Giáo dục mầm non ngoài công lập: Còn nhiều khó khăn, bất cập
Trong những năm qua, mặc dù giáo dục mầm non ngoài công lập (GDMNNCL) có số lượng trường, lớp tăng, tuy nhiên quy mô vẫn chưa đáp ứng nhu cầu gửi con của phụ huynh, nhất là công nhân lao động thuộc khu công nghiệp, khu chế xuất (KCN-KCX). Công tác quy hoạch, đầu tư xây dựng trường lớp mầm non ở các KCN-KCX, khu đông dân cư chưa được quan tâm đúng mức. Các trường mầm non tư thục có chất lượng thì mức thu học phí cao, trong khi lương của công nhân thấp, không đủ điều kiện để chi trả học phí cho con. Công tác quản lý các nhóm, lớp mầm non độc lập tư thục hiện nay ở một số địa phương còn bất cập... Đó là những khó khăn, bất cập được đề cập tại hội thảo do bộ GD-ĐT tổ chức tại TT-Huế sáng 30-10.
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Thị Nghĩa đánh giá GDMN ngoài công lập |
Quy mô trường lớp mầm non tư thục phát triển nhanh
Sáng 30-10, tại TT-Huế, Bộ GD-ĐT tổ chức Hội thảo đánh giá 2 năm thực hiện Chỉ thị số 09/CT-TTg ngày 22-5-2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh thực hiện các giải pháp giải quyết vấn đề trường, lớp mầm non ở các KCN-KCX và bàn về công tác phát triển GDMNNCL giai đoạn 2011-2017.
Theo ông Nguyễn Bá Minh – Vụ trưởng Vụ Giáo dục mầm non (Bộ GD-ĐT), đến nay, quy mô, mạng lưới GDMNNCL đã có những bước phát triển mạnh. Tính đến năm học 2016-2017, toàn quốc có 2.402 trường mầm non dân lập và tư thục chiếm tỷ lệ 16%. So với năm học 2010 - 2011, số trường ngoài công lập tăng 1.044 trường (TP Hồ Chí Minh tăng 399 trường, Bình Dương tăng 130 trường, Hà Nội tăng 119 trường, Đà Nẵng tăng 69 trường...). Những tỉnh/thành phố có tỷ lệ trường ngoài công lập cao như: Đà Nẵng 64,8%, Bình Dương 63,0%, TP Hồ Chí Minh 60,8%. Tính đến tháng 5-2017, toàn quốc có 48.194 nhóm trẻ, lớp mẫu giáo tư thục, tăng 30.094 nhóm so với năm học 2010-2011. Số trẻ huy động tới các cơ sở GDMNNCL là 1.086.903 trẻ, đạt tỷ lệ 19.9% (tăng 8,5% so với năm học 2010-2011).
“Tuy nhiên, tỷ lệ trường mầm non ngoài công lập trên toàn quốc vẫn còn khiêm tốn (mới đạt tỷ lệ 16%). Còn 2/63 tỉnh/thành phố chưa có trường mầm non ngoài công lập (Hà Giang, Bắc Kạn). Đặc biệt, một số địa phương mức độ đô thị hóa cao, tỷ lệ trẻ ngoài công lập khá lớn nhưng vẫn chỉ tồn tại ở quy mô các nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập tư thục. Trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi còn hạn chế. Nhiều nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập tư thục có quy mô lớn, vượt quá số trẻ so với quy định nhưng chưa đủ điều kiện thành lập trường, tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro đối với trẻ. Đội ngũ giáo viên ngoài công lập không ổn định, thường xuyên biến động ảnh hưởng đến chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ. Công tác quản lý các cơ sở GDMNNCL ở một số địa phương còn nhiều bất cập, vẫn còn có nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập tư thục hoạt động khi chưa được cấp phép, số trẻ vượt quá quy định, còn xảy ra tình trạng mất an toàn đối với trẻ...”, ông Nguyễn Bá Minh cho hay.
