Bài thơ tình hay và lạ của Hoàng Phủ Ngọc Tường

Thứ sáu, 18/10/2013 09:56

(Cadn.com.vn) - Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trong số rất ít nhà văn viết bút ký nổi tiếng ở nước ta vài chục năm nay. Ngoài bút ký, anh có nhiều bài thơ hay được rất nhiều độc giả thuộc như Địa chỉ buồn, Dù năm dù tháng, Dòng sông đời mẹ, Đêm qua...Thơ Hoàng Phủ Ngọc Tường là vẻ đẹp của nỗi buồn hoài niệm, những day dứt triết học, từ sâu thẳm thời gian, sâu thẳm đất đai vọng lên trong tâm khảm người đọc.

Riêng bài thơ Bồng bềnh cho tới mai sau là bài thơ tình rất hay và lạ trong mạch thơ buồn của Hoàng Phủ Ngọc Tường. Năm 1986, Hoàng Phủ Ngọc Tường đưa vợ con về thăm Lệ Thủy là quê nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ. Lệ Thủy là vựa lúa lớn của tỉnh Quảng Bình, nơi sông nước mênh mang trong xanh chảy qua những làng quê thấm đẫm điệu hò khoan da diết. Từ chợ Tréo có thể đi đò về khắp nơi trong huyện. Người Lệ Thủy đam mê dân ca và hò hát. Đêm trăng hò giã gạo, chèo thuyền hò mái nhì, mái đẩy, mái bảy, mái ba, mái sắp, mái nện... không khác gì xứ Huế.

Đêm, Hoàng Phủ ngủ lại với mảnh đất đã cho mình tình yêu, mảnh đất và con người đã cho anh câu thơ khái quát: “Ai người làm thơ ai người cứu nước”, mảnh đất đã sinh nhiều tướng lĩnh trong đó vĩ đại nhất là vị tướng thiên tài Võ Nguyên Giáp. Trong đêm khuya khoắt, tiếng hát từ những con đò chở lúa trên dòng sông Kiến Giang làm anh choàng giấc. Anh chạy ra Mũi Viết nơi ngã ba sông, bàng hoàng ngẩn ngơ trước cảnh tượng thơ mộng như tranh thủy mặc. Anh như bị hớp hồn, để rồi những hình ảnh đẹp đó đi vào tâm hồn thơ của anh vô cùng xao động và ấn tượng hơn nhờ những cặp liên tưởng bất ngờ và thú vị: “Có con thuyền trong sương trắng/ Bềnh bồng như một cánh chim/ Có em chèo thuyền áo trắng/ Xôn xao như trốn như tìm/ Có vầng mặt trời rựng sáng/ Bồi hồi như một trái tim”.

Nhà thơ Hoàng Phủ Ngọc Tường và vợ nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ.

Nhờ thủ pháp so sánh, liên tưởng điêu luyện những cảnh thực vào thơ đã thành ảo, thành mộng, cái tả đã biến thành cái cảm, cái say, dẫn người đọc đến một trạng thái tình cảm mới: Tình yêu! Cô gái chèo thuyền trên sông phút chốc biến thành Nàng Tiên Nữ giữa chốn bồng lai tiên cảnh với những nét đẹp vàng son lấp lánh và cực kỳ sang trọng: “Phấn mặt trời trên ma”, “bụi mặt trời vương gót chân”, “dấu chân thành hoa hài trên sóng”... Nhà thơ phát hiện ra vũ trụ cũng như con người, cũng như vợ chồng Hoàng Phủ Ngọc Tường- Lâm Thị Mỹ Dạ:

Những hành tinh ngẫm rồi thấy lạ/Bềnh bồng mà vẫn theo nhau/ Anh với em, ừ thì cũng lạ/Bềnh bồng cho tới mai sau.

Bồng bềnh cho tới mai sau là bài thơ về trái tim tình yêu, “Trái tim mặt trời” vĩnh cửu, một bài thơ tình hay và mới mẻ. Đó là thơ tặng quê hương vợ và người vợ thân thiết cụ thể của mình. Nhưng sức liên tưởng, phát hiện khái quát đã làm cho bài thơ như một tượng đài tình yêu vũ trụ...

Ngô Minh