Ngày 31-5, Sở Y tế TP Đà Nẵng phối hợp với UBND Q. Sơn Trà tổ chức lễ mít-tinh hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá (31-5) và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá (25 đến 31-5) với chủ đề "Thuốc lá và các bệnh về phổi".

Vì lá phổi của chính bản thân, gia đình và cộng đồng hãy từ bỏ thuốc lá.

Khói thuốc chứa tới hơn 7.000 chất độc hại

Theo các chuyên gia, khói thuốc chứa tới hơn 7.000 chất độc hại, trong đó có 69 chất được cho là gây ung thư. Khói thuốc gây ô nhiễm không khí trong nhà và có thể tồn tại trong không khí đến 5 giờ đồng hồ, khiến những người tiếp xúc có nguy cơ mắc ung thư phổi, suy giảm chức năng phổi và các bệnh hô hấp mãn tính. Bên cạnh đó, hút và hít thuốc lá làm tăng nhịp tim, giảm oxy trong máu, tổn hại tế bào cơ tim, tắc mạch, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch….

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho rằng, mỗi năm thuốc lá cướp đi sinh mạng của ít nhất 8 triệu người trên thế giới. Hàng triệu người khác sống chung với ung thư phổi, bệnh lao, hen suyễn hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính do thuốc lá. Thống kê cho thấy, 90% trong số trên 600.000 người mắc ung thư phổi hằng năm trên thế giới hút thuốc lá trong khi đây là dạng ung thư gây tử vong phổ biến nhất. Những người hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp 22 lần so với người bình thường. Hút thuốc còn là nguyên nhân của 75% các ca bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Cứ 5 người hút thuốc thì có một người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người hút thuốc, thuốc lá còn tác động ghê gớm đến những người xung quanh tiếp xúc với khói thuốc - những người được coi là bị hút thuốc lá "thụ động".  Những người hút thuốc thụ động có nguy cơ mắc ung thư phổi cao hơn 30%. Trẻ sơ sinh tiếp xúc với khói thuốc lá từ khi còn trong bụng mẹ thường gặp phải những vấn đề về sự phát triển và suy giảm chức năng của phổi. Trẻ nhỏ hút thuốc lá thụ động có nguy cơ mắc hoặc làm tăng mức độ nặng của bệnh hen, viêm phổi, viêm phế quản, cũng như các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới. Trên thế giới, khoảng 165.000 trẻ tử vong trước 5 tuổi do các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới do hút thuốc lá thụ động. Nghiên cứu cũng cho thấy những người hút thuốc lá còn có nguy cơ mắc lao cao gấp 2 lần so với những người không hút thuốc. Việt Nam là 1 trong 15 quốc gia có số người hút thuốc cao nhất trên thế giới. Trung bình cứ 2 nam giới thì có 1 người hút thuốc. Tỷ lệ hút thuốc lá cao khiến Việt Nam đang phải đối mặt với gánh nặng lớn về kinh tế. Mỗi năm, thuốc lá gây ra hàng chục ngàn ca tử vong tại Việt Nam, chi phí điều trị và  giảm năng suất lao động do thuốc lá gây ra ước tính lên tới 1 tỷ USD/năm.

Biện pháp hiệu quả nhất nhằm bảo vệ phổi cũng như sức khỏe của bản thân và những người xung quanh là nói không với thuốc lá. Nguy cơ mắc ung thư phổi có thể giảm nếu người nghiện thuốc từ bỏ thói quen xấu này. Qua nghiên cứu cho thấy, nguy cơ mắc ung thư phổi ở những người hút thuốc lá giảm 50% sau 10 năm cai thuốc lá. Ngừng sử dụng thuốc lá cũng giúp làm chậm diễn tiến bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và giảm các triệu chứng hen suyễn.

