Tháo gỡ điểm nghẽn, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng

Trong bài phát biểu khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội sẽ xem xét, quyết định các luật, nghị quyết có tính nền tảng để thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy để kịp thời cụ thể hóa các chủ trương, nghị quyết của Trung ương Đảng về thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, bảo đảm các cơ quan, tổ chức, đơn vị sau sắp xếp, kiện toàn thực sự được "nâng cấp, nâng tầm, chất lượng tốt hơn, hiệu quả cao hơn"; giảm đầu mối, xóa bỏ cấp trung gian, phân định rõ ràng, rành mạch phạm vi, nhiệm vụ, thẩm quyền các cơ quan theo hiến định, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, thực hiện phương pháp "quản lý theo kết quả," chuyển mạnh từ "tiền kiểm" sang "hậu kiểm" gắn với tăng cường kiểm tra, giám sát và kiểm soát quyền lực.

Tại hội trường Diên Hồng, các đại biểu Quốc hội đã có những phiên thảo luận về 4 dự án luật gồm: Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi); Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội; Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) và các dự thảo nghị quyết, đề án, chủ trương quan trọng khác.

Có thể thấy, việc xem xét Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) lần này có ý nghĩa rất quan trọng, đóng vai trò là nền tảng, tạo hành lang pháp lý cho việc xây dựng và tổ chức thi hành hệ thống văn bản quy phạm pháp luật.

Theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, dự thảo Luật được nghiên cứu, sửa đổi toàn diện, với những thay đổi lớn, giải quyết các vấn đề thực tiễn đặt ra…; bảo đảm đồng bộ, thống nhất, phù hợp với những thay đổi trong cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan sau khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy; tạo khung khổ pháp lý kịp thời tháo gỡ những vướng mắc, bất cập về thể chế đã được xác định là “điểm nghẽn của điểm nghẽn”, để thể chế trở thành “đột phá của đột phá”, khơi thông các nguồn lực để đất nước phát triển nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới của dân tộc.

Nổi bật trong ngày thứ Bảy (15-2), Quốc hội thảo luận ở hội trường về: Chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, vừa cấp bách vừa chiến lược, đòi hỏi sự quyết tâm rất lớn để sớm khởi công và hoàn thành đưa vào khai thác.

Dự án này có triển vọng mang lại hiệu quả cao bởi đây là tuyến đường sắt kết nối tuyến hành lang từ Lào Cai qua Hà Nội đến Hải Phòng - là tuyến hành lang quan trọng thứ hai chỉ sau hành lang kinh tế Bắc - Nam. Tuyến này được kết hợp vận chuyển 2 phương thức cả vận tải hàng và hành khách nên tính hữu dụng cao.

Theo Bộ trưởng Giao thông vận tải Trần Hồng Minh, dự án đi qua địa phận 9 tỉnh, thành phố với chiều dài tuyến chính khoảng 390,9 km và 3 tuyến nhánh khoảng 27,9 km. Về tổng mức đầu tư dự án, qua tính toán sơ bộ khoảng 8,3 tỉ USD. Nếu trừ chi phí giải phóng mặt bằng và một số chi phí khác, chi phí xây dựng ở mức 15,97 triệu USD/km.

Dự án có tiến độ rất gấp, quy mô lớn, nếu thực hiện theo điều kiện hiện hành sẽ không đáp ứng được tiến độ yêu cầu. Với chủ trương của Đảng về tăng trưởng 2 con số giai đoạn 2026-2030 thì việc đẩy nhanh tiến độ đầu tư các dự án sẽ là một động lực để góp phần thúc đẩy tăng trưởng.

Tạo đà cho mục tiêu tăng trưởng hai con số

Thực hiện chương trình làm việc, Quốc hội đã thảo luận về Đề án bổ sung về phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên. Các đại biểu đều nhất trí cho rằng đây là Đề án có ý nghĩa đặc biệt quan trọng vì năm 2025, chúng ta đạt mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên thì giai đoạn 2026 - 2030 mới có thể đạt tăng trưởng 2 con số, tạo nền tảng cho nước ta trở thành nước thu nhập trung bình cao vào năm 2035.

