(Cadn.com.vn) - Đó là một xóm nhỏ ở vùng trung du, thuộc thôn Khương Mỹ, xã Hòa Phong (H. Hòa Vang, TP Đà Nẵng). Đúng với tên gọi, dọc con đường vào xóm là những đống cây chổi chất liền kề. Ngoài nghề làm chổi, xóm nằm ven hồ Hóc Khế, nơi có cảnh quan thơ mộng, thu hút nhiều người đến đây vãn cảnh, câu cá...

Trao đổi với chúng tôi bên đường, bà Nguyễn Thị Nguyên (73 tuổi) cho biết: "Nghề làm chổi quét nơi đây có từ xa xưa, kể từ khi cư dân nơi đây biết dùng cây này để quét dọn các loại lá rụng ở ngoài sân và rác trong nhà nhờ, ưu điểm là loại cây này có sẵn ở địa phương, làm chổi quét rất bền. Hiện nay, nhu cầu chổi này rất lớn, các công nhân vệ sinh môi trường (VSMT) thường chọn loại chổi này để quét dọn đường phố hằng ngày. Tổ 6 và 7 này có trên 40 hộ làm nghề này. Muốn có nguyên liệu, từ sáng sớm chúng tôi vào những khu đồi cao như gò Lăng, Dương Đạo, gò Tràm... để chặt cây chổi gánh về.

Cứ mỗi gánh chổi làm được 40 cây chổi, giá bỏ sỉ mỗi cây là 1.500 đồng. Gia đình tôi có 4 người làm nghề này, cá nhân tôi làm chổi từ thời con gái. Ngoài cây chổi ra, người dân nơi đây còn chặt cây rang về làm chổi bán cho người dân sống ở các vùng ven biển có nhu cầu quét lá trên cát. Trung bình,  thu nhập khoảng 80.000 đồng/ngày/người...".

Bà Nguyên cũng cho biết thêm, vào những thập niên của thế kỷ trước, do có nguồn nguyên liệu dồi dào (cây chổi), trong làng này có vài lò nấu tinh dầu chổi để bán cho người dân quanh vùng. Lúc này, không khí trong làng thêm nhộn nhịp với lực lượng cắt chổi về cung cấp cho lò và khách hàng lui tới mua sỉ và lẻ tinh dầu chổi. Càng về sau, do trồng rừng chiếm nhiều diện tích, cây chổi ngày một thu hẹp nên không đủ nguyên liệu để nấu, thế là các lò nấu tinh dầu chổi nơi đây "tự động" đóng cửa.

Chị Trần Thị Hoa (30 tuổi), một công nhân của Công ty VSMT TP Đà Nẵng cho hay, hầu hết những công nhân VSMT đều sử dụng cây chổi này để quét đường phố. Ưu điểm của loại chổi này là quét sạch rác, bền, giá cả phải chăng. Mỗi ngày, mỗi công nhân "tiêu thụ" hết 2 cây chổi, có giá khoảng 4.000 đồng. Khi mua về, chỉ cần tra thêm cán dài của cây chổi trước là sẵn sàng quét rác.

Đường vào xóm chổi.

Được biết, cây chổi còn có tên khác như chủi, thanh cao..., có tên khoa học là Baeckea frutescens L. Đó là loài cây bụi, thường mọc hoang nơi khô ráo, nhất là trên gò, đồi, thấp ở vùng trung du. Ngoài làm chổi ra, trước đây, người ta còn cất tinh dầu để chữa một số bệnh như trúng gió, đau bụng... mà sản phụ thường hay mua. Chính vì nhu cầu người tiêu dùng còn cao, nên nghề làm chổi ở "xóm chổi" ở Khương Mỹ vẫn tồn tại và phát triển, là nghề có thu nhập cho nhiều hộ gia đình. Trong khi nhiều nghề truyền thống khác dần mai một.

Tiên Sa