Dầu mỏ sẽ là “vũ khí” mà Iran lựa chọn?

Thứ tư, 08/01/2020 09:00

Các thị trường dầu mỏ đã bị xáo trộn kể từ sau các cuộc không kích của Mỹ sát hại tướng Soleimani của Iran. Dầu thô Brent đã tăng hơn 5% kể từ sau vụ ám sát.

Việc Mỹ giết chết tướng Qassem Soleimani của Iran, cùng với mối đe dọa trả đũa từ quốc gia Hồi giáo và nguy cơ chiến tranh bùng nổ ở Trung Đông, đã làm náo loạn thị trường dầu mỏ. Nhiều lựa chọn trả đũa từ Tehran đã được giới phân tích đưa lên bàn cân. Trong tuyên bố ngày 7-1, Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran Ali Shamkhani cho biết nước này đang cân nhắc 13 “kịch bản trả thù”. Tuy nhiên, hầu hết chuyên gia cho rằng, cách tối ưu hiện nay của Iran là làm gián đoạn nguồn cung cấp dầu.

Khói thuốc từ cơ sở dầu mỏ Aramco ở Abqaiq, Saudi Arabia, trong vụ tấn công ngày 14-9-2019. 

Giá dầu tiếp tục tăng

Ngày 7-1, giá dầu thô toàn cầu đã tăng hơn 70 USD/thùng, đánh dấu lần đầu tiên mức giá trên đạt được trong hơn 3 tháng trở lại đây. Theo AP, giá dầu Brent đã đạt mức cao 70,74 USD/thùng, mức giá cao nhất kể từ giữa tháng 9 khi tăng vọt trong một thời gian ngắn sau cuộc tấn công vào các cơ sở chế biến dầu thô của Saudi Arabia. Dầu thô Brent đã tăng 1,07 USD từ mức 69,67 USD/thùng - tăng 6% kể từ trước khi tướng quân sự hàng đầu của Iran là Soleimani bị tiêu diệt trong một cuộc không kích của Mỹ tại Iraq vào tuần trước.

Các thị trường dầu mỏ bị xáo trộn kể từ sau các cuộc không kích của Mỹ sát hại tướng Soleimani. Dầu thô Brent tăng hơn 5% kể từ sau vụ ám sát. “Iran có khả năng mở các cuộc tấn công, đôi khi được quy trách nhiệm cho nhóm Houthi, chống lại các cơ sở năng lượng, khử muối, hàng hải và hàng không ở Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và Saudi Arabia, sử dụng tên lửa hành trình và máy bay không người lái (UAV)”, một chuyên gia nói với báo DW. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo các cuộc tấn công như vậy có thể dẫn đến cuộc đối đầu toàn diện trong khu vực và lan rộng hơn nữa. “Không giống như các cuộc tấn công từ tháng 5 đến 9-2019, do Mỹ sẵn sàng tấn công mục tiêu cấp cao của Iran, vì vậy UAE và Saudi Arabia có nhiều khả năng sẽ được khuyến khích phản ứng chống lại Tehran nếu họ bị tấn công”, chuyên gia này nói.

Điểm yếu - eo biển Hormuz

Có những lo ngại, Tehran có thể nhắm vào eo biển Hormuz - điểm giao thương quan trọng nhất thế giới đối với các nguồn cung cấp dầu. Iran đã từng đe dọa chặn tuyến đường thủy - nằm giữa Oman và Iran - nơi vận chuyển hơn 1/5 lượng dầu của thế giới. “Vũ khí dầu là rất hiệu quả, việc đóng cửa eo biển Hormuz - sẽ gây thiệt hại cho một loạt các quốc gia - không chỉ Mỹ”, một chuyên gia nhận định.

Bất kỳ nỗ lực nào của Iran nhằm chặn eo biển Hormuz hoặc làm gián đoạn việc vận chuyển dầu qua đường thủy có khả năng gây tổn hại nghiêm trọng đến nguồn cung dầu toàn cầu. Hiện nay chỉ có Saudi Arabia và UAE có các đường ống có thể vận chuyển dầu thô ngoài Vùng Vịnh, theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA), nhưng các đường ống này có công suất chỉ vận chuyển 6,8 triệu thùng dầu thô mỗi ngày. Trong khi đó, dòng dầu thô hàng ngày ở eo biển Hormuz trung bình đạt 17,3 triệu thùng/ngày trong năm 2018.