Về nội dung này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu rõ, việc thúc đẩy tăng trưởng là yêu cầu khách quan, tất yếu. "Tinh thần là khó mấy cũng phải làm, phấn đấu tăng trưởng vì dân giàu, nước mạnh. Càng khó khăn, càng áp lực thì càng phải nỗ lực", Thủ tướng nhấn mạnh.

Nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên, thì việc tạo cơ chế cho kinh tế tư nhân phát triển rất quan trọng, theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, vấn đề then chốt là phải có cơ chế thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển bởi trong tổng mức đầu tư toàn xã hội, đầu tư tư nhân chiếm 55%. Đây là yếu tố quyết định cho mục tiêu tăng trưởng trên 8%.

Theo Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, cơ quan soạn thảo sẽ tiếp thu các ý kiến đại biểu nêu để hoàn thiện dự thảo nghị quyết. Chính phủ sẽ báo cáo Trung ương để xin ban hành một nghị quyết riêng về phát triển kinh tế tư nhân, gồm hộ kinh doanh, doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp tư nhân quy mô lớn có khả năng dẫn dắt.

Về dài hạn, cơ quan chức năng sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế, phân cấp phân quyền triệt để hơn; thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; phát huy nhân lực chất lượng cao, phát triển khu vực kinh tế tư nhân.

Phân tích nội dung này, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, bên cạnh thuận lợi thì năm 2025 sẽ có nhiều việc phải làm để đạt được mục tiêu 8% trở lên. Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) chia sẻ, đây là mục tiêu tăng trưởng phần lớn các đại biểu đồng tình, nhưng để thực hiện được phải có những nỗ lực vượt bậc, có sự đồng lòng của cả hệ thống chính trị, của mỗi người dân.

“Chúng ta phải xem xét về vấn đề tăng năng suất lao động, đi liền với các giải pháp ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất. Phải chú trọng triển khai các dự án trọng điểm sắp tới, cũng như kế hoạch các dự án trọng điểm khác để duy trì tốc độ tăng trưởng” - đại biểu Việt Nga nêu ý kiến.

Theo chương trình, trong 2,5 ngày tới (17 đến 19-2),Quốc hội sẽ xem xét, thông qua 4 dự án luật gồm: Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi); Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội; Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) và 5 dự thảo nghị quyết để thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy của Quốc hội, Chính phủ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.

Quốc hội sẽ xem xét, thông qua 7 Nghị quyết nhằm kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và các cơ chế, chính sách đặc thù đối với một số dự án, công trình.

Quốc hội cũng sẽ tiến hành một số nội dung về công tác nhân sự thuộc thẩm quyền, theo đúng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, kiện toàn các chức danh để bảo đảm tổ chức bộ máy mới hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn tới.

Trên tinh thần khẩn trương, "hiệu quả công việc là trên hết", các nội dung còn lại trong chương trình Kỳ họp bất thường lần thứ 9 sẽ tiếp tục được đại biểu Quốc hội xem xét thấu đáo, thông qua với sự thống nhất, đồng thuận cao nhất, đáp ứng các yêu cầu của thực tiễn và nhiệm vụ chính trị, đáp ứng tốt nhất sự mong đợi của cử tri và nhân dân.

