Ngay trong 2 ngày 3 và 4-7, TAND cấp cao tại Đà Nẵng mở phiên tòa xét xử phúc thẩm vụ án buôn lậu gỗ của Công ty TNHH Ngọc Hưng (tỉnh Quảng Trị) có liên quan đến nhóm cán bộ hải quan ở Quảng Trị và Đà Nẵng.

Các bị cáo tại phiên tòa phúc thẩm.

Đây là phiên tòa phúc thẩm về tội “Buôn lậu” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, diễn ra sau khi tòa sơ thẩm có bản án và các bị cáo Trương Huy Liệu (1958, Phó giám đốc Công ty Ngọc Hưng), Trần Thị Dung (1961, vợ Liệu, Giám đốc Công ty Ngọc Hưng), Lê Xuân Thành (1962, công chức Hải quan thuộc Chi cục Hải quan khu thương mại Lao Bảo) và Đỗ Lý Nhi (1972, công chức Hải quan thuộc Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Cửa Việt, Cục Hải quan tỉnh Quảng Trị) đã có đơn kháng cáo kêu oan. Trong khi đó, Viện KSND cấp cao tại Đà Nẵng có quyết định kháng nghị phúc thẩm một phần bản án về tội buôn lậu và xử lý vật chứng, đề nghị TAND Cấp cao tại Đà Nẵng xét xử phúc thẩm vụ án theo hướng tăng hình phạt đối với bị cáo Liệu, Dung và tịch thu sung công số tiền 62 tỷ đồng. Vụ án này đã kéo dài 8 năm và được dư luận đặc biệt quan tâm.

Theo hồ sơ vụ án, ngày 17-12-2011 Công ty TNHH MTV Ngọc Hưng (Công ty Ngọc Hưng, thị trấn Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị) nhập lô gỗ 614m3 từ Lào, qua cửa khẩu Lao Bảo. Hai ngày sau, nguyên lô gỗ được xuất sang Trung Quốc, được làm thủ tục hải quan ở cảng Cửa Việt. Khi lô hàng đang vận chuyển vào cảng Tiên Sa (TP Đà Nẵng) để chuyển đi Trung Quốc thì bị lực lượng chức năng phát hiện có dấu hiệu vi phạm trong lĩnh vực hải quan, nên đã giao cho Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Đà Nẵng xử lý. Sau đó, Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) vào cuộc và ra quyết định khởi tố vụ án. Sau khi khởi tố, Cục Điều tra chống buôn lậu chuyển hồ sơ cho Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ Bộ Công an. Tuy nhiên, đơn vị này có công văn kết luận: “Chưa đủ yếu tố cấu thành tội buôn lậu”. Hồ sơ vụ án được trả về Tổng cục Hải quan, sau đó lại được chuyển sang Văn phòng Cơ quan cảnh sát điều tra  Bộ Công an. Sau đó Văn phòng này ra quyết định khởi tố các bị can trên. Dù vụ án chưa đưa ra xét xử nhưng tháng 12-2013, ông Phan Văn Vĩnh, thời điểm đó là Trung tướng, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã đề xuất “cho xử lý lô gỗ là vật chứng của vụ án theo hướng bán lô gỗ”. Và lô gỗ được bán với giá 63,8 tỷ đồng.

Tại phiên tòa sơ thẩm ngày 23-8-2018, TAND TP Đà Nẵng tuyên bị cáo Trương Huy Liệu mức án 1 năm 16 ngày tù, bằng thời gian tạm giam; bị cáo Dung 9 tháng tù cho hưởng án treo cùng về tội “Buôn lậu”. Trong vụ án này, bị cáo Đỗ Danh Thắng - nguyên Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Khu công nghiệp Đà Nẵng, Cục Hải quan TP Đà Nẵng - bị tuyên phạt 6 tháng tù cho hưởng án treo. Hai bị cáo Đỗ Lý Nhi và Lê Xuân Thành cùng mức án 9 tháng tù cho hưởng án treo về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Ngoài ra, cấp sơ thẩm kiến nghị Bộ Công an xem xét xử lý trách nhiệm các cá nhân, đơn vị liên quan đến việc làm thất lạc biên bản lời khai ngày 20-5-2013 của anh Trần Đình Quang; kiến nghị Tổng cục Hải quan xem xét, xử lý trách nhiệm các cá nhân, đơn vị liên quan đến việc khi thu giữ lô gỗ của Công ty Ngọc Hưng không lập biên bản thu giữ vật chứng vụ án theo quy định; kiến nghị Cục điều tra Viện KSNDTC khởi tố vụ án hình sự về hành vi bán tang vật của vụ án để điều tra theo quy định của pháp luật.

Không đồng ý với mức án và tội danh cấp sơ thẩm tuyên, các bị cáo Liệu, Dung, Thành và Nhi có đơn kháng cáo kêu oan. Bên cạnh đó, Viện KSND cấp cao tại Đà Nẵng có kháng nghị một phần bản án. Nội dung kháng nghị, đề nghị TAND cấp cao tại Đà Nẵng xét xử phúc thẩm vụ án, áp dụng khoản 4, Điều 188 BLHS năm 2015 về tội “Buôn lậu”, tăng hình phạt đối với các bị cáo Trương Huy Liệu và Trần Thị Dung. Tịch thu sung công số tiền hơn 62,6 tỷ đồng.

Trong 2 ngày làm việc, HĐXX tập trung thẩm vấn bị cáo Liệu, Dung và những người có quyền và nghĩa vụ liên quan nhằm làm rõ quy trình hồ sơ nhập, xuất khẩu. Cả 2 bị cáo Liệu, Dung đều khẳng định, lô gỗ Công ty Ngọc Hưng nhập từ Lào và làm thủ tục xuất đi Hồng Kông chỉ có 535,8m3 gỗ trắc, không có gỗ giáng hương. Họ cho rằng việc cơ quan điều tra lấy số liệu 453,104m3 gỗ, trong đó có hơn 21m3 gỗ giáng hương để làm cơ sở xác định và cho rằng Công ty Ngọc Hưng nhập khẩu gỗ lậu là áp đặt. Điều đáng nói, trong quá trình điều tra, tang vật của vụ án số gỗ trắc này đã bị bán, đây là hành vi có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng quy trình tố tụng.

Đồng thời, 4 bị cáo cùng khẳng định việc truy tố các bị cáo về tội “Buôn lậu” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” là oan. Như đã nêu ở trên, bị cáo Liệu và Dung luôn cho rằng, hoàn toàn không có gỗ giáng hương trong lô gỗ trắc, yêu cầu TAND Cấp cao tại Đà Nẵng tuyên hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án. Các bị cáo nguyên là cán bộ hải quan khẳng định hồ sơ xuất, nhập khẩu của Công ty Ngọc Hưng lập đúng quy định, bởi vậy việc thông quan là đúng, các bị cáo bị oan sai.

Trong những ngày tới, phiên tòa sẽ tiếp tục với phần xét hỏi và tranh luận, Báo Công an TP Đà Nẵng sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.

Thanh Hoa