Ông Petro Andriushchenko, cố vấn của thị trưởng Mariupol, Đông Nam Ukraine, cho biết, lực lượng Nga cấm mọi hoạt động ra vào thành phố đông nam Ukraine từ ngày 18-4, đồng thời cấp giấy thông hành cho dân cư tại đây. Quan chức này cho biết, từ cuối tuần, quân đội Nga đã bắt đầu phát giấy đi đường cho người dân trong thành phố, ngoài ra sẽ có một lệnh cấm đi lại giữa các quận của Mariupol trong vòng một tuần. Riêng nam giới sẽ bị "sàng lọc". "Hàng trăm người đang xếp hàng để xin giấy thông hành. Nếu không có giấy này, họ không thể ra đường hay di chuyển giữa các quận của thành phố từ ngày 18-4", ông Adriushchenko thông báo trên Telegram.

Tuy nhiên, hiện chưa thể kiểm chứng những thông tin trên. Thông tin được đưa ra không lâu sau khi Nga hối thúc lực lượng quân sự còn lại của Ukraine ở Mariupol đầu hàng để được đảm bảo an toàn mạng sống. Mariupol, thành phố Đông Nam Ukraine thuộc khu vực Donetsk, bị bao vây hơn một tháng qua. Giới chức địa phương cho biết, các cuộc giao tranh ác liệt giữa quân đội Ukraine với Nga và lực lượng ly khai đã khiến 90% cơ sở hạ tầng ở đây bị phá hủy. Ước tính có khoảng 100.000 người vẫn ở lại Mariupol.

Nga hiện giành quyền kiểm soát phần lớn Mariupol, nhưng một số binh sĩ Ukraine được cho là vẫn cầm cự bên trong thành phố. Theo truyền thông Nga, phần lớn lực lượng còn lại của Ukraine ở Mariupol tập trung tại nhà máy gang thép Azovstal. Đây là một trong những nhà máy thép lớn nhất ở châu Âu với các tổ hợp nhà máy, hầm ngầm kiên cố. Nga nhiều lần đưa ra "tối hậu thư" đề nghị lực lượng Ukraine ở đây hạ vũ khí đầu hàng, nhưng đều bị phớt lờ. Cuối tuần qua, Moscow đã ra tối hậu thư, đề nghị binh sĩ Ukraine ở Mariupol đầu hàng vào sáng 17-4 để được bảo toàn mạng sống. "Trong trường hợp kháng cự thêm, tất cả sẽ bị loại bỏ", phía Nga cho biết.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố, nếu Nga tiêu diệt các binh sĩ còn lại của Ukraine ở Mariupol, tiến trình đàm phán hòa bình giữa hai nước sẽ lập tức chấm dứt. Phát biểu vài giờ sau tối hậu thư của Nga, Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal cũng khẳng định: "Thành phố Mariupol chưa thất thủ. Binh sĩ của chúng tôi vẫn còn nhiều và họ sẽ chiến đấu đến cùng". Giới chức Ukraine ước tính khoảng 21.000 người ở Mariupol đã thiệt mạng và 120.000 người vẫn ở trong thành phố. Trước chiến sự, dân số của thành phố là 450.000 người.

Mariupol là thành phố cảng chủ chốt ở vùng Donbass, nơi có hai chính thể ly khai gồm Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) và Cộng hòa Nhân dân Lugansk (LNR) được Nga công nhận. Nơi đây trở thành một trong những điểm nóng xung đột giữa Nga và Ukraine kể từ khi Moscow mở chiến dịch quân sự ngày 24-2. Nếu kiểm soát được Mariupol, Nga có thể thiết lập một hành lang đường bộ giữa Nga, khu vực Donbass và Crimea, cũng như kiểm soát hoàn toàn Biển Azov. Mặc dù đã giành quyền kiểm soát phần lớn Mariupol, nhưng Nga vẫn chưa phá được phòng thủ của phía Ukraine tại nhà máy gang thép Azovstal bên trong thành phố.

Giới chuyên gia nhận định chấm dứt mọi nỗ lực kháng cự của Mariupol sẽ là "chiến thắng quan trọng nhất" của lực lượng Nga sau gần 2 tháng triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.

KHẢ ANH