Tuyển dụng thiếu so với nhu cầu

Theo báo cáo giải trình với Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tình trạng thiếu giáo viên (GV) ở các địa phương miền núi của Ban cán sự Đảng UBND tỉnh Quảng Nam, tổng số GV ở miền núi của tỉnh hiện nay là 5.060 người (bậc Mầm non (MN): 1.179 GV, Tiểu học (TH): 1.956 GV, THCS: 1.394 GV và THPT: 531 GV. Số GV miền núi còn thiếu là 873 người (MN thiếu 363, TH thiếu 277, THCS thiếu 156 và THPT thiếu 77).

Nguyên nhân là những năm gần đây, số viên chức GV tuyển dụng được còn thiếu so với nhu cầu, đặc biệt đối với GV MN & TH. Trong 3 năm 2020, 2021, 2022, tỉnh Quảng Nam có 4.464 chỉ tiêu tuyển dụng viên chức GV nhưng mới có 2.531 GV trúng tuyển. Do yêu cầu trình độ GV cao hơn so với Luật Giáo dục trước đây, nhiều thí sinh đã tốt nghiệp trước đây không đáp ứng yêu cầu về trình độ đào tạo nên không đủ điều kiện dự tuyển. Bên cạnh đó, do điều kiện về kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn nên các địa phương miền núi chưa thu hút được GV đăng ký dự tuyển. Nhiều GV, nhân viên sau khi công tác ở miền núi được một thời gian thì xin thôi việc hoặc đăng ký tuyển dụng về các địa phương thuận lợi hơn; một số GV có gia đình ở xa địa phương công tác, tư tưởng chưa ổn định, có nguyện vọng được chuyển công tác để đoàn tụ gia đình.

Đơn cử như tại H.Nông Sơn có 14 trường từ MN đến THPT với 412 chỉ tiêu biên chế viên chức GV, nhưng hiện chỉ có 356 GV, đang thiếu 56 chỉ tiêu, chủ yếu ở bậc MN và TH. Có trường thiếu 11 - 12 GV đứng lớp. Bà Nguyễn Thị Thu Thủy - Phó Chủ tịch UBND H.Nông Sơn cho biết, số hồ sơ đăng ký thi viên chức GV rất thấp và hồ sơ dự tuyển chưa đảm bảo yêu cầu nên việc thi tuyển GV ở địa phương chưa đáp ứng yêu cầu. “Thiếu GV nên ngành giáo dục phải giải quyết bằng cách tuyển dụng GV hợp đồng từ 2 nguồn: GV đã về hưu và sinh viên mới ra trường. Tình trạng thiếu GV khiến ngành giáo dục gặp nhiều khó khăn. Cấp trên cần có kế hoạch tổ chức thi viên chức giáo dục hàng năm để tuyển dụng, bổ sung GV cho các địa phương” - bà Thủy chia sẻ.

Lời giải nào cho “bài toán” thiếu giáo viên?

Năm 2023, tổng biên chế sự nghiệp GD-ĐT tỉnh Quảng Nam được giao 23.706 biên chế; trong đó Sở GD-ĐT 3.216 biên chế, cấp huyện 20.490. Số người làm việc toàn ngành GD-ĐT ở Quảng Nam hiện nay là 23.702 người nhưng biên chế là 21.380 người, còn lại hợp đồng lao động 2.322 người. Các huyện miền núi có số lượng GV hợp đồng nhiều như Nam Trà My là 228 người, Bắc Trà My 138 người. Do số học sinh năm học 2023 - 2024 tăng nên nhu GV toàn tỉnh tăng lên, dẫn đến số lượng thiếu GV càng nhiều. Tại buổi làm việc với Sở GD-ĐT mới đây, bà Trần Thị Bích Thu - Trưởng ban Văn hóa xã hội HĐND tỉnh Quảng Nam cho rằng, tình trạng thiếu GV ở các huyện miền núi ảnh hưởng không nhỏ đến việc triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông mới và chất lượng giáo dục. Vì vậy, cần tiếp tục tổ chức tuyển dụng để bổ sung nguồn GV, nhất là GV người tại chỗ ở các địa phương miền núi. Bà Thu đề xuất lựa chọn những học sinh có học lực khá, giỏi tại các trường phổ thông dân tộc nội trú của tỉnh để xây dựng kế hoạch đào tạo GV theo phương thức giao nhiệm vụ, đặt hàng và thực hiện các chính sách hỗ trợ về chi phí sinh hoạt… để sau này tuyển dụng vào làm việc, ổn định lâu dài đội ngũ GV các huyện miền núi.

Ban cán sự Đảng UBND tỉnh Quảng Nam kiến nghị, đề xuất Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam: Tiếp tục chỉ đạo các đơn vị, địa phương thực hiện việc tuyển dụng GV và viên chức giáo dục nói chung đối với số người làm việc được giao chưa sử dụng. Chỉ đạo các cấp có thẩm quyền xây dựng các chế độ, chính sách nhằm thu hút GV đến công tác lâu dài tại các huyện miền núi; có chính sách lâu dài trong việc xây dựng và phát triển đội ngũ GV tại chỗ. Quan tâm đến công tác phát triển giáo dục miền núi, đặc biệt là việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị trường học, cải thiện điều kiện làm việc của GV. Đồng thời đề xuất, kiến nghị với Trung ương quan tâm tới chính sách tiền lương và các chế độ ưu đãi khác của viên chức ngành GD - ĐT để đáp ứng nhu cầu cuộc sống. Cùng với đó, bổ sung thêm chỉ tiêu biên chế viên chức ngành theo từng vùng, miền phù hợp với điều kiện đặc thù của các huyện miền núi tỉnh Quảng Nam.

Thạch Hà