Xây dựng lối sống lành mạnh, không khói thuốc

Theo Bs.Ck 2 Nguyễn Út - Phó Giám đốc Sở Y tế, tại TP Đà Nẵng, việc thực hiện môi trường không khói thuốc ở các cơ quan công sở và các cơ sở y tế, giáo dục đã có sự chuyển biến đáng kể. Tuy nhiên, hiện vẫn còn những cơ quan, đơn vị chưa thực sự sâu sát, nghiêm túc chấp hành Luật Phòng chống tác hại thuốc lá (PCTHTL); một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thiếu ý thức trong việc chấp hành quy định không hút thuốc tại nơi làm việc… Luật PCTHTL đã nêu rõ những địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn, tuy nhiên tại nhiều địa điểm công cộng, tình trạng người hút thuốc vẫn còn nhiều và không có ai nhắc nhở, xử phạt. Hiện người dân có thể mua thuốc lá tại bất cứ đâu, rất sẵn và dễ mua ở các cửa hàng, đại lý hay quán nước vỉa hè từ thành phố tới khu vực nông thôn. Vì thế, Ngày Thế giới không thuốc lá năm nay cũng là dịp để các cá nhân, tổ chức cùng lên tiếng cảnh báo về hiểm họa đối với sức khỏe toàn cầu và cũng là cơ hội tác động đến các cơ quan chức năng hướng tới triển khai các biện pháp hữu hiệu hạn chế các sản phẩm thuốc lá. Thông điệp của ngày 31-5 năm nay lan tỏa, thôi thúc các cá nhân xây dựng lối sống lành mạnh không khói thuốc nhằm bảo vệ lá phổi của chính bản thân, gia đình và cộng đồng, để mỗi ngày đều trở thành Ngày Thế giới không thuốc lá. Bs.Ck 2 Nguyễn Út kêu gọi: "Các cơ quan, ban ngành, đoàn thể hãy tiếp tục có những hành động thiết thực xây dựng môi trường không khói thuốc, thực thi nghiêm Luật PCTHTL, vì sức khỏe của mỗi người và cộng đồng. Mỗi người dân thành phố hãy vì sức khỏe của chính mình, của gia đình mình, của cộng đồng mà hành động và hưởng ứng không thuốc lá, tích cực tham gia PCTHTL, hãy tìm hiểu Luật PCTHTL, xây dựng TP Đà Nẵng văn minh, trong lành, đáng sống".

Để xây dựng bầu không khí TP Đà Nẵng nói chung và Q. Sơn Trà nói riêng không khói thuốc lá, ông Nguyễn Đắc Xứng - Phó Chủ tịch UBND Q. Sơn Trà đề nghị tất cả các ban ngành, tổ chức, đoàn thể, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn quận tiếp tục tìm hiểu và thực hiện nghiêm những quy định của pháp luật về phòng, chống tác hại của thuốc lá. Đưa nội dung PCTHTL vào quy chế nội bộ của các cơ quan, đơn vị; hạn chế hoặc không hút thuốc trong các đám tang, đám cưới, lễ hội trên địa bàn các khu dân cư, các nhà hàng, khách sạn, quán ăn, quán cà-phê. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với ngành Y tế tổ chức tuyên truyền sâu rộng trong cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân toàn quận về tác hại của việc hút thuốc lá và hút thuốc thụ động, về các quy định của Luật PCTHTL; vận động mọi người thay đổi hành vi tiến đến từ bỏ thuốc lá và nói không với thuốc lá ở cơ quan, gia đình và cộng đồng. Đặc biệt, phối hợp với ngành chức năng các cấp tổ chức thanh kiểm tra định kỳ và đột xuất việc thực hiện Luật PCTHTL tại các cơ quan, đơn vị, nơi làm việc và nơi công cộng trên địa bàn quận, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật. "Hút thuốc lá thụ động tại nơi làm việc, tại nhà, trong môi trường khép kín… cũng đã làm tăng nguy cơ ung thư phổi cho người không hút nhưng thường xuyên hít khói thuốc. Biện pháp hiệu quả để bảo vệ sức khỏe là không hút thuốc và giảm tối đa việc tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động. TP Đà Nẵng nói chung và Q. Sơn Trà nói riêng đang triển khai nhiều hoạt động nhằm xây dựng môi trường du lịch thân thiện, an toàn góp phần xây dựng thành phố ngày càng văn minh, hiện đại và đáng sống. Vì vậy, việc xây dựng một môi trường trong lành không khói thuốc lá là hết sức cần thiết", ông Nguyễn Đắc Xứng nhấn mạnh

LÊ HÙNG