(Cadn.com.vn) - Mặc dù Công ty Cổ phần Đại Hưng (viết tắt: Cty Đại Hưng) vi phạm Nghị định 142/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước và khoáng sản nhưng UBND tỉnh Quảng Nam đã không mạnh tay xử phạt, mà  tiếp tục cho phép Cty Đại Hưng tận thu đất sét làm nguyên liệu sản xuất gạch. Quyết định này của UBND tỉnh Quảng Nam khiến nhiều người đặt nghi vấn, liệu có sự ưu ái của chính quyền địa phương đối với những vi phạm của Cty Đại Hưng (?).

Nhà máy sản xuất gạch Đại Hưng nhìn từ xa.

Cty Cổ phần Đại Hưng (Nhà máy gạch Đại Hưng) có địa chỉ tại Cụm công nghiệp Đại Đồng (H. Đại Lộc, Quảng Nam) chuyên sản xuất gạch tuynel, ngói các loại. Nhiều năm nay, để có nguồn nguyên liệu sản xuất Cty Đại Hưng chủ yếu tận thu nguồn đất sét từ cải tạo đồng ruộng hoặc mua nguồn đất sét bên ngoài về phục vụ sản xuất. Thời gian gần đây, Cty tận thu đất sét tại khu vực Hố Lấm (thôn Hòa Hữu Tây, xã Đại Hồng) thuộc dự án phát triển kinh tế trang trại cá nước ngọt của ông Nguyễn Phương (thôn Ngọc Kinh Đông, xã Đại Hồng) làm chủ. Tại khu vực Hố Lấm, Cty Đại Hưng đã được các cơ quan chức năng cấp phép tận thu khoáng sản đất sét với mục đích cải tạo đồng ruộng. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, Cty đã khai thác vượt độ cao cho phép và bị Đoàn kiểm tra liên ngành H. Đại Lộc và địa phương phát hiện, lập biên bản vi phạm. Cơ quan chức năng đã đề xuất UBND H. Đại Lộc ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính Cty Đại Hưng với mức phạt từ 50-70 triệu đồng, theo điểm b, khoản 3, Điều 29 Nghị định 142/2013/NĐ-CP của Chính phủ.

Trong khi chờ đợi quyết định xử lý của UBND H. Đại Lộc thì ngày 21-6-2016, UBND tỉnh Quảng Nam có Văn bản số 2825/UBND-NC về "xử lý việc khai thác đất sét của Công ty Cổ phần Đại Hưng". Nội dung văn bản có nêu ý kiến của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam như sau: "Trong quá trình triển khai thực hiện việc tận thu đất sét thuộc dự án phát triển kinh tế trang trại nuôi cá nước ngọt do ông Nguyễn Phương đứng tên dự án, Cty Đại Hưng thiếu kiểm tra nên đã vi phạm quy định tại điểm b, khoản 3, Điều 29 Nghị định 142/2013/NĐ-CP của Chính phủ. Xét thấy Cty Đại Hưng đã nhận thức rõ hành vi vi phạm, tự giác khắc phục hậu quả (hoàn thổ), UBND tỉnh thống nhất với đề nghị của CA tỉnh Quảng Nam không xử phạt hành vi vi phạm nêu trên, đồng thời cho phép Cty thực hiện việc tận thu đất theo đúng hồ sơ được duyệt để phục vụ nguyên liệu sản xuất.

Khu vực Hố Lấm, nơi Cty Đại Hưng vi phạm vượt độ cao cho phép khi khai thác tận thu đất sét.

Như vậy, theo nội dung văn bản này thì UBND tỉnh Quảng Nam đã không mạnh tay xử phạt hành vi vi phạm của Cty Đại Hưng lại còn tiếp tục cho phép Cty thực hiện việc tận thu đất để làm nguyên liệu sản xuất. Vậy liệu trong quá trình khai thác, Cty hoặc nhà máy sản xuất gạch, ngói thực hiện việc tận thu đất sét để phục vụ nguyên liệu sản xuất có hành vi vi phạm pháp luật nhưng chỉ cần nhận thức rõ hành vi vi phạm của mình và tự giác khắc phục hậu quả thì sẽ không bị xử phạt theo luật định (!?). Thời gian qua, tình trạng khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Quảng Nam có nhiều diễn biến phức tạp, nhất là việc lợi dụng cải tạo mặt bằng đồi núi, đồng ruộng để tận thu đất sét làm gạch đã để lại nhiều hệ lụy về môi trường. Đến nay, tại khu vực Hố Lấm dù đã được Cty Đại Hưng "tự giác khắc phục hậu quả" nhưng vẫn còn ngổn ngang, lởm chởm với những hố đào sâu hoắm do công ty đào múc để lấy đất làm nguyên liệu sản xuất. Dù diện tích đất trên đã được giao lại cho ông Phương để tiếp tục triển khai dự án trang trại cá nước ngọt nhưng với tình trạng đất bị xới tung như hiện nay thì việc thực hiện dự án đó không còn khả thi.

Tại Đại Lộc, các công ty thực hiện việc tận thu đất sét làm nguyên liệu sản xuất gạch, ngói giống như Cty Đại Hưng đều chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp phép để lấy nguồn nguyên liệu sản xuất. Riêng Cty Đại Hưng đang làm thủ tục xin cấp phép mỏ khai thác đất sét nhưng vẫn chưa được cơ quan chức năng cấp phép. Một cán bộ trong Đoàn kiểm tra liên ngành của H. Đại Lộc cho biết: "Việc UBND tỉnh Quảng Nam ưu ái với Cty Đại Hưng sẽ tạo tiền lệ xấu, không chỉ gây khó khăn cho các hoạt động quản lý nguồn tài nguyên khoáng sản mà còn tạo dư luận không tốt trên địa bàn H. Đại Lộc nói riêng, tỉnh Quảng Nam nói chung".

Hữu Đức