Chú trọng ngăn chặn rủi ro trong hoạt động ngân hàng
(Cadn.com.vn) - Đà Nẵng đang là điểm đến mới để các loại tội phạm ngân hàng (TPNH) tấn công. Làm gì để đối phó với chúng- là nội dung quan trọng được Ngân hành Nhà nước (NHNN) và CATP Đà Nẵng phối hợp đưa ra mổ xẻ, tìm giải pháp vào sáng qua, 24-10. Tại Hội nghị này, Đại tá Lê Văn Tam – Phó Giám đốc CATP Đà Nẵng đã phát biểu, nêu rõ âm mưu, thủ đoạn của bọn TPNH cũng như những biện pháp để đối phó với chúng. Báo Công an TP Đà Nẵng xin lược ghi những nội dung chính.
Đại tá Lê Văn Tam phát biểu tại hội nghị. |
Thủ đoạn tinh vi
TPNH luôn có những thủ đoạn, phương thức hết sức tinh vi. Đặc điểm nổi bật của chúng là sử dụng công nghệ cao đánh cắp mật khẩu làm thẻ tín dụng giả, séc giả, làm thẻ ATM giả hoặc đánh cắp mật khẩu tài khoản đột nhập tài khoản khách hàng để chuyển vào tài khoản cá nhân của mình; lập hồ sơ dự án khống, giả mạo chữ ký...
Cụ thể như vụ Trần Thái Vũ đã có hành vi làm giả sổ đỏ nhà, đất để đi thế chấp vay vốn lừa đảo chiếm đoạt của 8 NH trên địa bàn Đà Nẵng với tổng số tiền là 20,3 tỷ đồng. Hoặc năm 2006, Phạm Minh Thái (Việt kiều Mỹ) đã móc nối với Phạm Công Tuấn (Đà Nẵng) lập hồ sơ nâng khống đàn bò số lượng từ ít lên nhiều để thế chấp lừa đảo, chiếm đoạt của một NH tại Đà Nẵng 7,4 tỷ đồng, đến nay vẫn chưa thu hồi được.
Ở Đà Nẵng còn nổi lên tình trạng một số tội phạm lợi dụng sự cả tin, không biết ngoại ngữ của nhiều người thực hiện hành vi lấy tiền thông qua thẻ ATM. Thủ đoạn của chúng là dùng ĐTDĐ gọi vào số máy một người nào đó để mời tham gia mua một mặt hàng do Cty chúng đang khuyến mãi sau đó báo cho người này biết đã trúng thưởng với số tiền lớn, muốn nhận được số tiền này cần phải có trong tài khoản thẻ ATM từ 20 triệu đồng trở lên rồi hướng dẫn cho họ thao tác trên máy ATM. Do không biết ngoại ngữ, những người này đã chuyển tiền vào thẻ cho bọn chúng ở một tài khoản ATM khác. Sau một thời gian ngắn, số tiền này đã bị chúng rút ra, đồng thời hủy số ĐTDĐ vốn là thuê bao trả trước, không quản lý được.
Không chỉ các đối tượng trong nước, bọn tội phạm nước ngoài cũng chọn Đà Nẵng để thực hiện các phi vụ lừa đảo, rửa tiền. Đơn cử mới đây nhất, đối tượng người Châu Phi, đến NH ở Đà Nẵng mở tài khoản, sau khi tài khoản của chúng vừa mở thì ngay lập tức đã có hơn 4 tỷ đồng chuyển vào và chúng đòi rút ngay bằng tiền mặt. Qua khám phá, CATP Đà Nẵng phát hiện ra đây là loại tội phạm có tổ chức chuyên nghiệp trên thế giới. Chúng lừa đảo hoặc trộm cắp tiền trong tài khoản của cá nhân, NH nào đó rồi chuyển lòng vòng tới VN để rút. Nếu hành vi này được thực hiện trót lọt, cảnh sát quốc tế sẽ rất khó tìm ra tung tích. Bên cạnh đó, nhiều NH ở Đà Nẵng còn bị bọn tội phạm nước ngoài tấn công thông qua các thủ đoạn lừa đảo là các giao dịch trên mạng. Các đối tượng này thường mời chào các DN, NH ở Đà Nẵng rằng sẽ cho vay với lãi suất ưu đãi. Sau khi các đối tác VN đồng ý thực hiện các thủ tục pháp lý theo yêu cầu, đối tượng lừa đảo sẽ gửi séc du lịch giả cho người vay.
