Một giáo sư nổi tiếng người Đức cho rằng, sự xuất hiện của biến chủng siêu đột biến Omicron có thể không phải là quá tiêu cực vì xảy ra kịch bản nó có thể “làm đại dịch kết thúc sớm hơn”.

Các hành khách trong bộ đồ bảo hộ tại sân bay ở Melbourne hôm 29-11 khi Australia ghi nhận ca mắc chủng Omicron đầu tiên. Ảnh: AFP

Biến thể Omicron vẫn đang khiến thế giới bùng lên những lo ngại nhưng nhiều chuyên gia cho rằng, nó có thể là bước đầu tiên trong chuyển sang cấp độ bệnh đặc hữu khi nó có những triệu chứng dần ít nghiêm trọng hơn dù lây lan nhanh.

Tờ Evening Standard dẫn lời nhà dịch tễ học lâm sàng người Đức Karl Lauterbach cho biết, biến thể Omicron có thể là một “món quà Giáng sinh” và có thể khiến đại dịch kết thúc sớm hơn. Ông Lauterbach, người đang chạy đua trở thành bộ trưởng Y tế tiếp theo của Đức, cho rằng, sự xuất hiện của Omicron có thể trở nên tích cực nếu nó chỉ gây ra triệu chứng bệnh nhẹ. Ông cho biết, việc Omicron là chủng SARS-CoV-2 có nhiều đột biến chưa từng có có nghĩa là nó có thể “được tối ưu hóa” để lây lan, nhưng có thể ít gây ra bệnh nặng hơn. Đây vốn là cách mà hầu hết các virus về đường hô hấp diễn tiến, theo ông Lauterbach.

Tờ Conversation cũng có bài viết cho rằng, thế giới không nên quá lo lắng bởi đây mới là những ngày đầu thế giới hiểu về biến thể Omicron. Những gì chúng ta đã biết là biến thể này có một lượng lớn các đột biến, đặc biệt là ở protein gai và nó dường như đang lan truyền nhanh chóng ở một số khu vực trên thế giới. Nhưng những dấu hiệu sớm từ châu Phi cho thấy biến thể Omicron không gây ra bệnh đặc biệt nghiêm trọng (mặc dù Tổ chức Y tế Thế giới –WHO - đã khuyến cáo cần thận trọng với những dữ liệu còn hạn chế hiện tại). Và tại thời điểm này, vẫn chưa rõ liệu Omicron có khả năng tránh vaccine lớn hơn các biến thể khác như Delta hay không.

Việc virus trở nên kém độc lực hơn (tức là ít khả năng gây bệnh nặng hơn) là rất phổ biến khi chúng đã hiện diện rộng rãi trong một quần thể.  Một số chuyên gia đã dự đoán COVID-19 cũng sẽ trở nên ít nghiêm trọng hơn khi nó chuyển sang cấp độ bệnh đặc hữu, tức là mô hình bệnh xuất hiện phổ biến, liên tục có thể dự đoán được ở một khu vực địa lý nhất định. Các nhà khoa học cho rằng biến thể Omicron có thể là bước đầu tiên trong quá trình này.

Và trong tình hình này, một câu hỏi đặt ra là liệu có khả năng một biến thể với các triệu chứng COVID-19 ít nghiêm trọng hơn sẽ phát triển mạnh hay không? Câu trả lời thực sự phụ thuộc vào sự cân bằng giữa các triệu chứng và khả năng lây truyền. Nếu các triệu chứng ít nghiêm trọng hơn, người dân sẽ ít muốn đi xét nghiệm hơn và do đó ít có khả năng bị cách ly hơn. Một số người có thể không tự nhận ra họ mắc COVID-19. Dó đó, một chủng có độc lực thấp (tức là ít có khả năng gây ra triệu chứng nghiêm trọng hơn) lại có thể có khả năng lây truyền cho nhiều người hơn so với các chủng có độc lực cao.

Mặt khác, giống như trường hợp của biến thể Delta, một số biến thể có thể gây ra nhiễm virus máu (viraemia) cao hơn những biến thể khác – có nghĩa là tải lượng virus trong cơ thể người bị nhiễm cao hơn. Càng có nhiều virus, người đó càng có nhiều khả năng truyền bệnh thành công hơn. Điều này là do mối quan hệ giữa liều lượng và phản ứng – liều gây nhiễm càng cao thì khả năng nhiễm virus cũng càng cao.

Vẫn chưa ai hiểu tại sao biến thể Omicron dường như có khả năng lây truyền cao, ít nhất là trong bối cảnh ở châu Phi, vì vậy ở giai đoạn này, chúng ta cũng không biết liệu nó có tạo ra mức virus máu cao hơn các chủng khác hay không. Lây truyền virus là một quá trình nhiều giai đoạn phức tạp, vì vậy nhiều yếu tố có thể là nguyên nhân dẫn đến tốc độ lây truyền cao của biến thể Omicron.

Điều gì xảy ra tiếp theo vẫn chưa được xác định. Các chuyên gia sẽ tìm kiếm thêm thông tin về khả năng lây truyền của Omicron, mức độ virus máu mà nó tạo ra và khả năng tránh được các loại vaccine hiện có hoặc tránh các phản ứng miễn dịch của cơ thể do đã nhiễm virus trước đó. Và theo các nhà khoa học, hiện còn quá ít ca Omicron được ghi nhận và thế giới cần nghiên cứu thêm về các đặc tính của chủng này để hiểu rõ về nó.

KHẢ ANH

>> Bất bình đẳng vaccine "nuôi dưỡng" các chủng mới?

>> Thế giới chạy đua đối phó “siêu biến thể” Omicron

>> Nhiều nước cảnh báo về "siêu biến chủng" mới