Ông Biden công du châu Âu - nhất cử lưỡng tiện
Trong hai ngày 6, 7-6, Tổng thống Biden sẽ tham dự lễ kỷ niệm ngày D- Day tại vùng Normandy, phía Tây Bắc nước Pháp và có bài phát biểu quan trọng trước khoảng 25 nhà lãnh đạo của thế giới, trong đó có Nhà Vua Charles của Anh, Thủ tướng Đức Olaf Scholz và có thể cả Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết bài phát biểu của Tổng thống Biden ở Normandy sẽ đề cập tới sự nguy hiểm của chủ nghĩa biệt lập. Ông Biden sẽ rút ra mối liên hệ từ hai cuộc Chiến tranh Thế giới thứ hai và Chiến tranh Lạnh với việc thành lập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cho đến ngày nay.
Tổng thống Biden tìm cách tăng cường mối quan hệ với các đồng minh xuyên Đại Tây Dương trong bối cảnh châu Âu phải đối mặt với cuộc xung đột Nga - Ukraine, thách thức từ Trung Quốc và nguy cơ cuộc bầu cử ở Mỹ có thể làm đảo lộn trật tự địa chính trị hiện tại. John Kirby, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, cho biết, Tổng thống Biden thực sự tin rằng mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương đang ở một thời điểm quan trọng trong lịch sử, gắn liền với những biến động địa chính trị và các thách thức đang đặt ra trên khắp thế giới.
Chuyến đi tới Normandy và chuyến thăm Pháp cấp nhà nước nhằm mục đích đưa Mỹ xích lại gần hơn với một trong những đồng minh chủ chốt trên trường thế giới. Tổng thống Macron là một trong những nhà lãnh đạo chủ chốt của châu Âu, có tiếng nói quan trọng liên quan đến xung đột Nga - Ukraine. Pháp đã tăng gấp đôi ngân sách quốc phòng, tuyên bố sẽ vượt tiêu chuẩn chi tiêu quốc phòng 2% GDP của NATO và khởi động lại hoạt động sản xuất trong nước các thành phần quân sự quan trọng. Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan cho biết, ông Biden dự kiến sẽ gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khi họ ở Normandy và một lần nữa bên lề hội nghị G7 ở Italy vào tuần tới.
Chuyến thăm diễn ra vào thời điểm quan trọng trong cuộc xung đột ở Ukraine, quốc gia đã bắt đầu sử dụng vũ khí phương Tây để tấn công các mục tiêu bên trong lãnh thổ Nga lần đầu tiên. Ukraine trong nhiều tháng đã đề nghị Washington cho phép họ tấn công các mục tiêu trong nước Nga bằng vũ khí của Mỹ, khi Moscow tiến hành tấn công dồn dập từ trên không và trên bộ vào Kharkov và có thể rút về lãnh thổ Nga để củng cố lực lượng một cách an toàn. Theo ông Kirby, khả năng sử dụng khoảng 300 tỷ USD tài sản bị đóng băng của Nga để hỗ trợ Ukraine sẽ được Tổng thống Biden và người đồng cấp Pháp Macron thảo luận trong chuyến thăm.
Cuộc xung đột ở Trung Đông cũng là đề tài được đưa ra thảo luận. Đây là chuyến thăm châu Âu đầu tiên của ông Biden kể từ vụ tấn công khủng bố ngày 7-10 do Hamas lãnh đạo, khiến 1.200 người ở Israel thiệt mạng và gây ra một cuộc trả đũa quân sự khiến khoảng 36.000 người ở Gaza thiệt mạng. Ông Biden đã nỗ lực làm trung gian một lệnh ngừng bắn cho cuộc chiến Israel - Hamas ở Gaza nhằm giải phóng con tin, ngay cả khi ông vẫn duy trì ủng hộ Israel và chống các nỗ lực của châu Âu nhằm công nhận nhà nước Palestine hoặc điều tra Israel về cáo buộc "diệt chủng".
Tiếp theo chuyến thăm của ông Biden tới Pháp sẽ là chuyến đi tới Italy vào cuối tháng này để tham dự hội nghị thượng đỉnh G7 hàng năm, một sự kiện ngoại giao quốc tế kép hiếm hoi vào giữa mùa bầu cử tổng thống. Tổng thống Biden sẽ không dự cuộc họp tiếp theo ở Thụy Sĩ để tham dự buổi gây quỹ tranh cử ở Los Angeles với các ngôi sao Hollywood. Cả Reuters và AP đều cho rằng, chuyến thăm châu Âu của Tổng thống Biden lần này nhằm nhấn mạnh cam kết với các đồng minh của Mỹ, tìm cách thể hiện sự ủng hộ kiên định đối với an ninh châu Âu vào thời điểm một số đồng minh lo ngại ông Donald Trump đe dọa hủy bỏ các cam kết của Mỹ nếu ông trở lại Nhà Trắng trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 năm nay.
Ngoài ra, theo giới quan sát, các sự kiện nổi bật lần này tại Pháp sẽ mang lại cho cả Tổng thống Biden và người đồng cấp Pháp Macron cơ hội đánh bóng hình ảnh cá nhân với cử tri ở nước mình, trong bối cảnh nước Mỹ chuẩn bị bước vào cuộc bầu cử tổng thống (tháng 11 tới) và cuộc bầu cử nghị viện châu Âu (EP) cũng bắt đầu trong tuần này.
Chuyến công du châu Âu lần này của Tổng thống Biden diễn ra khi kết quả các cuộc thăm dò dư luận cho thấy ông đang gặp bất lợi trước đối thủ bên đảng Cộng hòa trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Chuyến đi là cơ hội để Tổng thống Biden nêu bật những khác biệt về chính sách với đối thủ, thể hiện cam kết vững chắc với các đồng minh truyền thống ở châu Âu, đồng thời chứng minh với những cử tri còn hoài nghi rằng, ở tuổi 81, ông vẫn giữ được sức chịu đựng và sự nhạy bén để đàm phán với những người đồng cấp, mà phần lớn trẻ hơn ông rất nhiều.
Trong bối cảnh cuộc đua vào Nhà Trắng bắt đầu bước vào giai đoạn quyết liệt, chuyến đi Pháp của Tổng thống Biden được ví như một mũi tên trúng hai đích hay nhất cử lưỡng tiện khi vừa củng cố các mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương, vừa khẳng định hình ảnh của một nhà lãnh đạo mạnh mẽ và chắc chắn, được lòng các đồng minh truyền thống - một điểm nhấn về chính sách đối ngoại của ông chủ thứ 46 của Nhà Trắng.
AN BÌNH