B.T – TTXVN

Xác định rành mạch hơn thẩm quyền, nhiệm vụ, quyền hạn của UBND và Chủ tịch UBND Sáng 15-2, tiếp thu ý kiến tham gia của đại biểu Quốc hội liên quan đến dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, cơ quan soạn thảo sẽ phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Pháp luật của Quốc hội tiếp thu, giải trình, gửi báo cáo trong sáng mai làm căn cứ để Quốc hội xem xét quyết định. Giải trình một số nội dung đại biểu quan tâm, Bộ trưởng Nội vụ chia sẻ, về mặt nguyên tắc, xây dựng Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) tương đồng với Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi). Tựu trung lại có 3 nội dung cốt lõi, trọng tâm. Vấn đề thứ nhất, đó là phân định, làm rõ, hoàn thiện việc phân cấp, phân quyền, ủy quyền cho chính quyền địa phương để thực hiện phương châm theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư là “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”. Thứ hai, đó là xây dựng cơ chế tạo hành lang pháp lý chặt chẽ để tháo gỡ những điểm nghẽn, những vấn đề vướng mắc hiện nay đang tồn tại trong các luật chuyên ngành, đảm bảo khơi thông và thực hiện được nguyên tắc về phân quyền, phân cấp và ủy quyền của hai Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương. “Nếu không đưa ra cơ chế pháp lý để tháo gỡ thì rất khó khăn”, nhấn mạnh điều này, Bộ trưởng nhắc lại nội dung đã báo cáo tại buổi thảo luận về dự án Luật Tổ chức Chính phủ ngày 14-2, rằng 177 luật chuyên ngành hiện nay đang quy định rất cụ thể thẩm quyền của Bộ trưởng, 152 luật quy định rất cụ thể về thẩm quyền của Thủ tướng và 141 luật quy định cụ thể thẩm quyền của HĐND, UBND và chồng chéo tới 92 luật quy định cả 3 cấp đều là những nhiệm vụ của chính quyền địa phương. Theo Bộ trưởng, kết hợp với dịp này, cơ quan soạn thảo đề xuất theo hướng sửa đổi căn bản, toàn diện, tuy nhiên cũng có vấn đề mang tính ổn định trước mắt để đảm bảo được sự vận hành thông suốt của chính quyền địa phương trong quá trình thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy. “Nếu bây giờ điều chỉnh vấn đề này, vấn đề kia chúng ta sẽ không thể đảm bảo được sự liên thông thống nhất để thực hiện việc tinh gọn tổ chức bộ máy hiện nay”, bà nói. Đề cập đến vấn đề nhiều đại biểu quan tâm về nguyên tắc tổ chức, hoạt động của chính quyền địa phương và phân định thẩm quyền trong việc phân quyền, phân cấp, ủy quyền, Bộ trưởng Nội vụ cho biết, nội dung này đã nghiên cứu trên cơ sở nguyên tắc chung của Điều 52, Điều 96, Điều 112 Hiến pháp, căn cứ trên cơ sở Nghị quyết 27 của Ban Chấp hành Trung ương, cũng như chủ trương chung của Bộ Chính trị. Việc thiết kế tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương trong dự thảo Luật nhằm đảm bảo yêu cầu vận hành thực tiễn sau khi thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Cơ quan soạn thảo sẽ tiếp thu ý kiến đại biểu để bổ sung, hoàn thiện hơn, đặc biệt là làm rõ hơn vấn đề thế nào là tiếp tục đổi mới quản trị địa phương, quản trị quốc gia. Giải trình về nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND, UBND và Chủ tịch UBND đã bám sát chủ trương của Đảng và nguyên tắc tránh tình trạng chồng chéo, không rõ chức năng, nhiệm vụ giữa tập thể, cá nhân chưa, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, chúng ta cố gắng vừa kế thừa, vừa đổi mới để thể hiện rõ được trách nhiệm giữa cá nhân với tập thể, tập thể HĐND, tập thể UBND với Chủ tịch UBND, phát huy được vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương. Bộ Nội vụ sẽ tiếp tục rà soát, chỉnh lý để đảm bảo chặt chẽ, khái quát đầy đủ hơn và rõ ràng, minh bạch hơn để xác định rõ thẩm quyền, nhiệm vụ, quyền hạn của UBND và Chủ tịch UBND, rành mạch hơn, không có sự chồng chéo, dễ vận hành cho chính quyền địa phương. Thanh Vân