PHIÊN HỌP THỨ 36 CỦA ỦY BAN THƯỜNG VỤ QUỐC HỘI KHÓA XIII:

Nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa

Thứ sáu, 13/03/2015 08:01

(Cadn.com.vn) - Tiếp tục chương trình làm việc của phiên họp thứ 36, chiều 12-3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về dự án Bộ luật Tố tụng dân sự (sửa đổi).

Dự thảo Bộ luật Tố tụng dân sự (sửa đổi) có tổng số 447 điều, được bố cục thành 8 phần, 37 chương. So với Bộ luật Tố tụng dân sự hiện hành, dự thảo Bộ luật Tố tụng dân sự (sửa đổi) giữ nguyên 226 điều, sửa đổi 184 điều, bổ sung 37 điều, bãi bỏ 10 điều; trong đó bỏ phần về thủ tục thi hành bản án, quyết định dân sự của Tòa án, bỏ chương về tương trợ tư pháp trong tố tụng dân sự và bổ sung chương về thủ tục rút gọn, thủ tục công nhận quyết định hòa giải ngoài Tòa án.

Nhiều ý kiến trong UBTVQH cho rằng, dự thảo Bộ luật đã cụ thể hóa được nhiều quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức Tòa án nhân dân, cơ bản bảo đảm sự thống nhất đồng bộ với các văn bản quy phạm pháp luật khác. Các ý kiến cũng cho rằng, dự thảo Bộ luật cũng cần phải làm rõ các điều kiện bảo đảm tranh tụng, trình tự, thủ tục tranh tụng trong các giai đoạn xét xử.

Các ý kiến cho rằng việc sửa đổi Bộ luật Tố tụng dân sự cần tiếp tục thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng về cải cách tư pháp, đặc biệt là các Nghị quyết số 48, 49, Kết luận số 79, Kết luận số 92 của Bộ Chính trị và Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XI. Trong đó, xác định yêu cầu đổi mới tổ chức phiên tòa xét xử, xác định rõ hơn vị trí, quyền hạn, trách nhiệm của người tiến hành tố tụng và người tham gia tố tụng. Đẩy mạnh và coi việc nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa là khâu đột phá của hoạt động xét xử; tạo điều kiện cho các đương sự chủ động thu thập chứng cứ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Về nội dung bảo đảm nguyên tắc tranh tụng trong tố tụng dân sự, một số ý kiến cho rằng cần phải cụ thể hóa quy định của Hiến pháp năm 2013 và quy định của Luật tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014: “Nguyên tắc tranh tụng trong xét xử được bảo đảm”. Nguyên tắc tranh tụng trong xét xử bảo đảm cho các bên đương sự được tự do đưa ra các chứng cứ, lập luận, lý lẽ nhằm chứng minh cho các yêu cầu của họ hoặc để bào chữa. Nguyên tắc này đòi hỏi mỗi bên đương sự phải được biết về tài liệu, chứng cứ của bên kia và được tự do tranh luận tại phiên tòa. Tất cả quyết định của Tòa án đều phải chủ yếu dựa trên những chứng cứ đã được đưa ra tranh luận công khai tại phiên tòa.

Vì vậy, dự thảo Bộ luật Tố tụng dân sự (sửa đổi) cần thể hiện rõ các điều kiện bảo đảm tranh tụng, tranh tụng cụ thể về việc gì, trình tự, thủ tục tranh tụng... trong giai đoạn xét xử sơ thẩm, phúc thẩm. Tuy nhiên, trong dự thảo vấn đề này chủ yếu mới được thể hiện tại Điều 25 và Điều 238. Đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát lại để thể hiện rõ hơn nguyên tắc này trong giai đoạn xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm của dự thảo Bộ luật Tố tụng dân sự (sửa đổi).

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị cần phải làm rõ hơn nguyên tắc tranh tụng không chỉ ở giai đoạn sơ thẩm mà kể cả các giai đoạn tố tụng khác như phúc thẩm, tái thẩm...

Tại phiên thảo luận chiều 12-3, UBTVQH  đã cho ý kiến về nhiều nội dung khác như thủ tục rút gọn trong tố tụng dân sự; công nhận kết quả hòa giải ngoài Tòa án; thẩm quyền của Tòa án trong thi hành án dân sự...

Trước đó, sáng 12-3, dưới sự điều khiển của Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, UBTVQH cho ý kiến về dự án Luật Tố tụng hành chính (sửa đổi).

Thu Thủy – TTXVN