“Tôi từng có rất nhiều thời hạn, nhưng nếu mọi việc diễn ra tốt đẹp, người ta thường gia hạn thêm. Nhưng hạn chót là thứ năm (27-11)”, Tổng thống Trump trả lời phỏng vấn Fox News về thời hạn mà Ukraine cần hồi đáp đề xuất hòa bình mới gồm 28 điểm. Trước đó, NBC trích dẫn các nguồn thạo tin cho biết, “Washington đang gây sức ép lên Kiev nhiều hơn so với bất kỳ vòng đàm phán hòa bình nào trước đây”. Nhằm hối thúc Ukraine ký thỏa thuận hòa bình trước ngày 27-11, Mỹ đã cảnh báo ngừng cung cấp vũ khí và chia sẻ thông tin tình báo cho nước này.

Vào hôm 20-11, Văn phòng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky xác nhận Mỹ đã chuyển cho Kiev một bản dự thảo mới, song không tiết lộ nội dung, chỉ nói rằng Kiev sẵn sàng thảo luận cùng tuyên bố “theo đánh giá của phía Mỹ”, kế hoạch “có thể giúp khôi phục ngoại giao”.

Theo RT, bản dự thảo kế hoạch hoà bình cho Ukraine gồm 28 điểm mà truyền thông phương Tây đưa tin rầm rộ mấy ngày qua, xây dựng với sự phối hợp của Moscow, được cho là sẽ yêu cầu Ukraine rút khỏi những khu vực thuộc các vùng lãnh thổ ở Donbass đã sáp nhập vào Liên bang Nga vẫn còn nằm dưới sự kiểm soát của Kiev, cắt giảm ít nhất một nửa quy mô lực lượng vũ trang Ukraine, yêu cầu Ukraine bàn giao một số vũ khí và từ bỏ tham vọng gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Phái đoàn Ukraine tại Liên hợp quốc đã bác bỏ một số điểm quan trọng trong kế hoạch này. Phó đại diện thường trực Khristina Gayovyshyn khẳng định Kiev sẽ không bao giờ công nhận bất kỳ vùng lãnh thổ nào từng thuộc Ukraine là một phần của Liên bang Nga. Bà Gayovyshyn cũng nhấn mạnh Ukraine sẽ không chấp nhận hạn chế năng lực quân sự hay từ bỏ quyền gia nhập các khối quân sự. Tuy nhiên, bà Gayovyshyn cũng tái khẳng định chính phủ sẵn sàng thảo luận các điều khoản của bản dự thảo. Sky News cho biết Tổng thống Ukraine Zelensky và người đồng cấp Mỹ Trump dự kiến điện đàm về bản kế hoạch vào tuần tới.

Tổng thống Zelensky hôm 21-11 thừa nhận Ukraine đang trải qua một trong những thời khắc khó khăn nhất trong lịch sử. "Đây là một trong những thời khắc khó khăn nhất trong lịch sử chúng ta. Áp lực lên Ukraine cũng nặng nề như bất kỳ điều gì chúng ta từng phải đối mặt”, Tổng thống Zelensky nói trong bài phát biểu trực tuyến trước người dân. Tuy không trực tiếp nhắc đến bản đề xuất của Mỹ, nhưng ông Zelensky mô tả tình hình là “phức tạp” và lưu ý nguy cơ gây tổn hại đến các mối quan hệ chiến lược quan trọng. “Ukraine có thể phải đối mặt với một lựa chọn rất khó khăn: hoặc mất đi giá trị, hoặc nguy cơ mất đi một đối tác chủ chốt. Hoặc là một kế hoạch 28 điểm phức tạp, hoặc một mùa đông khắc nghiệt - khắc nghiệt nhất - và những rủi ro khác. Chúng ta sẽ phải trả lời”, ông Zelensky nói thêm. Tổng thống Zelensky nhấn mạnh lập trường của Ukraine sẽ dựa trên ưu tiên của đất nước và các cuộc đối thoại đang diễn ra với những đồng minh chủ chốt. “Lợi ích quốc gia của Ukraine phải được cân nhắc. Chúng tôi sẽ theo đuổi đối thoại bình tĩnh với Mỹ và tất cả các đối tác. Sẽ có một quá trình tìm kiếm giải pháp mang tính xây dựng với đối tác chính của chúng ta”, nhà lãnh đạo Ukraine nói. Trong bài phát biểu, ông Zelensky cũng kêu gọi sự đoàn kết trong nước và nâng cao hiệu quả quản trị, kêu gọi các nghị sĩ và quan chức gác lại bất đồng và đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu.

Theo RT, bản dự thảo kế hoạch hoà bình 28 điểm của Mỹ đã vấp phải sự chỉ trích từ các nước ủng hộ Kiev trong Liên minh châu Âu (EU), những nước dường như đã bị động trước thông tin này và đã triệu tập một cuộc họp ở Brussels vào ngày 20-11. Đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại và an ninh của EU, bà Kaja Kallas nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng phải phản ánh lập trường của cả khối lẫn của Ukraine, lập luận rằng đề xuất của Mỹ không đưa ra “bất kỳ sự nhượng bộ nào” từ phía Nga. EU được cho là đang soạn một “đề xuất đối trọng” có lợi hơn cho Ukraine.

AN BÌNH