Thượng viện: Cơ hội cho cả hai

Theo kết quả cập nhật đến tối 10-11 (giờ Việt Nam), đảng Dân chủ đang nắm 48 ghế tại Thượng viện, trong đó có 1 ghế quan trọng giật được từ đảng Cộng hòa tại bang Pennsylvania. Trong khi đó, đảng Cộng hòa đang có 49 ghế.

Trong 3 ghế còn lại, ứng viên Cộng hòa hiện dẫn trước ở bang Nevada trong khi ứng viên Dân chủ đang dẫn trước ở 2 bang Arizona và Georgia. Tuy nhiên, khả năng cao là thế đa số Thượng viện sẽ phải quyết định bằng cuộc bầu cử lại ở bang chiến địa Georgia vào ngày 6-12 tới, khi ứng viên Dân chủ Raphael Warnock và ứng viên Cộng Hòa Herschel Walker không nhận được đủ 50% số phiếu bầu cần thiết để giành chiến thắng. Có thể Georgia sẽ là bang quyết định quyền kiểm soát Thượng viện Mỹ.

Hạ viện: “Làn sóng đỏ” không càn quét như dự đoán

Tại Hạ viện, theo hãng tin CNN, tính đến 18 giờ ngày 10-11 (giờ Việt Nam), đảng Dân chủ giành được 191 ghế, trong khi đảng Cộng hòa giành được 209 ghế. Dù chiếm ưu thế trước đảng Dân chủ, nhưng đảng Cộng hòa được dự đoán có khả năng giành được thắng lợi trước đảng Dân chủ nhưng với khoảng cách hẹp hơn dự kiến. Cho đến thời điểm này, đảng Dân chủ gần như vẫn giữ vững được thành trì của mình, thậm chí còn dẫn trước ở một số khu vực bầu cử quan trọng.

Từ đầu cuộc bầu cử, ưu thế dường như nghiêng về Đảng Cộng hòa trong bối cảnh cử tri lo ngại về kinh tế, tỉ lệ ủng hộ của Tổng thống Joe Biden giảm sút và lịch sử cho thấy Nhà Trắng thường tổn thất nặng tại Quốc hộ trong các cuộc bầu cử giữa kỳ. Tuy nhiên, theo giới quan sát, đảng Dân Chủ đã ngăn được "làn sóng đỏ" của Đảng Cộng hòa và giữ cuộc đua chưa ngã ngũ tại một số bang chiến địa.

Trong bài phát biểu công khai đầu tiên kể từ cuộc bầu cử giữa kỳ hôm 8-11, Tổng thống Joe Biden ngày 9-11 nói rằng đảng Dân chủ đã có một "đêm mạnh mẽ" sau khi làn sóng đỏ của đảng Cộng hòa "không xảy ra". "Chúng ta đã đi bầu cử ngày hôm qua. Và tôi nghĩ đó là một ngày tốt lành cho nền dân chủ. Nền dân chủ của chúng ta bị thử thách trong những năm gần đây, nhưng với lá phiếu của mình, người dân Mỹ đã lên tiếng và chứng minh một lần nữa rằng nền dân chủ chính là con người chúng ta", CNN dẫn lời ông Biden cho biết. Tổng thống Biden khẳng định "làn sóng đỏ khổng lồ mà báo chí và các chuyên gia đang dự đoán đã không xảy ra". Ông cho biết Dân chủ mất ít ghế tại Hạ viện nhất trong các cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của bất cứ tổng thống thuộc đảng Dân chủ nào trong 40 năm qua. Ngoài ra, theo ông Biden, đảng Dân chủ đã có cuộc đua thống đốc bang thành công nhất kể từ năm 1986.

Giới phân tích đồng tình với đánh giá của ông Biden, nhưng cho rằng thành tích của Dân chủ có vẻ không xuất phát từ sự tín nhiệm của cử tri với đảng này, mà là do cử tri lo ngại về sự cực đoan của phe Cộng hòa, chẳng hạn như quyền phá thai. Giáo sư khoa học chính trị David Cohen của Đại học Akron, bang Ohio, cho biết phán quyết của Tòa án Tối cao hồi tháng 6-2022 về hủy bỏ quyền phá thai ở Mỹ đã tạo lợi thế cho phe Dân chủ. "Đó là một trong những vấn đề quan trọng tạo động lực cho Đảng Dân chủ trong các cuộc thăm dò", ông Cohen nhận định trên Đài Al Jazeera. Ngoài ra, một số chính sách của ông Biden nhận được sự ủng hộ như đạo luật chi tiêu hạ tầng vào năm ngoái, chi hàng tỷ USD để đối phó với biến đổi khí hậu hay xóa nợ cho các sinh viên.

AN BÌNH