(Cadn.com.vn) - Sự suy yếu của chính phủ Baghdad khuyến khích Tổ chức Hồi giáo Iraq và Syria (ISIS) lập “quốc gia Hồi giáo”, trải dài từ Iraq đến Syria.

Lực lượng chiến binh đang nổi dậy ở Iraq và Syria dưới sự chỉ đạo của ISIS ngày 30-6 tuyên bố thành lập một Caliphate (nhà nước Hồi giáo), ý chỉ chính thể cầm quyền vốn chấm dứt gần 100 năm trước đây với sự sụp đổ của đế chế Ottoman.

Trong đoạn băng ghi âm được đăng tải trên mạng, ISIS tuyên bố, thủ lĩnh Abu Bakr al-Baghdadi của tổ chức này là Khalib (thủ lĩnh nhà nước Hồi giáo) và là “lãnh đạo của người Hồi giáo ở khắp mọi nơi”. Abu Bakr al-Baghdadi được tôn kính gọi là “Caliph Ibrahim”. ISIS cũng kêu gọi người Hồi giáo thề trung thành với Caliphate. Nhóm này cũng cho biết, cờ  tổ quốc của Caliphate đã đươc tung bay phất phới trên các nóc nhà chính quyền từ tỉnh Aleppo ở tây bắc Syria đến tỉnh Diyala ở miền đông Iraq. Tuy nhiên, CNN tuyên bố chưa thể xác nhận thông tin này.

ISIS tuyên bố thành lập “Quốc gia Hồi giáo” trải dài từ Iraq sang Syria. Ảnh: Reuters

Thật dễ dàng khi nói rằng, những đoạn băng mới nhất của ISIS chỉ nhằm mục đích tuyên truyền. Nhưng việc công bố thành lập một Caliphate là mang đầy đủ ý nghĩa về tôn giáo, văn hóa và lịch sử của người Sunni. Các thế hệ truyền đời của người Sunni luôn mơ ước về khoảnh khắc này. Theo lời phát ngôn viên của ISIS Abu Muhammad al-Adnani, đây là thời điểm để người Hồi giáo “rũ bỏ bụi tủi nhục và sự ghét bỏ”. Theo họ, một Caliphate mới chứng tỏ sự trỗi dậy khỏi sự hỗn loạn, rối loạn và tuyệt vọng của thời hiện đại Trung Đông.

Theo giới phân tích, việc ISIS “lập quốc” là điều được dự báo trước, đặc biệt là trong bối cảnh chính phủ Iraq gặp nhiều khó khăn trong công cuộc phản công làn sóng tấn công mạnh mẽ của tổ chức cực đoan này. Tuy nhiên, người ta đang đặt hy vọng vào một sự phản công mạnh mẽ hơn của Baghdad sau khi đã nhận được lô hàng máy bay chiến đấu Su-25 từ Nga. Su-25 sẽ giúp tăng cường sức mạnh không lực, từ đó giúp chính phủ Thủ tướng Maliki giành lại quyền kiểm soát thành phố Tikrit.

Tikrit là vựa dầu mỏ lớn và là nguồn hái ra tiền của Baghdad. Tuy nhiên, thành phố quê hương của cố Tổng thống Saddam Hussein này đã rơi vào tay các chiến binh từ hôm 11-6. Theo các nguồn tin, hàng ngàn binh sĩ, được hỗ trợ bởi xe tăng và đơn vị xử lý bom, tham gia vào cuộc chiến giành lại thành phố này. Phe chính phủ cũng mở các cuộc không kích và hỏa lực để phản công dưới sự phối hợp với các cố vấn Mỹ. Tuy nhiên, một cư dân địa phương nói với CNN qua điện thoại rằng: “Không có binh sĩ chính phủ nào ở đây”. Theo nhân chứng này, sự hiện diện duy nhất trong khu phố, là lực lượng của “nhà nước Hồi giáo”, đề cập đến ISIS. Một đoạn băng đăng trên YouTube ủng hộ tuyên bố này. Trong đoạn băng, một người đàn ông, vốn đi du lịch quanh Tikrit cho biết, không có bất kỳ lực lượng an ninh Iraq nào trên đường phố.

ISIS khởi đầu hoạt động ở Iraq để chống lại nhà nước của người Shitte. Nhưng khi nội chiến Syria nổ ra, ISIS chuyển hướng đến quốc gia Trung Đông này. Đây là chiến lược cực kỳ khôn ngoan được cho là “một mũi tên trúng hai đích”. Một mặt ISIS có thể thống nhất cộng đồng Hồi giáo Sunni trên khắp thế giới, mặt khác có thể dễ dàng chiến đấu hơn khi có cùng chung kẻ thù với Mỹ: chính quyền Syria của Tổng thống Assad. Sau thành công ở Syria, ISIS về lại Iraq khiến quốc gia Vùng Vịnh này rơi vào bế tắc.

Rõ ràng, nếu chính quyền Thủ tướng Maliki không hành động nhanh chóng, bóng ma nội chiến sẽ bao vây nước này.     

Khả Anh