Bệnh tăng huyết áp đang ngày càng trẻ hóa
(Cadn.com.vn) - Hội Tim mạch TT-Huế cho biết, thực hiện chương trình phòng chống tăng huyết áp (THA) của Hội THA thế giới (ISH), từ đầu tháng đến ngày 31-5, Hội Tim mạch TT-Huế đã tiến hành đo huyết áp, tư vấn cho hơn 5.000 lượt người. Đáng báo động, số người THA mắc mới từ 18- 35 tuổi chiếm hơn 20% và trên 40 tuổi chiếm 25%. Điều này chứng tỏ số người THA đang ngày càng trẻ hóa.
GS. BS Huỳnh Văn Minh, Chủ tịch Phân hội THA Việt Nam, Chủ tịch Hội Tim mạch TT-Huế khẳng định, THA hiện nay đang chiếm tỷ lệ cao không những trên thế giới mà ngay tại nước ta. Tỷ lệ THA chiếm đến 25% ở người trưởng thành Việt Nam (cứ 10 người thì có 3 người bị THA) và đang có xu hướng tăng cao đến mức báo động đỏ. Đáng lưu ý là sự trẻ hóa của các bệnh nhân THA, nhiều trường hợp tuổi đời chỉ xấp xỉ 35- 40 tuổi. GS Minh cho rằng, trong số những người bị THA, có tới 52% (khoảng 5,7 triệu người) là không biết mình bị THA; 30% (khoảng 1,6 triệu người) của những người đã biết bị THA nhưng vẫn không có một biện pháp điều trị nào và 64% (khoảng 2,4 triệu người) THA đã được điều trị nhưng vẫn chưa đưa được huyết áp về số huyết áp mục tiêu. Như vậy, hiện Việt Nam có khoảng 9,7 triệu người dân hoặc là không biết bị THA hoặc là THA nhưng không được điều trị hoặc có điều trị nhưng chưa đưa được số huyết áp về mức bình thường. Một trong những nguyên nhân là do nhận thức của người dân chưa cao...
Trước thực trạng số người THA ở mức báo động, ngày 4-4-2017, Chủ tịch Hội ISH, GS. Neil Poulter đã đích thân gởi thư cho Bộ Y tế Việt Nam chính thức đề nghị Việt Nam tham gia chương trình MMM (May Measurement Month - Tháng năm đo huyết áp) cùng các quốc gia trên thế giới vào ngày 17-5. Đây là ngày được Tổ chức THA ISH kết hợp Liên đoàn THA thế giới đưa ra một kế hoạch hành động nhằm cảnh báo toàn cầu về nguy cơ THA và các biến chứng của nó bằng việc phát động việc đo huyết áp rộng rãi trên thế giới cho mỗi quốc gia thành viên ISH tại nhiều địa điểm trong tháng 5. Chương trình nhằm 2 mục đích là tăng cường sự nhận thức của toàn dân về việc theo dõi trị số huyết áp cho chính bản thân và biết được các tai biến do THA gây ra. Từ sự thay đổi về nhận thức sẽ tạo sự chuyển biến về hành động: theo dõi, dự phòng và điều trị huyết áp đúng đắn góp phần giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và tử vong. Các trường hợp phát hiện THA sẽ được tư vấn dự phòng và điều trị THA miễn phí.
Đo và tư vấn huyết áp cộng đồng cho người dân TT-Huế. |
Theo GS Huỳnh Văn Minh, bệnh THA khởi đầu thường không có triệu chứng và dấu chứng đặc biệt nào cho đến khi vào viện đã là biến chứng, thậm chí nhiều người còn "một đi không trở lại". THA với hậu quả tổn thương cơ quan đích như suy tim, suy mạch vành, nhồi máu cơ tim, đột tử, tai biến mạch não, suy thận, xuất huyết phù gai thị đưa đến giảm thị lực, mù mắt, tắc mạch ngoại biên... để lại di chứng nặng nề cho bản thân, gia đình và xã hội. Đặc biệt với những người không điều trị thì nguy cơ tàn phế, tử vong chiếm đến 1/3 trường hợp trong vòng 10 năm. Tổ chức Y tế thế giới đã xếp bệnh THA vào nhóm "bệnh dịch (do sự gia tăng nhanh chóng) không lây". "Nếu những năm 60 của thế kỷ trước, tỷ lệ THA ở nước ta chỉ chiếm 1,6% dân số nhưng hiện nay đã chiếm trên 25% dân số (người trên 18 tuổi). Tỷ lệ này tương đương các nước đang phát triển và là nguy cơ báo động đỏ. So sánh tử vong bệnh lý ung thư thì THA không kém chút nào, thậm chí còn cao hơn ở nhiều nước"- GS Minh cho hay.
Theo GS Huỳnh Văn Minh, qua nghiên cứu các tài liệu và khám bệnh cho thấy, nhiều yếu tố dẫn đến THA như: lối sống không lành mạnh, lạm dụng rượu bia, đô thị hóa, tác động tâm lý xã hội, bệnh lý phối hợp như đái tháo đường, suy thận... cũng như sự nhận thức của người dân chưa cao, thậm chí cả nhân viên y tế cũng coi thường việc dự phòng căn bệnh thế kỷ này. Cũng có ý kiến cho rằng, do các phương tiện chẩn đoán trở nên phổ biến nên việc phát hiện THA nhiều hơn. Dấu hiệu THA giai đoạn sớm không có dấu hiệu gì báo trước hoặc nếu có thì rất mơ hồ, như: nhức đầu, hoa mắt, chóng mặt. Ở giai đoạn nặng hơn có thể bệnh nhân than phiền tức ngực, mờ mắt, tê tay chân và cuối cùng khi đã có biến chứng thì bệnh nhân có thể đã hôn mê, liệt, nhồi máu và tử vong. Do vậy, để dự phòng phải kiểm tra huyết áp định kỳ, khi huyết áp trên 140/90 phải đến bác sĩ tư vấn ngay. Để phòng tránh THA về cơ bản là phải thay đổi lối sống, hạn chế ăn mặn, bia rượu, thuốc lá, chọn chế độ ăn nhiều rau củ quả, tránh căng thẳng, tập thể dục đều đặn, giảm cân.
H.Lan