Tổng thống Mỹ Donald Trump đã biết cái giá phải trả cho  “món hời” vẫn luôn ám ảnh ông: mở cửa nền kinh tế đất nước. Đó là hàng chục ngàn người nữa sẽ tử vong do đại dịch Covid-19, vốn đang trở nên tồi tệ trên khắp nước Mỹ. Nhưng có vẻ như ông chủ Nhà Trắng luôn sẵn sàng trả giá, có thể là bằng chiếc ghế quyền lực ở Nhà Trắng để sớm đưa cuộc sống trở lại “bình thường”.

Những con phố vốn đông đúc tại thành phố New York, Mỹ vắng vẻ trong đại dịch Covid-19.  Ảnh: ABC

“Các bạn cẩn trọng, nhưng phải quay lại làm việc”

Số người chết vẫn ở mức cao và dữ liệu lây nhiễm mới hôm 5-5 đã phá vỡ sự lạc quan tại nước này trong bối cảnh hơn một nửa quốc gia đang thực hiện các bước khác nhau để mở cửa trở lại nền kinh tế, yếu tố quan trọng đối với hy vọng tái tranh cử của ông Trump. Các đơn đặt hàng tại nhà đã giúp giảm đà lây lan của virus và làm phẳng đường cong ở các điểm nóng như New York và California, nhưng đến nay họ đã không thể ngăn chặn bước tiến rộng hơn của nó, khiến nước Mỹ vẫn bị mắc kẹt trên một “cao nguyên ảm đạm” của khoảng 30.000 ca nhiễm mới mỗi ngày.

Bất chấp những mối lo đó, CNN dẫn lời hai quan chức chính quyền cho biết, những con số mới nhất được cho là sẽ không ảnh hưởng đến kế hoạch mở cửa trở lại của Nhà Trắng. Bằng chứng mới về số ca tử vong vì Covid-19 trong tương lai khủng khiếp khó có thể ngăn cản ông Trump. Tổng thống Trump mới đây cho rằng, khoảng 100.000 người Mỹ sẽ chết vì đại dịch Covid-19 nhưng ông tin chắc sẽ có vaccine vào cuối năm nay. Tổng thống Trump cũng dự báo nền kinh tế Mỹ sẽ phục hồi nhanh chóng.

Trong cuộc phỏng vấn mới nhất được công bố trên tạp chí New York Post vào ngày 5-5, ông Trump nói rằng người Mỹ đã sẵn sàng thoát khỏi sự cô lập và trở lại cuộc sống bình thường. “Tôi nghĩ rằng họ đang bắt đầu cảm thấy tốt. Đất nước mở cửa trở lại. Chúng tôi đã cứu hàng triệu mạng sống, tôi nghĩ vậy”, ông Trump nói và nhấn mạnh: “Các bạn cẩn thận, nhưng bạn phải quay lại làm việc”. “Mọi người muốn đất nước mở cửa... Tôi đoán chúng ta có 38 tiểu bang đang mở hoặc chuẩn bị sớm mở cửa”, ông chủ Nhà Trắng nói thêm.

Theo một cuộc thăm dò của Washington Post và Đại học Maryland được công bố hôm 5-5, người Mỹ phản đối việc mở lại hầu hết các doanh nghiệp. Trong khi 56% cho biết họ cảm thấy thoải mái khi đến cửa hàng tạp hóa, 67%  nói không và 78% cho biết họ sẽ không thoải mái khi đến ăn uống tại nhà hàng.

Những con số đáng lo

Theo công bố mới nhất của Đại học Washington, 134.000 người Mỹ giờ có thể sẽ chết, tính đến tháng 8 – nếu Mỹ sớm mở cửa trở lại. Con số này đã nhiều hơn gấp đôi so với ước tính vào tháng trước.