Đối tác VN mang séc đến NH để đổi thành tiền mặt. Trong trường hợp NH không phát hiện séc giả thì đối tượng lừa đảo sẽ tìm cách thu lại phần lớn số tiền đó. Nếu séc giả bị phát hiện, đối tượng lừa đảo sẽ giải thích là do họ đã xóa code gốc để đảm bảo an ninh, do đó séc không được chấp nhận cấp phép qua internet, đối tác VN cần chuyển gấp cho họ một số tiền để làm lại các thủ tục cho séc được chấp nhận. Nếu đối tác VN không tìm hiểu kỹ, mà gửi đi liền thì số tiền này sẽ bị mất. Một thủ đoạn khác: Các đối tượng nước ngoài vào VN xin mở văn phòng đại diện thương mại không có chức năng kinh doanh tiền tệ. Lợi dụng phía VN quản lý lỏng lẻo chúng đã đưa chiêu bài huy động vốn dưới dạng ủy thác, đầu tư với lãi suất cao, hấp dẫn đánh vào lòng tham của người dân. Sau một thời gian huy động được số tiền lớn, chúng chiếm đoạt rồi bỏ trốn ra nước ngoài.
Đối phó thế nào?
Tìm ra được nguyên nhân NH để xảy ra thiệt hại cũng như thủ đoạn hoạt động của bọn TPNH đồng nghĩa với việc tìm ra cách đối phó với chúng. Có nhiều nguyên nhân để bọn TPNH lợi dụng hoạt động, từ quy chế, quy trình hoạt động của các NH đến các vấn đề điều hành. Hầu hết các vụ việc gây tổn thất lớn trong hoạt động NH đều bắt nguồn từ yếu tố năng lực và đạo đức của cán bộ, trong đó nguyên nhân chủ yếu do sai phạm chủ quan của nhân viên không tuân thủ nghiêm túc các quy định, quy trình nghiệp vụ. Bên cạnh đó, việc ứng dụng CNTT trong hoạt động NH của một số tổ chức tín dụng trong thời gian qua còn chậm, hệ thống CNTT chưa được triển khai đồng bộ dẫn đến trình độ phát triển không đồng đều giữa các tổ chức tín dụng, khả năng kết nối thông tin mạng cục bộ của các NH còn gặp khó khăn. Mức độ tự động hóa các giao dịch NH còn thấp, nhiều quy trình nghiệp vụ NH còn xây dựng trên nền tảng xử lý thủ công. Hệ thống thanh toán trong nội bộ các tổ chức tín dụng còn nhiều bất cập chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới, chưa thông tin kịp thời để phòng ngừa rủi ro...
Phòng ngừa rủi ro và đấu tranh với TPNH cần sự phối hợp chặt chẽ giữa CA và các NH. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn, các NH cần nâng cao tính bảo mật, an toàn của hệ thống. Nâng cao năng lực của nhân viên để có đủ trình độ, đối đầu với loại tội phạm công nghệ cao tấn công vào NH cũng là một việc cần kíp. Hệ thống NH là một trong những mục tiêu mà các thế lực thù địch và bọn tội phạm khác lợi dụng để phá hoại nền tài chính quốc gia, gây mất ổn định về ANCT. Vì là ngành nhạy cảm, do đó nếu sơ hở để bọn tội phạm tấn công vào sẽ gây nên những hệ quả khó lường. Phòng ngừa đấu tranh với bọn TPNH không chỉ bảo vệ lợi ích các NH mà còn bảo vệ chính nền an ninh tài chính quốc gia.
Hải Hậu (ghi)