Nhưng nó có thể khiến Iran gặp khó khăn hơn trong việc tìm kiếm đồng minh trong các cuộc giao tranh với Mỹ”, nhà phân tích năng lượng của CFRA, Stewart Glickman nói. “Hãy nhớ rằng Iran cũng bán dầu thô, và khi ra đòn, họ cũng sẽ bị ảnh hưởng lớn”, ông nhấn mạnh. Vì vậy, các nhà phân tích nghi ngờ khả năng Iran sẽ đóng cửa eo biển Hormuz, cho rằng, Tehran có thể nhắm mục tiêu vào các tàu chở dầu đi qua eo biển như đã từng làm như vậy. Hồi tháng 6, Mỹ đổ lỗi Iran đứng sau cuộc tấn công vào 2 tàu chở dầu gần eo biển Hormuz nhưng Tehran phủ nhận. 1 tháng sau, Iran bắt giữ một tàu chở dầu mang cờ Anh, Stena Impero, để trả đũa việc London bắt giữ một tàu của họ. Tuy nhiên, chuyên gia Maniatis nói rằng, “rất khó xảy ra” việc Iran sẽ ngang nhiên tấn công một tàu buôn trong khu vực. “Điều tồi tệ nhất họ có thể làm là hành động tương tự như sự cố Stena Impero”, ông nói với DW.

Iran có thể nhắm vào các tàu được gắn cờ Mỹ thường xuyên đi vào Vùng Vịnh. “Các tàu có cờ Mỹ hoặc lợi ích rõ ràng liên quan đến Mỹ là những tàu chúng tôi xác định có nguy cơ cao nhất đối với bất kỳ hành động trả đũa nào từ Iran”, ông Maniatis nói.

KHẢ ANH

Thi thể tướng Soleimani được đưa về Kerman an táng

Theo ước tính, khoảng 1 triệu người xuống đường trong ngày 7-1 tại Kerman trong lễ an táng tướng Soleimani. Ảnh: AP

Ngày 7-1, thi thể của tướng Qasem Soleimani bị sát hại trong cuộc không kích của Mỹ ở Iraq hồi tuần trước đã được đưa tới thành phố Kerman, ở miền Đông Nam Iran để an táng. Truyền hình nhà nước Iran phát sóng trực tiếp những hình ảnh cho thấy khoảng 1 triệu người đổ xuống các tuyến phố ở Kerman, trong đó rất nhiều người mặc đồ đen, để bày tỏ tiếc thương trước cái chết của tướng Soleimani. Họ mặc trang phục màu đen mang áp phích hình ảnh của tướng Soleimani tưởng niệm ông và phản đối Mỹ mạnh mẽ.

T.L

Ông Trump bị dọa ám sát, Mỹ siết chặt an ninh

CBS ngày 7-1 dẫn các nguồn tin cho biết, lực lượng đặc vụ Mỹ đã phải tăng cường các biện pháp an ninh tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida, nơi được mệnh danh là “Nhà Trắng mùa Đông” sau khi xuất hiện những lời đe dọa “lấy đầu” Tổng thống Donald Trump.

Theo đó, lực lượng đặc vụ bổ sung thêm 4 chốt kiểm soát an ninh để rà soát xe và khách ra vào, phòng ngừa khả năng vũ khí hoặc bom được đưa vào khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của gia đình tổng thống. Theo Dailymail, sự hiện diện của lực lượng đặc vụ cũng như các cảnh sát khác tại Mar-a-Lago tăng ít nhất 1/3 so với bình thường.

T.N

Iran tuyên bố Lầu Năm Góc là “tổ chức khủng bố”

Hãng thông tấn chính thức IRNA của Iran đưa tin: Quốc hội nước này ngày 7-1 tuyên bố, Bộ Quốc phòng Mỹ (Lầu Năm Góc) là “tổ chức khủng bố”.

Nguồn tin trên nêu rõ: “Theo cuộc bỏ phiếu của các nghị sĩ Iran, tất cả các thành viên của Lầu Năm Góc, các tổ chức và công ty trực thuộc, cũng như các chỉ huy Mỹ đã lên kế hoạch và thực hiện vụ ám sát” tướng Qassem Soleimani, cựu Tư lệnh đơn vị đặc nhiệm Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), bị liệt vào danh sách đen.

T.V