản lý và Khai thác nhà Đà Nẵng đang quản lý 41 chung cư và 2 ký túc xá được xây dựng sau năm 1975. Trong đó, 3 khu chung cư trước đây do được đầu tư với tổng mức đầu tư thấp, qua thời gian sử dụng và ảnh hưởng tác động môi trường biển nên đã xuống cấp. Cụ thể, 3 chung cư gồm Thuận Phước, Hòa Minh, Lâm Đặc sản Hòa Cường. Các chung cư này hiện đã xuống cấp nghiêm trọng, có dấu hiệu nứt sàn, dầm, cột. Một số căn hộ trong các chung cư bị thấm dột, hư hỏng hệ thống kỹ thuật và đến năm 2021 sẽ hết niên hạn sử dụng. Hiện Trung tâm Quản lý và Khai thác nhà đang sửa chữa, gia cố lại các bộ phận hư hỏng.

Với nhà tập thể do nhà nước quản lý, trên địa bàn TP Đà Nẵng hiện có khoảng 40 khu tập thể. Những dạng nhà này từ khi tiếp quản, bố trí sử dụng đến nay đã trên 40 năm, chưa được nhà nước đầu tư cải tạo sửa chữa. Bên thuê sử dụng phải tự cải tạo, sửa chữa chắp vá để duy trì nơi ăn chốn ở. Do đó, hiện các khu nhà tập thể này chất lượng ngày càng xuống cấp, có nguy cơ sụp đổ. Theo Trung tâm Quản lý và Khai thác nhà, trong số 40 khu tập thể có 25 khu với tổng cộng 171 hộ dân do nhà đã xuống cấp, cần phải thu hồi, phá dỡ. Do vậy, sau khi có kết luận về mức độ hư hỏng, UBND TP đã có quyết định thu hồi, giải tỏa 25 khu nhà tập thể này. Theo lộ trình, những nhà tập thể có cấp nguy hiểm cao nhất (cấp D) cần phải di dời khẩn cấp. Qua rà soát có 8 khu tập thể thuộc nhóm D, chủ yếu tại Q. Hải Châu.

Trong thời gian qua, Q. Hải Châu phối hợp với Trung tâm Quản lý và Khai thác nhà, các ngành liên quan đã lập Hội đồng Bồi thường thiệt hại, hỗ trợ tái định cư để thực hiện giải tỏa, di dời 51 hộ dân thuộc 8 khu tập thể trên. Tuy vậy, việc thực hiện di dời, giải tỏa gặp nhiều khó khăn, mặc dù đây là các khu tập thể xuống cấp nghiêm trọng, trực tiếp ảnh hưởng tới tính mạng, sức khỏe của người dân. Mỗi mùa mưa bão, người dân sống trong các khu tập thể này lại nơm nớp lo sợ. Trong suốt thời gian dài thực hiện di dời, giải tỏa, song hiện vẫn còn nhiều hộ dân “bám trụ” các khu tập thể xuống cấp nguy hiểm này. Cụ thể, hiện mới di dời được 27/51 hộ dân tại 8 khu tập thể (trong đó đã di dời hoàn toàn 2 khu tập thể ở số 10 Trần Bình Trọng với 12 hộ và K30 Bạch Đằng với 8 hộ). 24 hộ dân chưa thực hiện di dời gồm 9/9 hộ ở khu tập thể 50-52 Lê Lai, 6/6 hộ ở khu tập thể 52 Trần Quốc Toản, 3/3 hộ ở 87 Lê Lai…

Ngoài 8 khu tập thể xuống cấp mức D phải di dời khẩn cấp, TP còn 16 khu tập thể xuống cấp mức C cũng buộc phải di dời, giải tỏa thuộc các quận Hải Châu và Thanh Khê. Đến nay mới có 10 hộ dân trên tổng số 111 hộ dân tại 16 khu nhà tập thể xuống cấp mức độ cấp C thực hiện di dời. Rõ ràng, việc ở trong các khu tập thể xuống cấp không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe, tính mạng người dân mà việc tồn tại ngay trong trung tâm TP cũng ảnh hưởng tới mỹ quan đô thị. Từ cuối năm 2016, Hội đồng nhân dân TP Đà Nẵng đã có Nghị quyết số 83 trong đó yêu cầu xử lý với chung cư, nhà tập thể xuống cấp. Tuy nhiên, việc xử lý từ đó đến nay vẫn chưa dứt điểm, gặp nhiều trở ngại. Nguyên nhân chủ yếu các hộ dân không đồng ý di dời đến chung cư mới, muốn tiếp tục ở nhà tập thể hiện tại hoặc yêu cầu bố trí 1 lô đất tái định cư.

Theo UBND quận Hải Châu và Thanh Khê, sau nhiều lần phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức họp bàn cùng các hộ dân sinh sống trong các khu tập thể xuống cấp để vận động di dời thì đều nhận được ý kiến không đồng ý với phương án bố trí thuê 1 căn hộ chung cư. Đa số các hộ dân đề nghị ở lại khu tập thể hoặc bố trí tái định cư 1 lô đất có thu tiền sử dụng đất để ổn định cuộc sống. Trong khi đó, theo qui định, các hộ dân này không đủ điều kiện để bố trí 1 lô đất tái định cư theo qui định. Chính vì thế, việc di dời giải tỏa các khu tập thể xuống cấp rất khó khăn.

Cuối năm 2019 TP đã có quyết định phê duyệt phương án di dời giải tỏa các hộ đang ở tại các khu tập thể xuống cấp thuộc sở hữu nhà nước tại quận Hải Châu và Thanh Khê. Theo đó, giao Trung tâm Quản lý và Khai thác nhà thanh lý hợp đồng thuê nhà, giao các quận thực hiện việc di dời các hộ dân tới các chung cư. Riêng với các hộ dân tại 8 khu tập thể xuống cấp cấp độ D nêu không chấp hành di dời sẽ thực hiện cưỡng chế theo qui định. Hiện tại, TP đang giao cho các quận Hải Châu, Thanh Khê tiếp tục vận động người dân di dời khỏi các khu tập thể này.

HẢI QUỲNH