Xung đột ngoại giao giữa Trung Quốc và Thụy Điển là điều không ai có thể lường trước được. Nhưng căng thẳng leo thang chỉ trong vài tuần qua.

Các kênh truyền hình quốc gia Trung Quốc, trong đó có Đài truyền hình Bắc Kinh, đã phát sóng đoạn băng cảnh du khách Trung Quốc bị cảnh sát Thụy Điển đuổi khỏi khách sạn ở Stockholm. Ảnh: BBC

Tất cả bắt đầu vào đầu tháng 9 khi một số du khách Trung Quốc bị cảnh sát Thụy Điển đuổi khỏi một khách sạn ở Stockholm, động thái bị Bắc Kinh lên án nặng nề.

Đoạn băng quay lại cho thấy, một người đàn ông Trung Quốc và cha mẹ ông đến khách sạn lúc nửa đêm, nhiều tiếng trước giờ lấy phòng. Họ yêu cầu ở lại tiền sảnh khách sạn nhưng bị từ chối, và cuối cùng bị cảnh sát buộc phải rời đi. Trong đoạn băng, người đàn ông Trung Quốc hét to bằng tiếng Anh: “Đây là giết người. Đây là giết người” trong khi bà mẹ than khóc bằng tiếng Trung Quốc, nói “hãy cứu giúp”, trong khi các nhân viên cảnh sát đứng nhìn xung quanh. Đoạn băng nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội Trung Quốc và thu hút hàng triệu lượt xem cùng hàng ngàn các bình luận. Một số người chỉ trích cảnh sát Thụy Điển đã hành xử quá khắc nghiệt, trong khi những người khác cho rằng, gia đình này đã “kịch tính hóa” sự việc một cách không cần thiết.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Thụy Điển yêu cầu chính phủ nước sở tại xin lỗi, nói rằng, các hành động của cảnh sát “vi phạm nhân quyền cơ bản của công dân Trung Quốc”. Tuy nhiên, một người quản lý khách sạn nói với tờ Aftonbladet của Thụy Điển rằng gia đình này đã đặt phòng khách sạn sai ngày, và khi được thông báo điều này thì cả ba người “từ chối rời đi”.

Chương trình hài kịch

Sau một vài tuần im lặng, vụ việc trở nên tồi tệ hơn khi Svenska Nyheter, một chương trình truyền hình trào phúng của Thụy Điển ngày 21-9 mỉa mai về những du khách Trung Quốc ăn uống và đi vệ sinh trước công chúng.

Trong đoạn hài kịch, người dẫn chương trình nói khách du lịch không nên vừa ăn uống vừa “đi vệ sinh bên ngoài các địa danh tham quan lịch sử”. Đoạn hài kịch cũng cho rằng, người Trung Quốc phân biệt chủng tộc, nhưng Thụy Điển thì chào đón người da đen, người Arab, người Do Thái và “thậm chí cả người đồng tính luyến ái. “Bởi vì ở Thụy Điển, chúng tôi tin vào các nguyên tắc của giá trị nhân quyền. Mặc dù những nguyên tắc này không áp dụng cho người Trung Quốc”, người dẫn chương trình nói. Để kết thúc đoạn kịch, người dẫn chương trình nói rằng Thụy Điển sẵn lòng chào đón du khách Trung Quốc, nhưng họ sẽ “ăn một trận đòn” nếu cư xử không phù hợp. Đoạn băng lan truyền rộng rãi trên Youku, một trang trực truyến giống như Youtube ở Trung Quốc.

Phản ứng của Trung Quốc

Một số lượng lớn người dân Trung Quốc phản ứng giận dữ trên Sina Weibo. Những dòng hashtag “Chương trình Thụy Điển lăng mạ người Trung Quốc” có tới hơn 34 triệu người theo dõi. “Điều này không thể tha thứ. Tôi thừa nhận khách du lịch Trung Quốc cư xử xấu hổ, nhưng họ không nên sỉ nhục toàn bộ Trung Quốc như vậy. Họ nên xin lỗi”, một người bình luận viết. “Họ cố tình phụ đề đoạn hài kịch bằng tiếng Trung Quốc... rõ ràng là họ muốn chúng ta biết họ đang sỉ nhục chúng ta”, một người khác viết. “Một cách để phản đối Thụy Điển là tẩy chay họ. Không đi du lịch ở đó, tẩy chay IKEA, H&M và Volvo”, một người dùng khác bình luận và quan điểm này cũng được nhiều người chia sẻ.

Chính phủ Trung Quốc cũng nổi giận. “Chương trình này là một cuộc tấn công tổng thể nhằm vào Trung Quốc và người dân Trung Quốc”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Cảnh Sảng nói. “Chúng tôi mạnh mẽ lên án”. Ông Cảnh nói thêm rằng Bộ Ngoại giao và Đại sứ quán Trung Quốc tại Thụy Điển đã có những động thái “phản đối mạnh mẽ” với Stockholm. Giám đốc giải trí đài SVT Thomas Hall cho rằng, mục đích của chương trình là “bình luận về các vấn đề hiện tại bằng cách sử dụng sự châm biếm và hài hước”. Ông Hall cho biết, đoạn hài kịch đăng trên Youku là để “thu thập phản ứng của Trung Quốc”, và nói thêm rằng “đây là một sai lầm, vì toàn bộ thông điệp và mục đích của chúng tôi bị hiểu lầm... chúng tôi nhận ra rằng đây có thể là một sự xúc phạm, chúng tôi thật sự xin lỗi”.

AN BÌNH (Theo BBC)