Đensavẳn là địa bàn giáp biên đối diện với thị trấn Lao Bảo (H. Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị) nên Siphan hết mùa nương rẫy thì tranh thủ qua lại đôi bên cửa khẩu nhận chở hàng hóa, chở người kiếm thêm thu nhập. Tuy nhiên, trong bối cảnh hạn chế xuất xuất nhập cảnh qua biên giới để phòng chống dịch COVID-19, Siphan lại nhận lời chở người lao động từ Lào nhập cảnh trái phép về Việt Nam theo đường tắt.

Theo cáo trạng, Siphan không có tiền án, tiền sự. Khoảng 16 giờ ngày 28-2-2022, khi Siphan đang ở nhà thì Đặng Thị T. (Quảng Trị) đang ở Lào gọi điện đề nghị chở T. và đồng hương tên V. (quê Thừa Thiên- Huế) về Việt Nam. Qua trao đổi, Siphan đề nghị tiền xăng xe là 100 ngàn Kip (Lào), 400 ngàn Kip là chi phí xin “cán bộ” Lào cho qua biên giới. Bà T. thương lượng giảm bớt tiền nhưng không được. Đến tối cùng ngày, Siphan gọi điện báo cho bà T. có thể về Việt Nam.

Lúc này, Siphan điều khiển mô-tô BKS 74H1-258.xx và nhờ thêm một người quen (nam, 17 tuổi, trú cùng bản) đi chở giúp. Lợi dụng đêm tối và lối tắt, nhóm 4 người nhập cảnh trái phép nhanh chóng sang tới địa bàn Lao Bảo. Tại khu vực suối cạn, khóm Tây Chính, thị trấn Lao Bảo, bà T. đưa 500 ngàn Kip trả tiền như thỏa thuận và đút vào túi Siphan. Ngay lúc này, lực lượng BĐBP Quảng Trị mật phục, bắt quả tang. Quá trình xác minh, làm rõ đối tượng vị thành niên đi cùng Siphan chỉ chở giúp, không hưởng lợi gì. Riêng Siphan, bị khởi tố bị can về tội “Tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép”, với khung hình phạt từ 1 đến 5 năm tù.

Tại phiên tòa, với sự trợ giúp của phiên dịch viên, Siphan thành khẩn khai báo, thừa nhận hành vi như cáo trạng truy tố. Riêng phương tiện xe máy 74H1-258.xx, đứng tên đăng ký xe là anh Hồ Văn Ph. (thị trấn Lao Bảo). Có mặt tại phiên tòa với tư cách người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, anh Ph. cho biết thực tế xe là của Siphan bỏ tiền ra mua, người này chỉ đăng ký giúp tại Việt Nam để Siphan tiện đi lại, qua về. Với suy nghĩ đơn giản chỉ giúp bạn, anh Ph. không nhận thức được những hậu quả. Trả lời hội đồng xét xử, anh Ph. cũng như Siphan xin được trả lại xe máy cho Siphan. Tuy nhiên, đây là phương tiện sử dụng để phạm tội, sẽ tịch thu theo quy định. Trình bày quan điểm luận tội, đại diện Viện Kiểm sát nhận định bị cáo thành khẩn, không có tình tiết tăng nặng và giảm nhẹ, đề nghị xử phạt bị cáo từ 12 đến 18 tháng tù.

Tuy nhiên, sau khi nghị án, TAND tỉnh Quảng Trị đã tuyên trả hồ sơ điều tra bổ sung, yêu cầu làm rõ nhân thân, lý lịch tư pháp để xác định yếu tố khác như tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ cho bị cáo. Bởi trước đó, ở phần đầu thủ tục phiên tòa về kiểm tra nhân thân bị cáo, Siphan bất ngờ trả lời hội đồng xét xử nhiều năm trước từng phạm tội và bị Tòa án tỉnh Savannakhet xử phạt 2 năm tù, đã chấp hành xong. Điều khó hiểu là trong quá trình phục vụ điều tra vụ án “Tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép”, Siphan chưa từng khai nhận nội dung trên dù đã được cán bộ điều tra và kiểm sát viên hỏi, xác minh về nhân thân. Quá trình giải quyết vụ án, cơ quan tố tụng tại Quảng Trị cũng yêu cầu cơ quan chức năng phía Lào tương trợ tư pháp, xác minh lý lịch Siphan và xác định trước khi bị bắt giữ tại Quảng Trị thì chưa từng vi phạm pháp luật.

Bảo Hà