Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV: Vì sao chính sách hỗ trợ lãi suất 2% chưa đạt kỳ vọng?

Thứ năm, 02/11/2023 06:45
Chiều 1-11, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024. Một trong những nội dung được quan tâm là chính sách tài khóa, tiền tệ; giảm lãi suất, kích cầu tiêu dùng.
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại phiên thảo luận.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng phát biểu tại phiên thảo luận.

Giảm lãi suất, kích cầu tiêu dùng

Đề cập về hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hỗ trợ kinh doanh lãi suất 2%/năm tối đa 40.000 tỉ thông qua hệ thống ngân hàng thương mại nhưng hiện đang bị tắc, bị chậm, gặp vướng mắc, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng đề nghị Chính phủ hết sức quan tâm, tháo gỡ để thực hiện chính sách này; đồng thời cần làm rõ trách nhiệm trong việc triển khai kết quả thực hiện còn hạn chế.

Trả lời các đại biểu Quốc hội về tổng quan điều hành chính sách tiền tệ, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh, năm 2023 tiếp tục là một năm đầy khó khăn, thách thức về kinh tế. Ngân hàng Nhà nước đã bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và bám sát diễn biến tình hình để chủ động tâm thế ứng phó, linh hoạt; thực hiện đồng bộ các giải pháp và công cụ chính sách tiền tệ với thời điểm, liều lượng hợp lý để mà đóng góp vào thành công chung của nền kinh tế, đó là kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế.

Về điều hành tín dụng, tiếp cận tín dụng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết, đây không chỉ là vấn đề quan tâm ở kỳ họp này, vấn đề tiếp cận tín dụng là một vấn đề quan tâm ở nhiều kỳ họp Quốc hội. Đầu năm 2023, Ngân hàng Nhà nước đã đưa ra chỉ tiêu định hướng tăng trưởng tín dụng cả năm là 14%, đến gần giữa năm đã phân bổ và thông báo cho tất cả các tổ chức tín dụng trong toàn hệ thống với chỉ tiêu khoảng 14%,; đồng thời, Ngân hàng Nhà nước đã điều hành linh hoạt để hỗ trợ thanh khoản của hệ thống, để tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng thúc đẩy tăng nguồn cung tín dụng cho nền kinh tế.

Bà Nguyễn Thị Hồng cho biết, mặc dù lãi suất thế giới tăng cao nhưng Ngân hàng Nhà nước đã rất mạnh dạn điều chỉnh 4 lần giảm lãi suất điều hành để định hướng, đưa mặt bằng lãi suất của các khoản cho vay mới giảm khoảng 2% so với cuối năm ngoái. Nếu tính cả những khoản dư nợ của các khoản cho vay cũ và vay mới thì giảm khoảng 1% so với cuối năm ngoái; so với trước đại dịch COVID-19 đã trở về bằng, thậm chí giảm hơn khoảng 0,3%. Ngân hàng Nhà nước đã ban hành thông tư về cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ cũng như chủ động đề xuất các gói tín dụng, như gói 120.000 tỷ đồng tín dụng cho vay đối với nhà ở cho người có thu nhập thấp và công nhân, gói tín dụng cho thủy sản 15.000 tỷ đồng.

"Tất cả những giải pháp này đã góp phần thúc đẩy cầu tín dụng", Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhấn mạnh.

Tập trung vào giải pháp căn cơ

Làm rõ vấn đề tăng trưởng chưa đạt kế hoạch đề ra, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, tình hình thế giới khó khăn, diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, chưa có tiền lệ. Trong khi đó, kinh tế trong nước có quy mô nhỏ, độ mở lớn, tính chống chịu, thích ứng, tự chủ còn hạn chế; là nền kinh tế đang chuyển đổi và hội nhập, chịu nhiều tác động từ bên ngoài. "Kết quả chưa đạt được kế hoạch đề ra nhưng vẫn rất đáng trân trọng và tích cực. So với một số nước, kết quả nước ta đạt được cho thấy sự nỗ lực rất cao của toàn hệ thống chính trị", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại phiên thảo luận.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, ngoài giải pháp ngắn hạn, Chính phủ tập trung các giải pháp dài hạn, căn cơ; vừa qua, đã có những dấu hiệu tích cực trong xuất khẩu, giải ngân đầu tư công, thu hút FDI, đầu tư tư nhân, xuất khẩu, tiêu dùng trong nước…

Về Nghị quyết số 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội (Nghị quyết số 43), Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, đây là chủ trương và quyết sách hết sức đúng đắn, chính xác và kịp thời của Đảng, Quốc hội và Chính phủ. Một số chính sách của Nghị quyết số 43 thực hiện hỗ trợ trực tiếp cho doanh nghiệp, người dân và người lao động đã phát huy hiệu quả tích cực. Ngoài ra, hơn 50% nguồn lực của Chương trình này còn được dành cho đầu tư hạ tầng kinh tế-xã hội với những dự án quan trọng, trọng điểm, mang tính chiến lược của quốc gia, đến nay cũng đang triển khai tích cực.

Về chính sách hỗ trợ lãi suất 2% chưa đạt được kết quả như mong muốn, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư lý giải có 2 nguyên nhân chủ yếu. Cụ thể, do nền kinh tế gặp khó khăn, nhiều doanh nghiệp có đủ điều kiện vay lại không vay do giảm đơn hàng và tình hình sản xuất. Một số doanh nghiệp muốn vay nhưng lại không đủ điều kiện. Bên cạnh đó, đơn vị cho vay và các doanh nghiệp đi vay còn lo ngại về tiêu chí "thế nào là doanh nghiệp có khả năng phục hồi". Trên cơ sở đánh giá kết quả thực hiện, Chính phủ trình với Quốc hội cho phép thực hiện tiếp Chương trình này đến hết năm 2023, nếu không đạt sẽ hủy dự toán. .

B.T – TTXVN