Việt Nam và Nhật Bản có mối liên hệ gắn kết lâu đời về lịch sử, văn hóa, thương mại. Từ thế kỷ XV, thương cảng Hội An của Việt Nam đã đón những tàu buôn đầu tiên của Nhật Bản và phố Nhật ở Hội An đã đóng vai trò trung tâm giao thương lớn của Nhật Bản với các nước ở khu vực Đông Nam Á. Ngay sau khi Hiệp định Paris được ký kết, Việt Nam và Nhật Bản đã thiết lập quan hệ ngoại giao vào tháng 9-1973. Trong suốt 45 năm qua, quan hệ hợp tác hữu nghị giữa Việt Nam-Nhật Bản đã phát triển mạnh mẽ, hiệu quả và thực chất trên các lĩnh vực, nhất là từ khi nâng cấp lên thành quan hệ “Đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và thịnh vượng ở Châu Á” vào tháng 3-2014.

Về chính trị, hai bên đã đạt được sự tin cậy lẫn nhau, thường xuyên duy trì tiếp xúc giữa lãnh đạo các cấp, đặc biệt là cấp cao. Chỉ trong năm 2017, có 5 chuyến thăm cấp cao được thực hiện, trong đó có chuyến thăm lịch sử của Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản lần đầu tiên tới Việt Nam; Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hai lần đến Việt Nam; Chủ tịch Hạ viện Nhật Bản thăm Việt Nam sau 15 năm; Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thăm chính thức Nhật Bản.

Về kinh tế, Nhật Bản là đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam; nước cung cấp viện trợ phát triển chính thức (ODA) lớn nhất, đối tác thương mại song phương lớn thứ tư của Việt Nam. Năm 2017, Nhật Bản đã trở thành nhà đầu tư nước ngoài số một tại Việt Nam với số vốn đầu tư kỷ lục hơn 9,1 tỷ USD, gấp bốn lần so với năm 2016.

Hiện có hơn 2.500 doanh nghiệp, trong đó hầu hết các tập đoàn lớn của Nhật Bản đang đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam. ODA của Nhật Bản được sử dụng có hiệu quả trong các lĩnh vực xây dựng kết cấu hạ tầng, phát triển công nghệ cao, nông nghiệp sạch, ứng phó với biến đổi khí hậu, xóa đói, giảm nghèo..., đóng góp quan trọng vào công cuộc phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam.

Hợp tác trên các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, văn hóa, giáo dục, đào tạo, du lịch, giao lưu nhân dân không ngừng được củng cố và mở rộng. Hợp tác giữa các địa phương hai nước ngày càng sôi động với 37 cặp địa phương hai nước đã ký kết thỏa thuận hợp tác.

Năm 2017, Nhật Bản đứng thứ ba về số lượng khách du lịch đến Việt Nam và xứ sở hoa Anh Đào cũng là điểm du lịch hấp dẫn của du khách Việt Nam, Lễ hội văn hóa Việt Nam tại Nhật Bản và Lễ hội hoa Anh đào Nhật Bản tại Việt Nam đã trở thành sự kiện được mong chờ hằng năm đối với nhân dân hai nước. Cộng đồng người Việt Nam sinh sống, học tập, làm việc tại Nhật Bản và cộng đồng người Nhật Bản đang sinh sống và làm việc tại Việt Nam đã và đang đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội hai nước và là cầu nối hữu nghị giữa hai dân tộc.

Hai bên cũng hợp tác chặt chẽ và hiệu quả tại các diễn đàn quốc tế và khu vực, như Liên hợp quốc, các hội nghị ASEAN+, APEC, ASEM... Đặc biệt, hai nước đã hợp tác tích cực vào thành công của Năm APEC Việt Nam 2017, Hội nghị Cấp cao APEC lần thứ 25 tại Đà Nẵng và thúc đẩy đàm phán, ký kết Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Trong thời gian tới, với sự nỗ lực, đồng lòng và chính sách đúng đắn của cả hai bên, tôi tin tưởng hai nước chúng ta sẽ tiếp tục đà phát triển tốt đẹp của quan hệ Việt Nam-Nhật Bản, khai thác tiềm năng, thúc đẩy hợp tác, đưa quan hệ “Đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và thịnh vượng ở Châu Á” giữa hai nước bước vào giai đoạn phát triển mới trên các lĩnh vực, nhất là hợp tác kinh tế, thương mại, quốc phòng, an ninh, y tế, công nghệ cao, hợp tác địa phương và giao lưu nhân dân vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.

(Trích trả lời của Chủ tịch nước Trần Đại Quang  với các hãng thông tấn, báo chí Nhật Bản trước thềm chuyến thăm).

B.T (theo Cổng TTĐT Chính phủ)