Ban Quản lý (BQL) Rừng phòng hộ huyện Phước Sơn (Quảng Nam) thuê công ty tư nhân để xử lý thực bì cho Dự án trồng rừng thay thế. Tuy nhiên, trong quá trình xử lý, đơn vị này đã đốt luôn phần diện tích có cây rừng gỗ lớn. Ngoài ra, việc đốt xử lý thực bì cũng làm cháy lan ra một số diện tích rừng phòng hộ khác khiến dư luận bức xúc...

Những khu rừng tự nhiên có nhiều cây gỗ lớn bị BQL Rừng phòng hộ huyện Phước Sơn đốt cháy.

Thâm nhập “điểm nóng”

Nhận được thông tin từ người dân về vụ việc trên, chúng tôi đến khu vực Nước Khiết (thuộc thôn 1, xã Phước Kim, H. Phước Sơn). Đứng bên này sông Nước Mỹ nhìn sang, nhiều quả đồi liên tiếp nhau bị đốt trơ trụi. Có những nơi mật độ cây rừng lớn và rất dày, thế nhưng vẫn bị đốt chết cháy. Hỏi chuyện một người phụ nữ địa phương, người này cho hay: “Không biết trồng rừng thế nào mà họ đốt trơ trụi cả. Mấy ngày nay, kiểm lâm ra vào liên tục để kiểm tra rừng bị đốt. Để có những cây rừng đâu phải dễ, thế nhưng không hiểu sao họ đốt cả những cây gỗ lớn. Lửa cháy mấy ngày nhìn mà xót xa”.

Để tiếp cận những vạt rừng cháy trên, để xe ven đường, chúng tôi bắt đầu di chuyển nhiều giờ lội suối, cắt rừng để tiếp cận hiện trường. Sau khi cuốc bộ xuyên qua những cánh rừng, đập vào trước mắt chúng tôi là những khoảnh rừng nhuốm màu đen của tro. Cả một khu rừng rộng lớn bị đốt cháy, cây cối cháy trụi nằm la liệt, tro bụi thấm vào trong đất sau những trận mưa. Nhiều cây gỗ lớn (chưa xác định chủng loại) cháy lớp vỏ, chết đứng giữa rừng.

Cũng tại hiện trường, nhiều cây có đường kính từ 10-15cm bị chặt hạ trước khi bị đốt cháy. Trên những thân cây này, lực lượng kiểm lâm đã tiếp cận, đánh dấu các cây bị chặt hạ. Theo thống kê ban đầu có đến hàng trăm cây lớn, nhiều chủng loại bị xâm hại. Điều đáng nói, giáp ranh đó là những cánh rừng rậm rạp, đầy màu xanh với hàng ngàn cây gỗ lớn.

P.V Chuyên đề Công an TP Đà Nẵng tác nghiệp tại hiện trường vụ cháy.

Chủ rừng nói gì?

Trước sự việc trên, trao đổi với chúng tôi, ông Alăng Ngọc– Giám đốc BQL rừng phòng hộ huyện Phước Sơn (chủ rừng) thông tin, khu vực rừng bị cháy nằm trong Dự án trồng rừng thay thế có tổng diện tích 20ha, do Ban này làm chủ đầu tư. Theo phương án được UBND tỉnh Quảng Nam phê duyệt, loại cây sẽ trồng thay thế là lim xanh, sao đen, dỗi... Theo ông Ngọc, dự án do Cty TNHH Tuấn Zin thi công, đốt thực bì.

Khi chúng tôi hỏi, quá trình xử lý thực bì có nhất thiết phải đốt hết cây rừng như vậy không? Ông Ngọc bỏ ngỏ câu hỏi và cho biết, nguyên tắc trồng rừng phải xử lý thực bì để đảm bảo cho cây bản địa rừng trồng phát triển. “Mấy anh muốn nắm thêm thông tin thì liên hệ với Hạt Kiểm lâm và UBND huyện Phước Sơn để biết rõ. Ban làm đúng theo kế hoạch được phê duyệt. Dự án này được UBND tỉnh, Chi cục kiểm lâm thẩm định cho phép BQL rừng triển khai trồng rừng thay thế, chúng tôi xử lý thực bì đúng trong 20ha đấy, không lấn chiếm ra những diện tích rừng tự nhiên lân cận”, ông Ngọc khẳng định.

Ông Ngọc cũng cho rằng, diện tích rừng bị đốt cháy là dây leo, bụi rậm và một số cây gỗ đứng rải rác. Những cây gỗ lớn bị cháy là cây tạp, khu vực này cũng không đủ tiêu chí rừng phòng hộ. “Trước khi đốt, đơn vị không thống kê bao nhiêu cây. Hiện trạng đã được các ngành thẩm định là không có rừng tự nhiên, chỉ có dây leo bụi rậm và cây gỗ rải rác”, ông Ngọc khẳng định.

Những khu vực có diện tích cây rừng dày đặc cũng bị đốt trụi.

Thế nhưng theo tìm hiểu của chúng tôi, ngày 19-4, Hạt Kiểm lâm Phước Sơn có Công văn số 64/HKL-QLBVR gửi BQL Rừng phòng hộ huyện Phước Sơn đề nghị không được tác động đến diện tích có cây gỗ trong khu vực trồng rừng thay thế tại Tiểu khu 689 (xã Phước Kim). Nội dung công văn nêu rõ: Hạt Kiểm lâm Phước Sơn có nhận được Báo cáo số 02/BC-KLĐB ngày 5-4 của Kiểm lâm làm việc tại xã Phước Kim về việc phát rừng tại Tiểu khu 689 có phát luỗng dây leo, cây bụi với diện tích 9,92ha; trong đó có 0,72ha có mật độ cây gỗ đứng nhiều, đường kính bình quân từ 6cm-40cm. Phần diện tích nêu trên nằm trong diện tích 20ha thuộc Dự án trồng rừng thay thế do BQL Rừng phòng hộ huyện Phước Sơn hợp đồng với Cty TNHH MTV Tuấn Zin (đơn vị thi công) để tổ chức thực hiện.

“Để tổ chức thi công đúng theo hồ sơ thiết kế và tuân thủ các quy định về bảo vệ rừng, Hạt Kiểm lâm Phước Sơn kính đề nghị BQL Rừng phòng hộ huyện Phước Sơn yêu cầu đơn vị thi công, đơn vị tư vấn giám sát thực hiện đúng quy trình kỹ thuật; trong đó thi công đúng vị trí, ranh giới, diện tích, các biện pháp xử lý thực bì; chừa lại toàn bộ cây gỗ trên diện tích thiết kế trồng rừng...” - nội dung công văn nhấn mạnh.

Công văn của Hạt Kiểm lâm Phước Sơn là vậy, thế nhưng sau đó đơn vị thi công đã “xử lý thực bì” đốt luôn phần diện tích 0,72ha và làm cháy lan sang diện tích rừng tự nhiên khác.

TRẦN TÂN
(còn nữa)

>>Ban quản lý rừng phòng hộ “đốt thực bì” để trồng rừng khiến hàng trăm cây gỗ lớn bị cháy