Trong một tuyên bố đăng trên LinkedIn, Đại sứ Canada tại WTO Nadia Theodore cho biết đã đề nghị WTO tham vấn với Chính phủ Mỹ về "các mức thuế quan vô lý" mà nước này áp đặt đối với Canada. Tuyên bố nhấn mạnh quyết định của Mỹ buộc Canada phải hành động để bảo vệ lợi ích quốc gia. Tham vấn song phương là giai đoạn đầu tiên trong quá trình giải quyết tranh chấp. Nếu sau 60 ngày, hai bên không tìm ra giải pháp, Canada có thể yêu cầu Cơ quan Giải quyết tranh chấp của WTO can thiệp và đưa ra phán quyết.

Trước đó, ngày 4-3, Mỹ đã công bố áp mức thuế mới 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Canada và Mexico, đồng thời tăng gấp đôi mức thuế, từ 10% lên 20%, đối với hàng hóa Trung Quốc. Các động thái này, có nguy cơ làm đảo lộn gần 2.200 tỷ USD thương mại hằng năm, được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ trích 3 đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ không làm đủ để ngăn chặn dòng chảy fentanyl vào Mỹ.

Tâm lý bất bình do cuộc chiến thương mại với Mỹ và sự suy yếu của đồng dollar Canada (CAD) cũng khiến nhiều người dân Canada xem xét lại kế hoạch du lịch tới Mỹ. Theo công ty lữ hành Flight Centre Travel Group Canada, lượng đặt vé với mục đích giải trí đến các thành phố của Mỹ trong tháng 2 đã giảm 40% so với cùng kỳ năm 2024. Đáng chú ý, 20% khách hàng đã hủy chuyến đi đến Mỹ trong 3 tháng qua. Tháng trước, hãng hàng không Air Canada thông báo sẽ giảm 10% số chuyến bay đến Florida, Las Vegas và Arizona bắt đầu từ tháng 3 - thường là những điểm đến hấp dẫn trong mùa nghỉ Xuân.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 4-3 khẳng định Bắc Kinh sẽ đấu đến cùng nếu Washington quyết tâm tiến hành cuộc chiến thương mại hay thuế quan. Trung Quốc đã nhanh chóng trả đũa các biện pháp thuế quan mới của Mỹ, thông báo tăng thuế nhập khẩu 10%-15% đối với nhiều sản phẩm nông nghiệp và thực phẩm của nền kinh tế lớn nhất thế giới. Phát biểu họp báo thường kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm cho biết các biện pháp đối phó của nước này nhằm bảo vệ quyền và lợi ích của chính mình, đồng thời kêu gọi Mỹ quay trở lại đối thoại và hợp tác càng sớm càng tốt.

Cùng ngày, Bộ Thương mại Trung Quốc thông báo đã quyết định bổ sung 15 thực thể Mỹ đe dọa an ninh và lợi ích quốc gia vào danh sách kiểm soát xuất khẩu, nâng tổng số thực thể Mỹ bị hạn chế về xuất khẩu và đầu tư lên 25. Từ ngày 4-3, việc xuất khẩu các mặt hàng lưỡng dụng cho 15 công ty này - trong đó có Leidos, Gibbs&Cox, Inc., và IP Video Market Info, Inc. - sẽ bị cấm, đồng thời dừng ngay lập tức mọi hoạt động xuất khẩu liên quan. Bộ Tài chính Trung Quốc ngày 4-3 thông báo nước này sẽ áp thêm thuế từ 10% đến 15% đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ kể từ ngày 10-3, đồng thời công bố kế hoạch mang vụ việc này ra WTO.

Phản hồi lại tuyên bố của phía Trung Quốc nói rằng Bắc Kinh sẵn sàng chiến đấu trong "bất kỳ" loại chiến tranh nào, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth làm rõ lập trường của Mỹ vào sáng 5-3, theo giờ địa phương, trong một cuộc phỏng vấn với Fox News. "Chúng tôi đã sẵn sàng", ông Hegseth nói, đồng thời nhấn mạnh: "Những ai khao khát hòa bình phải chuẩn bị cho chiến tranh". Ông Hegseth cũng tuyên bố rằng đây là lý do Mỹ đang tái thiết quân đội và khôi phục "khả năng răn đe với tinh thần chiến binh".

"Chúng ta đang sống trong một thế giới nguy hiểm với những quốc gia hùng mạnh đang trỗi dậy và có hệ tư tưởng rất khác biệt", ông Hegseth nói và cho biết thêm các quốc gia này "đang tăng chi tiêu quốc phòng một cách nhanh chóng, hiện đại hóa công nghệ với muốn thay thế vị trí của Mỹ". Ông Hegseth nhấn mạnh rằng duy trì sức mạnh quân sự là yếu tố then chốt để tránh xung đột. "Nếu chúng ta muốn ngăn chặn chiến tranh với Trung Quốc hoặc các nước khác, chúng ta phải mạnh mẽ", ông Hegseth khẳng định.

Bộ trưởng Quốc phòng Hegseth cũng khẳng định rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump có "mối quan hệ tuyệt vời" với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Mỹ sẽ theo đuổi hợp tác và đối tác khi có thể. Tuy nhiên, ông Hegseth nhấn mạnh rằng vai trò của mình với tư cách Bộ trưởng Quốc phòng là đảm bảo sẵn sàng đối phó với bất kỳ cuộc đối đầu tiềm tàng nào.

Việc Lầu Năm Góc tuyên bố rằng Mỹ sẵn sàng tham chiến với Trung Quốc nếu cần thiết, đánh dấu một bước leo thang mới trong cuộc chiến thương mại đang diễn ra giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

AN BÌNH