Trong bối cảnh Zimbabwe đang chuẩn bị chờ đón lãnh đạo mới sau 37 năm, mọi người lại chú ý đến số phận của cựu Tổng thống Robert Mugabe và người vợ Grace Mugabe. Người ta tự hỏi, hiện ông Mugabe và phu nhân đang ở đâu?

Cựu Phó Tổng thống Zimbabwe Emmerson Mnangagwa (giữa) trở về nước vào tối 22-11 và dự kiến tuyên thệ nhậm chức vào hôm nay (24-11). Ảnh: AFP

Theo kế hoạch, vào hôm nay (24-11), cựu Phó Tổng thống Zimbabwe Emmerson Mnangagwa sẽ tuyên thệ nhậm chức, chính thức lên nắm quyền thay thế người tiền nhiệm Robert Mugabe. Ông Mnangagwa chính là nhà lãnh đạo mới được chờ đợi của người dân Zimbabwe sau 37 năm dưới triều đại Mugabe. Họ hy vọng ông có thể là “thuốc tiên” giúp hóa giải mọi vấn đề của Zimbabwe hiện nay.

Lãnh đạo mới sau 37 năm

Tối 22-11 (giờ địa phương), cựu Phó Tổng thống Mnangagwa đã lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng sau khi bị Tổng thống Mugabe sa thải hôm 6-11. Ông trở về nước ngay sau khi có cuộc gặp với Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma – nhà lãnh đạo vốn mạnh mẽ ủng hộ việc ông Mugabe từ chức.

Phát biểu trước hàng nghìn người ủng hộ tại trụ sở đảng Zanu-PF cầm quyền ở thủ đô Harare, cựu phó tổng thống có biệt danh “Cá sấu” cho rằng, Zimbabwe đang bước vào giai đoạn mới của nền dân chủ mới và rộng mở. “Tiếng nói của người dân là tiếng nói của Thượng đế”, ông Mnangagwa nhấn mạnh. Ông Mnangagwa cũng gửi lời cảm ơn người dân Zimbabwe đã đón mừng ông trở về. 

Tại Harare, ông Mnangagwa gặp các quan chức cấp cao chính phủ và đảng cầm quyền trước thềm lễ nhậm chức  tổng thống. Ngay sau lễ nhậm chức, ông Mnangagwa sẽ nắm quyền trong những tháng còn lại trong nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Mugabe cho đến khi tổ chức bầu cử vào thời điểm nào đó trong năm 2019. Sự xuất hiện của ông Mnangagwa khiến những người ủng hộ hy vọng ông có thể dẫn dắt Zimbabwe thoát khỏi khủng hoảng chính trị và kinh tế, vốn gây thiệt hại nặng nề cho quốc gia 16 triệu dân này.

Tuy nhiên, trong bài viết ra ngày 23-11, tờ NewsDay ở Zimbabwe thẳng thắn nhìn nhận, ông Mnangagwa gánh trên vai “một nhiệm vụ không thể khó hơn” và ông nên thành lập chính phủ liên minh đại diện cho tất cả người Zimbabwe. Nhưng thực tế, trong khi ông Mnangagwa nói về “đoàn kết hợp tác”, đảng Zanu-PF cầm quyền khó có khả năng thu hút phe đối lập. Đảng đối lập MDC ngày 23-11 tuyên bố muốn ông Mnangagwa loại trừ tất cả các “trụ cột đàn áp” đã giúp ông Mugabe nắm giữ quyền lực trong 37 năm. 

Tuy nhiên, theo giới quan sát, vấn đề đặt ra là đa số những “trụ cột” này đều là những nhân vật thân cận với ông Mnangagwa.

Ông Mugabe đang ở đâu?

Khi Zimbabwe đang tất bật chuẩn bị chờ đón nhà lãnh đạo mới sau 37 năm, mọi người lại chú ý đến số phận của cựu Tổng thống Mugabe và người vợ tai tiếng Grace Mugabe. Người ta tự hỏi, hiện ông Mugabe và phu nhân đang ở đâu?

Ông Mugabe, 93 tuổi, đã từ chức hôm 21-11, và không được nhìn thấy xuất hiện trước công chúng kể từ khi có bài phát biểu trên truyền hình vào tối 19-11, trong đó ông kiên quyết không từ chức. Một bức ảnh trên các phương tiện truyền thông xã hội trong tuần này cho thấy, ông Mugabe và vợ đang ngồi trên ghế sofa trong khi đội ngũ cố vấn đứng sau. Bà Grace nhìn vẻ chán nản trong khi ông Mugabe nhắm nghiền mắt. Tuy nhiên, hiện chưa thể xác minh tính chân thật của bức ảnh này. Và có nhiều nguồn tin cho rằng, ông Mugabe và vợ có thể xin tị nạn chính trị và sống lưu vong ở Nam Phi hoặc có thể đến Malaysia hoặc Singapore, nơi gia đình ông có nhiều bất động sản.

Tuy nhiên, các nguồn thạo tin ngày 23-11 cho biết, cựu Tổng thống Mugabe đã được bên công tố trao quyền miễn trừ truy tố và được đảm bảo an toàn ở trong nước. Đây là một phần trong thỏa thuận dẫn đến việc ông từ chức. Theo nguồn tin chính phủ Zimbabwe, ông Mugabe đã nói với các nhà đàm phán từ chức rằng, ông muốn được chết ở Zimbabwe vì vậy ông không có kế hoạch sống lưu vong. Theo nguồn tin này, vị cựu tổng thống này và vợ được cho đang ở thủ đô Harare, nhưng nhiều người vẫn hoài nghi vì không có gì chứng minh điều này.

KHẢ ANH