Đà Nẵng là một trong những địa phương được Bộ GD-ĐT ghi nhận về sự nỗ lực phát triển GDMN ngoài công lập trong thời gian qua. |
Nhiều bất cập, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn đối với trẻ
Ông Nguyễn Bá Minh cho biết: Công tác quy hoạch, đầu tư xây dựng trường lớp mầm non ở các KCN-KCX, khu đông dân cư chưa được quan tâm đúng mức. Việc phát triển loại hình trường mầm non tư thục ở một số nơi có điều kiện kinh tế còn hạn chế. Trường tư thục khó cạnh tranh so với các trường công lập về các điều kiện đội ngũ, cơ sở vật chất, mức học phí... Trong khi đó, khả năng đáp ứng nhu cầu gửi trẻ ở trường mầm non công lập không đảm bảo. Các trường mầm non tư thục có chất lượng thì mức thu học phí cao, trong khi lương của công nhân thấp, không đủ điều kiện để chi trả học phí cho con. Các nhóm, lớp độc lập tư thục phát triển nhanh, trong đó nhiều nhóm, lớp chưa được cấp phép. Công tác quản lý các nhóm, lớp mầm non độc lập tư thục hiện nay ở một số địa phương còn bất cập. Việc phối hợp giữa chính quyền địa phương, các ban ngành, đoàn thể và ngành GD-ĐT chưa chặt chẽ. Một số địa phương còn buông lỏng quản lý, chưa kịp thời phát hiện và xử lý các sai phạm tại các nhóm, lớp trẻ độc lập tư thục. Vì vậy tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn đối với trẻ.
Đánh giá 2 năm thực hiện Chỉ thị 09/CT-Tg về việc đẩy mạnh thực hiện các giải pháp giải quyết về trường lớp mầm non ở KCN-KCX và tình hình phát triển GDMNNCL giai đoạn 2011-2017, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Thị Nghĩa khẳng định: Trong những năm qua, sự ra đời và vận hành của các cơ sở GDMNNCL đã góp phần đảm bảo quyền đi học của trẻ em. Trong đó, cơ sở GDMN loại hình tư thục phát triển nhanh, nhất là các thành phố, thị xã, khu đông dân cư, KCN-KCX. Các cơ sở này đã thu hút được trẻ đến lớp, giảm bớt áp lực và tình trạng quá tải trong các cơ sở GDMN công lập, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu gửi con của cha mẹ trẻ. Chất lượng các trường mầm non ngoài công lập ngày càng nâng cao, nhiều trường đã và đang phấn đấu đạt chuẩn quốc gia, trở thành địa chỉ tin cậy của cha mẹ trẻ và xã hội. Nhiều địa phương cũng đã có nhiều giải pháp hỗ trợ cho các nhà đầu tư tham gia phát triển GDMN. Đồng thời, có những giải pháp thiết thực, hiệu quả để giải quyết vấn đề trường, lớp mầm non ở các KCN-KCX.
“Dù vậy, việc phát triển GDMNNCL hiện nay còn một số khó khăn, bất cập. Các nhà đầu tư chưa nhận được ưu đãi thích đáng về cơ chế chính sách, nguồn đầu tư, quyền sử dụng đất. Một số khu vực, do việc phát triển các KCN-KCX, khu đông dân cư chưa tính đến quy hoạch các thiết chế văn hóa, trong đó có cơ sở GDMN. Mặt khác, do đầu tư xã hội hóa cho các cơ sở GDMN cần có vốn lớn, thời gian thu hồi vốn chậm, nên chưa thực sự hấp dẫn nguồn lực của các nhà đầu tư. Công tác quản lý cơ sở GDMNNCL nói chung và ở các KCN-KCX nói riêng còn chưa thực sự theo kịp đòi hỏi của thực tiễn”, Thứ trưởng Nguyễn Thị Nghĩa nhấn mạnh.
KHẢI MINH