(Cadn.com.vn) - Thời gian gần đây, câu chuyện về bọ xít hút máu người cứ lan tỏa khắp các địa phương cả nước, tạo ra tâm lý lo lắng, bất ổn cho nhiều người. Người dân Đà Nẵng cũng đang hoang mang lo lắng vì TP là một trong số ít địa phương được đưa vào danh sách có người bị bọ xít hút máu người cắn.

Phóng viên Báo Công an TP Đà Nẵng đã có cuộc trao đổi với bác sĩ Trần Hùng, Giám đốc Trung tâm Family - Bác sĩ Gia đình Đà Nẵng, để giúp bạn đọc có thông tin chính xác về sự việc này.

Bác sĩ Trần Hùng - Giám đốc Trung tâm Family - Bác sĩ Gia đình Đà Nẵng. Ảnh: H.NHẬT

BS Trần Hùng: Đây là chuyện có thật 100%. Tuy nhiên, chuyện này đã được ghi nhận cách đây... hàng chục năm trước. Theo thông tin của Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương và Viện Sốt rét- Ký sinh trùng- Côn trùng Quy Nhơn, hiện đã có nhiều mẫu bọ xít đốt người được thu thập. Những người bị đốt đã và đang được điều trị khỏi và không hề bị di chứng.

P.V: Con bọ này “mặt mũi” ra sao, mà dư luận ầm ĩ vậy, khiến người dân sợ nó còn hơn... “ma cà rồng”?

BS Trần Hùng: Loài bọ này to hơn bọ xít thông thường một chút. Cơ thể  dẹp theo hướng lưng bụng, kích thước và màu sắc khác nhau tùy theo giống và loài, dài 18 - 20mm, rộng 4- 5mm. Cơ thể chia làm 3 phần: đầu, ngực, bụng. Trên đầu có đôi mắt kép to, trước mắt là một đôi râu (hay ăng-ten gồm 5 đốt); tận cùng là vòi khỏe, dài nhọn gồm 5 đốt. Giữa đầu và ngực là cổ thắt lại.

P.V: Bác sĩ có thể nói kỹ về bệnh Chagas do bọ xít đốt cho độc giả Báo Công an TP Đà Nẵng biết thêm về chúng?

BS Trần Hùng: Chagas là tên người mô tả căn bệnh này lần đầu vào năm 1909 ở Brazil. Bệnh do trùng roi Trypanosoma cruzi gây nên. Con này ký sinh ở động vật nuôi có vú và hoang dã tập trung tại Nam Mỹ. Khi bọ xít hút máu động vật, loài trùng này sẽ có mặt trong phân của bọ xít. Bọ xít đến hút máu người và thải phân bên cạnh vết đốt, trùng roi sẽ chui qua vết đốt để vào máu và gây bệnh Chagas cho người. Triệu chứng ban đầu rất dễ nhầm với các bệnh nhiễm trùng khác. Khi bị bọ xít đốt, biểu hiện đầu tiên là ngứa rát, đau buốt, nổi sần tại chỗ, sốt nhẹ, rét run, đau đầu, mình mẩy, nóng rát, chán ăn, tiêu chảy, buồn nôn. Khám lâm sàng có thể thấy gan, lách sưng nhẹ, tại chỗ đốt có sưng tấy nhẹ.

Dấu hiệu quan trọng của Chagas gọi là dấu hiệu “lãng mạn” biểu hiện như một người khóc sưng một bên mí mắt. Bệnh có thể gây tử vong cho trẻ và thanh niên trong giai đoạn cấp tính do viêm cơ tim, viêm não,  màng não. Giai đoạn cấp tính cũng có thể gây nhiễm trùng ác tính đối với những người có hệ thống miễn dịch yếu. Tuy nhiên, nhìn chung thì giai đoạn cấp tính dễ trị với thuốc kháng sinh chống ký sinh trùng. Sau 4-8 tuần, nếu không điều trị, 80% bệnh nhân sẽ chuyển sang mãn tính không biểu hiện triệu chứng. Giai đoạn mãn tính  ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh, hệ tiêu hóa và tim. Khoảng 2/3 bệnh nhân có tổn thương tim như bệnh cơ tim,  rối loạn nhịp tim có thể dẫn đến đột tử. Khoảng 1/3 bệnh nhân bị tổn thương ở đường tiêu hóa như phình đại tràng và thực quản.

Bọ xít hút máu người gây bệnh Chagas ở Nam Mỹ và tại Việt Nam.

BS Trần Hùng: Có thể nói, nguy cơ mắc bệnh Chagas ở Việt Nam xấp xỉ... 0%. Bởi vì, thứ nhất, dù đã xác định có con bọ xít hút máu người ở Việt Nam, nhưng chưa hẳn con này có thể đóng vai trò trung gian truyền bệnh như con bọ xít tại Nam Mỹ. Thứ hai, con bọ xít này muốn truyền được bệnh thì phải có nguồn lây bệnh là động vật hoặc người nhiễm bệnh. Thế nhưng cho đến nay, chưa hề ghi nhận trường hợp người hay động vật nào nhiễm bệnh Chagas tại Việt Nam.

P.V: Vậy, có đáng lo ngại không? Làm sao dự phòng và điều trị thế nào khi bị bọ xít đốt?

BS Trần Hùng: Theo tôi, hãy xếp câu chuyện “ma cà rồng” này lại. Cứ xem chuyện bị bọ xít cắn cũng như là bị ong chích hay kiến đốt vậy thôi. Ông bà mình hay lấy vôi ăn trầu bôi vào chỗ bị đốt. Muốn dùng thuốc tây, thì có thể bôi thuốc chống dị ứng như mỡ Flucina. Nếu gãi nhiễm trùng da thì bôi thuốc mỡ có kháng sinh Neomycin phối hợp với corticoid. Trường hợp nặng hơn một chút (rất hiếm) thì nên đến bác sĩ.

Nếu trong nhà, có người bị nổi mẩn da do côn trùng đốt, nên tìm kiếm có con bọ xít nào trong nhà thì diệt hết đi. Thường phải tìm chúng vào ban đêm bằng đèn pin, vì ban ngày chúng trốn rất kỹ trong kẹt tủ, giường. Vả lại, khi đốt người chúng có bơm “thuốc tê” vào trước, nên không thấy đau, chỉ đến khi “thuốc tê” hết tác dụng, chúng ta phát hiện được thì chúng đã no say và biến đi chỗ khác mất rồi.

P.V: Cảm ơn bác sĩ! Hy vọng, bài phỏng vấn này sẽ giúp độc giả của báo an tâm hơn.

Hồng Nhật

(thực hiện)