Cú vấp ngã đầu đời và những bản án tử
Mới đây, TAND tỉnh Nghệ An mở phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử các bị cáo Ly A Pó (2000), Vừ A Thắng (2001), Giàng A Minh (1999) cùng trú tại xã Na Ư, huyện Điện Biên (Điện Biên) và Mùa A Vừ (1988, trú xã Na Son, huyện Điện Biên) về tội Vận chuyển trái phép chất ma túy.
Đứng trước tòa, nhưng khuôn mặt còn ngây thơ, non nớt liên tục nhìn xuống hội trường để tìm kiếm bóng dáng người thân đến tham dự phiên tòa. Thế nhưng, đáp lại những ánh mắt mong ngóng ấy là sự thất vọng. Theo các bị cáo, có thể do dịch COVID- 19, đường sá xa xôi và nhiều lý do khác nên người thân đã không có mặt tại phiên tòa.
Theo cáo trạng, ngày 3-12-2020, Ly A Pó được một người Lào gọi điện thuê vận chuyển 80 bánh heroin và 50kg ma túy đá từ Hà Nội vào Nghệ An. Theo như hứa hẹn, nếu vụ việc thành công, người Lào sẽ trả cho Pó 500 triệu đồng tiền công. Người Lào cũng yêu cầu Pó tìm một người lái xe để vận chuyển "hàng". Nghe đến khoản tiền công lớn, Pó đã nhận lời vận chuyển "hàng". Sau đó, Pó rủ Giàng A Minh cùng tham gia và rủ Vừ A Thắng đi cùng để lái xe nhưng lúc đầu Thắng từ chối. Sau khi nghe tin người Lào sẽ trả thêm 300 triệu đồng tiền công vận chuyển, Pó, Minh và Thắng đồng ý tham gia ngay.
Cùng lúc này, Mùa A Vừ được người đàn ông tên Páo thuê vào Nghệ An vận chuyển ma túy sẽ được nhận 50 triệu đồng tiền công. Vừ đồng ý nên đi theo Páo vào Nghệ An chờ đoàn của Pó. Riêng đoàn của Pó, sau khi xuống Hà Nội, Pó nhận lộ phí 20 triệu đồng cùng xe ô-tô để cùng đi vào Nghệ An lấy hàng.
Sau khi vào đến thị trấn Mường Xén, huyện Kỳ Sơn và nghỉ qua đêm, cả đoàn lái xe đi lên bản Noọng Dẻ, xã Nậm Cắn, huyện Kỳ Sơn (cách Cửa khẩu Quốc tế Nậm Cắn khoảng 6 km) gặp nhóm người đàn ông mang các bao tải ma túy từ trong rừng ra. Tuy nhiên, sau khi nhận "hàng" và trên đường ra Hà Nội thì cả đoàn bị lực lượng Công an bắt giữ tại địa phận thuộc xã Tam Đình, huyện Tương Dương. Tang vật thu giữ là 8 bì xác rắn màu trắng chứa 150 bánh chất bột màu trắng (hơn 64kg) nghi là ma túy, 126 gói tinh thể chất trắng (175kg) nghi ma túy.
Quá trình giám định, Phòng Kỹ thuật hình sự Công an Nghệ An kết luận chỉ có 10 bánh với khối lượng hơn 3,5kg thu được của các đối tượng là ma túy. Các mẫu chất còn lại đều không tìm thấy thành phần ma túy. Do đó, cơ quan điều tra xác định Ly A Pó, Mùa A Vừ, Giàng A Minh, Vừ A Thắng phải chịu trách nhiệm hình sự về tội vận chuyển hơn 3,5kg ma túy.
Đứng trước phiên tòa, các bị cáo đều biện minh cho hành vi phạm tội của mình là thiếu hiểu biết pháp luật, do hoàn cảnh khó khăn, vì hám lợi nên làm liều. Bị cáo Ly A Pó được xác định là kẻ cầm đầu trong vụ án này. Với số lượng ma túy lớn, VKSND tỉnh Nghệ An đề nghị mức án tử hình.
Khi được nói lời sau cùng, các bị cáo xin HĐXX giảm nhẹ hình phạt, cho cơ hội được sống để trở về với gia đình. Cả 4 bị cáo đều chưa có tiền án, có hoàn cảnh khó khăn, đông anh, chị em, trong đó Mùa A Vừ có hoàn cảnh khó khăn và bi đát nhất. Vừ mồ côi cả bố mẹ lẫn mẹ từ nhỏ. Hoàn cảnh gia đình khó khăn nên Vừ phải nghỉ học sớm. Cuộc sống bên nương rẫy cũng giúp Vừ lớn lên và lập gia đình. Hiện tại bị cáo đã có 4 đứa con nhỏ. "Từ ngày bị bắt do dịch COVID-19 và đường sá xa xôi nên vợ con bị cáo chưa vào thăm nuôi được. Bị cáo xin HĐXX giảm nhẹ hình phạt có cơ hội sống trở về cùng vợ nuôi các con" - Vừ rưng rưng.
Còn Ly A Pó cũng mồ côi bố, sau Pó còn có 4 em không được học hành đến nơi đến chốn. Vì lập gia đình sớm nên gánh nặng cơm áo gạo tiền đè nặng lên vai anh cả. "Công việc nương rẫy thu nhập bấp bênh nên khi nghe đến số tiền lên đến gần 1 tỷ đồng, bị cáo đã nhắm mắt làm liều. Bị cáo biết hành vi của mình là sai rồi. Mong HĐXX giảm nhẹ hình phạt để bị cáo có cơ hội được trở về nuôi 4 đứa em nhỏ và sống cùng vợ con", bị cáo Ly A Pó nói.
Khác với Vừ và Pó, Thắng còn cả bố và mẹ nhưng bố Thắng lại đi tù vì ma túy. Việc này ít nhiều đã ảnh hưởng đến tâm lý của bị cáo. Không ngờ rằng, cú vấp ngã đầu đời của Thắng và các bạn đã đưa những thanh niên tuổi đời còn quá trẻ như Vừ, Thắng, Minh và Pó phải đối diện với hình phạt cao của pháp luật.
Xét vai trò của từng bị cáo, HĐXX tuyên phạt Ly A Pó, Giàng A Minh, Vừ A Thắng tử hình. Tuyên phạt Mùa A Vừ án chung thân cùng về tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Cái giá phải trả là quá đắt cho những lòng tham, sự hám lợi trước mắt của những thanh niên trẻ tuổi, cơ hội để sửa sai dường như đã không còn.
Dương Hóa