(Cadn.com.vn) - Amman tuyên bố sẵn sàng thả Sajida Al-Rishawi, nữ chiến binh người Iraq bị kết tội âm mưu đánh bom liều chết tại Jordan năm 2005, để cứu 1 con tin của mình và 1 con tin người Nhật.

Những nỗ lực toàn cầu để cứu nhà báo tự do Nhật Bản Kenji Goto và phi công Jordan Maaz Al-Kasaesbeh đã đơm hoa kết trái khi nhiều nguồn tin cho biết, các bên đạt được thỏa thuận về việc phóng thích này.

Theo kênh Jordan News, chính quyền Jordan bắt đầu đưa tử tù Rishawi đến nơi khác. Trong khi đó, các mạng tin tiếng Arab cho biết, có khả năng Rishawi sẽ được giao lại cho bộ tộc của tử tù này ở Iraq. Kênh Fuji TV của Nhật Bản cũng đưa tin về việc các bên đạt được thỏa thuận về việc phóng thích con tin Nhật và nữ tử tù Rishawi.

Tuy nhiên, chính phủ Jordan và các kênh truyền thông lớn khác đều không đưa thông tin nào như trên mà dẫn lời người phát ngôn chính quyền Amman tuyên bố sẵn sàng trao đổi nữ chiến binh Al-Rishawi để lấy các con tin.

Hình ảnh con tin người Kenji Goto được chiếu trên khắp đài truyền hình Nhật. Ảnh: Reuters

ĐÀM PHÁN BÍ MẬT

Thỏa thuận này đạt được sau khi các bên tham gia nhiều cuộc đàm phán bí mật trước khi thời hạn chót mà nhóm IS đưa ra hết hạn.

Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida trước đó khẳng định, Tokyo đã làm hết sức trong nỗ lực phối hợp chặt chẽ với Amma, song lúc đó ông từ chối bình luận về các nội dung của các cuộc thảo luận. Tại Tokyo, Thủ tướng Abe cũng không nói gì khi được hỏi liệu cuộc đàm phán tiến triển đến mức nào. Trả lời phỏng vấn hãng tin Bloomberg, Chủ tịch Ủy ban đối ngoại Hạ viện Jordan Bassam Al-Manaseer cũng thừa nhận đang đàm phán gián tiếp với IS. Các cuộc đàm phán diễn ra thông qua các nhà lãnh đạo tôn giáo và dân tộc ở Iraq. “Chúng tôi hy vọng sớm có tin tốt”, ông Manaseer nói.

Tại Jordan, hàng trăm người dân, gồm cả người thân của phi công Kasaesbeh tụ tập trước văn phòng Thủ tướng Jordan, kêu gọi các cơ quan chức năng đáp ứng yêu cầu của IS: thả nữ chiến binh Rishawi. Tại Nhật, mẹ của con tin người Goto xuất hiện tại cuộc họp báo hôm 28-1, cầu xin chính phủ hãy giúp đỡ hết mình.

CÒN NHIỀU VẤN ĐỀ

Phi công Kasaesbeh bị bắt sau khi máy bay bị rơi ở miền đông bắc Syria vào tháng 12-2014 khi đang thực hiện nhiệm vụ ném bom chống các chiến binh IS. Trong khi đó, Goto đến Syria vào cuối tháng 10-2014 để tìm cách thương lượng thả Haruna Yukawa, người bạn bị bắt vào tháng 8-2014, và hiện được cho là đã bị IS giết hại.

ASEAN lên án sự tàn bạo của IS Ngày 28-1, các ngoại trưởng ASEAN lên án tình trạng bạo lực và sự tàn bạo của nhóm IS, đặc biệt là vụ giết hại công dân Nhật Haruna Yukawa. Bernama dẫn lời Ngoại trưởng Malaysia – quốc gia chủ trì Hội nghị hẹp các Ngoại trưởng ASEAN, khẳng định, ASEAN cũng nhắc lại cam kết chống chủ nghĩa cực đoan bạo lực, kể cả thông qua Phong trào toàn cầu của những người ôn hòa (GMM).

Vấn đề con tin lần này là cuộc khủng hoảng ngoại giao thách thức Thủ tướng Abe - người phải bước đi qua ranh giới giữa kiên định và mềm dẻo - trong suốt thời gian giải quyết vụ việc này. Các đảng đối lập lớn kiềm chế không chỉ trích chính phủ. Nhưng phản ứng của Tokyo đang mở ra cuộc tranh luận về chính sách quân sự trong tương lai có thể cho phép Nhật cung cấp hỗ trợ hậu cần cho các chiến dịch kiểu như không kích ở Syria, Iraq do Mỹ dẫn đầu.

Đối với Jordan, kiểu trao đổi như thế này đi ngược lại với cách tiếp cận cứng rắn của nước này đối với các chiến binh Hồi giáo và nhất là đối với vị trí đồng minh chính của Mỹ - vốn có quan điểm kiên quyết không đàm phán với các phần tử cực đoan. Thỏa thuận trao đổi cũng sẽ thiết lập tiền lệ xấu cho việc đàm phán với các tay súng IS, vốn từ trước đến nay chưa từng công khai yêu cầu phóng thích tù nhân.

Và giờ đây, chính phủ Jordan đang đối mặt với áp lực cứu được phi công Kasaesbeh về nhà trong khi vẫn phải tham gia vào cuộc chiến chống IS do Mỹ dẫn đầu.

Khả Anh