Tuy nhiên, New York Times dẫn bản dự thảo báo cáo nội bộ của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ cho rằng, đại dịch tồi tệ nhất đã qua và đã đến lúc phải quay trở lại. Báo cáo cũng dự báo, số người chết hàng ngày sẽ đạt khoảng 3.000 vào ngày 1-6, gần gấp đôi con số hiện tại.

Dữ liệu, kết hợp với các số liệu cho thấy đại dịch trở nên tồi tệ hơn ở nhiều tiểu bang, và rõ ràng không có yếu tố khoa học thực sự nào cho việc mở lại các doanh nghiệp, quán bar và nhà hàng. Cố vấn về Covid-19 hàng đầu của Tổng thống Trump, Tiến sĩ Anthony Fauci, cho biết, ông không biết về các giả định đằng sau các mô hình mới nhưng nói rằng, “có lẽ chúng sẽ không gây hiểu lầm trong việc hạn chế phong tỏa sẽ dẫn đến việc gia tăng đột biến các ca nhiễm”. “Cân bằng của một thứ gì đó là một lựa chọn rất khó khăn”, Fauci nói trên “Cuomo Prime Time” của CNN, đặt vấn đề mặc cả dưới dạng câu hỏi mà người dân Mỹ phải giải quyết. “Có bao nhiêu người chết và bao nhiêu đau khổ mà bạn sẵn sàng chấp nhận để trở lại với những gì bạn muốn, một lối sống bình thường, sớm hơn hay là sau này?”, ông Fauci hỏi và nhấn mạnh: “Mọi người sẽ đưa ra lựa chọn của riêng họ”.

Lựa chọn khắc nghiệt giữa mạng sống và sự thịnh vượng

Nhưng gần 70.000 người Mỹ đã tử vong không phải là nạn nhân duy nhất của mối đe dọa sức khỏe cộng đồng tồi tệ nhất trong 100 năm qua ở nước này.

30 triệu người Mỹ đã mất việc vì lệnh phong tỏa - và hoàn cảnh của họ cho thấy lựa chọn khắc nghiệt giữa mạng sống và sự thịnh vượng. Không có gì nghi ngờ rằng, ông Trump và các thống đốc đang phải đối mặt với những lựa chọn khủng khiếp sau nhiều tuần bị cô lập xã hội và thiệt hại kinh tế. Nhưng Tổng thống Trump đã từ chối mở cuộc trò chuyện quốc gia về những thỏa hiệp gớm ghiếc phía trước. Dữ liệu mới nhất cho thấy, nếu không sớm có vaccine, nước Mỹ phải đối mặt với sự lựa chọn kinh hoàng về nỗi đau trong bệnh tật và sự tàn phá kinh tế thảm khốc.

Một nhân vật chính trị đang xuýt xoa những vấn đề này là cựu Thống đốc bang New Jersey Chris Christie, một người bạn Cộng hòa của Tổng thống Trump vốn nổi tiếng với lối ăn nói bộc trực. “Tất nhiên, mọi người đều không muốn chết - nhưng câu hỏi đặt ra là cuối cùng thì sao”, ông Christie nói vói CNN. Theo ông: “Chúng ta phải để một số người trong số họ quay trở lại làm việc, bởi vì nếu không, chúng ta sẽ phá hủy lối sống của người Mỹ - và phải mất nhiều năm nữa chúng ta mới có thể hồi phục”.

Trong khi đó, Tổng thống Trump cũng đang thúc đẩy các biện pháp mở cửa trở lại nền kinh tế. Ông cũng đẩy mạnh các cuộc tấn công vào Trung Quốc để che đậy một cuộc khủng hoảng mà ông đã từng dự đoán sẽ “không bao giờ là vấn đề đối với Mỹ”. Tổng thống Trump, người luôn nói rằng ông nhìn thấy “ánh sáng ở cuối đường hầm”, đã buộc tội một số bang không mở cửa đủ nhanh. Nhưng giới chuyên gia cho rằng, dữ liệu mới nhất tiết lộ cái giá quá đắt khi mở cửa.

KHẢ ANH