(Cadn.com.vn) - Chỉ một vài ngày kể từ khi lệnh trừng phạt của LHQ đối với Iran được dỡ bỏ, một số Cty đã công bố kế hoạch đầu tư vào thị trường Iran - đất nước giàu tài nguyên thiên nhiên, với dân số có học vấn cao.

Tuy nhiên, các Cty vẫn sẽ gặp khó khăn bởi các biện pháp trừng phạt của Mỹ vẫn tồn tại. Tham nhũng là một vấn đề lớn, luật thương mại và lao động đã lỗi thời, thủ tục pháp lý chậm chạp. Tuy nhiên, tiềm năng về tăng trưởng và lợi nhuận tại Iran khó có thể cưỡng lại.

Ô-tô và máy bay

Daimler Trucks không muốn lãng phí thời gian. Cty này công bố kế hoạch khởi động lại hoạt động bán hàng và sản xuất trong nước. Trong quan hệ đối tác với Iran Khodro, Daimler sẽ sản xuất động cơ và các bộ phận khác. Daimler, vốn rút khỏi Iran vào năm 2010, cho biết "nhu cầu về các loại xe thương mại, đặc biệt là xe tải tại Iran là rất lớn".

Iran là thị trường lớn thứ hai của Peugeot-Citroen trước khi Cty này buộc phải rút lui vào năm 2012. Vào thời kỳ đỉnh điểm, Cty bán 450.000 xe/năm. Vì vậy, Peugeot rất muốn được trở lại thị trường này. Các cuộc đàm phán về một liên doanh sản xuất ô-tô đang được xúc tiến. Ngay lập tức, Cty này cũng lên kế hoạch mở một phòng trưng bày thương hiệu DS tại Tehran cùng với một đối tác địa phương. Tuy nhiên, Peugeot cũng phải đối mặt với một số đối thủ cạnh tranh. Một nhà phân tích cho rằng, Volkswagen đang xem xét đặt chân vào thị trường Iran. Các nhà sản xuất phụ tùng xe hơi cũng đang để mắt tới cơ hội này. Trong khi đó, các nhà phân tích cho rằng, vấn đề Tehran quan tâm nhất hiện nay là việc các Cty nước ngoài chuyển giao bí quyết kỹ thuật cho Iran nhằm tái đầu tư lợi nhuận.

Airbus giành được đơn đặt hàng 114 máy bay từ Cty hàng không nhà nước Iran Air. Đây chỉ là hợp đồng đầu tiên trong số nhiều đơn đặt hàng mới. Báo chí Iran cho biết, nước này có thể cần gần 600 máy bay trong thập kỷ tới. Tuy nhiên Airbus sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh từ Boeing, một trong số ít các Cty Mỹ sẽ được phép làm ăn với Iran. Washington vẫn áp dụng các biện pháp trừng phạt tại chỗ và đa số các doanh nghiệp Mỹ vẫn đang bị cấm hoạt động tại Iran. Boeing có khả năng sẽ bán 737 máy bay thân hẹp phù hợp với các chuyến bay đường dài cho Iran.

Dầu mỏ và khí đốt

Với trữ lượng dầu mỏ lớn thứ 4 thế giới, Iran là mỏ dầu tiềm năng đối với các Cty dầu.

Total của Pháp cho biết rất "háo hức" khi trở lại Iran. Eni của Italia là một trong những bạn hàng mua dầu lớn nhất của Tehran trước khi các lệnh trừng phạt được áp dụng. Giám đốc điều hành của hãng cho biết, để trở thành một nhà sản xuất dầu lớn, Iran cần đầu tư 150 tỷ USD vào ngành công nghiệp dầu mỏ trong "4-5 năm". Statoil của Na Uy cho biết sẽ "mở cửa các cơ hội mới" ở Iran. "Người khổng lồ" Shell có một dự án dầu ngoài khơi Iran, nhưng cho biết còn "quá sớm" để quyết định liệu có đầu tư một lần nữa hay không. Do thiếu đầu tư, sản xuất dầu của Iran sụt giảm. Theo số liệu từ Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), năm 2015, Iran sản xuất 2,9 triệu thùng/ngày, giảm từ mức 3,7 triệu thùng/ngày trong năm 2010.

Giống như hoạt động kinh doanh dầu mỏ, khai thác khí đốt cũng cần nhiều đầu tư. Tuy nhiên, Iran gặp nhiều khó khăn hơn trong việc xuất khẩu khí đốt so với dầu mỏ. Iran sẽ phải quyết định xem có nên khởi động lại kế hoạch phát triển khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) hay sẽ xây dựng đường ống dẫn. Iran đã có hợp đồng với Shell, Total và Repsol của Tây Ban Nha xây dựng 3 nhà máy LNG nhưng các dự án bị bỏ hoang. Hiện chưa rõ, liệu những kế hoạch này sẽ được hồi sinh hay không.

Du lịch

Hồi tháng 10-2015, Phó Tổng thống Iran Masoud Soltanifar bày tỏ mong đợi một "cơn sóng thần" khách du lịch đến Iran sau khi các lệnh trừng phạt được dỡ bỏ. Với các điểm du lịch hấp dẫn tại các thành phố Persepolis, Shiraz và Isfahan, Iran là điểm đến du lịch đầy tiềm năng.

Năm 2014, quốc gia Hồi giáo này đón hơn 5 triệu khách du lịch, thu về 7,5 tỷ USD, nhưng ông Soltanifar cho biết, Iran muốn thu hút 20 triệu khách du lịch mỗi năm từ nay cho đến năm 2025, tạo ra 30 tỷ USD/năm. Ông Tony Wheeler, Giám đốc Cty du lịch Lonely Planet cho rằng, đó là tham vọng lớn, nhưng hoàn toàn có thể đạt được trong bối cảnh Iran là điểm đến quan trọng của những người hành hương Shiite.

An Bình
(Theo BBC)