"Theo tôi được biết, trong đêm 28-12, rạng sáng 29-12, chính quyền Kiev đã tiến hành một cuộc tấn công bằng 91 máy bay không người lái (UAV) tầm xa nhằm vào dinh thự cấp nhà nước của Tổng thống Nga tại Novgorod", Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói với các phóng viên hôm 29-12.

Ngoại trưởng Lavrov cho biết toàn bộ 91 thiết bị bay không người lái đã bị đánh chặn, không ghi nhận thương vong hay thiệt hại vật chất, đồng thời nhấn mạnh rằng dù Moscow vẫn cam kết với tiến trình hòa bình do Mỹ làm trung gian, nhưng "lập trường đàm phán của Nga sẽ được điều chỉnh" trước những "hành động liều lĩnh" của Ukraine. "Các mục tiêu cho các đòn tấn công trả đũa và thời điểm thực hiện bởi Lực lượng Vũ trang Nga đã được xác định", người đứng đầu ngành ngoại giao Nga cảnh báo.

Phản ứng của lãnh đạo Mỹ và Ukraine

Hãng thông tấn nhà nước Nga TASS sáng 30-12 dẫn lời ông Yury Ushakov, Trợ lý về chính sách đối ngoại của Điện Kremlin cho biết vào hôm 29-12, Tổng thống Vladimir Putin đã có thêm một cuộc điện đàm với người đồng cấp Mỹ Donald Trump. Theo quan chức Điện Kremlin, Tổng thống Putin đã thông báo với người đồng cấp Mỹ về vụ tấn công khủng bố của chính quyền Kiev nhằm vào nơi ở cấp nhà nước của ông tại tỉnh Novgorod. Tổng thống Mỹ nói rằng ông bị sốc trước thông tin này và cảnh báo rằng vụ tấn công sẽ ảnh hưởng tới cách tiếp cận của Mỹ trong việc làm việc với nhà lãnh đạo Ukraine, ông Volodymyr Zelensky.

Tổng thống Putin đã lưu ý với Tổng thống Trump rằng "ngay sau các cuộc đàm phán tại Mar-a-Lago", Kiev đã tiến hành một vụ tấn công khủng bố nhằm vào nơi ở cấp nhà nước của ông, đồng thời cảnh báo rằng những hành động khủng bố này "sẽ không thể không phải chịu phản ứng nghiêm khắc nhất". Tổng thống Nga nói với lãnh đạo Mỹ rằng lập trường đàm phán của Moscow về Ukraine "sẽ được xem xét lại đối với toàn bộ một loạt các thỏa thuận và giải pháp đã đạt được trong giai đoạn trước đó" sau hành vi khủng bố nhà nước của Kiev. "Phía Mỹ cần phải hiểu điều này", ông Putin nhấn mạnh.

Về phần mình, theo ông Ushakov, Tổng thống Trump "bị sốc khi nghe về vụ việc này, thực sự phẫn nộ và nói rằng ông thậm chí không thể tưởng tượng nổi những hành động liều lĩnh như vậy" từ phía Ukraine. Nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh rằng cuộc tấn công của Ukraine "chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới cách tiếp cận của Mỹ trong bối cảnh làm việc với ông Zelensky". Ngoài ra, Tổng thống Trump cũng nói rằng, may mắn là Mỹ không hề cung cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraine.

Về phía Ukraine, kênh RT của Nga ngày 29-12 cho biết Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã phủ nhận vụ tấn công, cho rằng Moscow chỉ đang tìm cớ để phá hoại "những tiến triển" đạt được giữa Mỹ và Ukraine, đồng thời tạo lý do tấn công khu chính phủ ở Kiev.

Nga cảnh báo cứng rắn

Các quan chức Nga đồng loạt đưa ra cảnh báo cứng rắn sau khi Moscow cáo buộc Ukraine tấn công nơi ở của Tổng thống Putin. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nhấn mạnh rằng vụ tấn công xảy ra trong bối cảnh đang diễn ra các cuộc đàm phán căng thẳng giữa Nga và Mỹ. Do đó, Nga sẽ xem xét lại lập trường đàm phán cho phù hợp. Ông nói thêm Nga sẽ đáp trả những hành động của Ukraine, cảnh báo Nga đã chỉ định các mục tiêu và thời điểm cho các đòn trả đũa sắp tới. Theo Ngoại trưởng Nga, vụ việc chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến tiến trình giải quyết xung đột Ukraine, nhưng không nêu chi tiết cụ thể về những thay đổi tiềm tàng trong lập trường của Nga. Ông Lavrov tuyên bố: "Chúng tôi không có ý định rút khỏi tiến trình đàm phán với Mỹ. Tuy nhiên,… lập trường đàm phán của Nga sẽ được điều chỉnh".

Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova, "cuộc tấn công chưa từng có tiền lệ vì nó diễn ra trong khi các cuộc đàm phán đang diễn ra ở Mỹ. Chính quyền Mỹ và cá nhân Tổng thống Mỹ Donald Trump đang không tiếc công sức, ít nhất là theo lời họ. Hơn nữa, họ đang chứng minh tuyên bố của mình bằng những bước đi cụ thể, để mang lại hòa bình cho vùng đất này". Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga cảnh báo Moscow sẽ đáp trả cuộc tấn công. "Họ sẽ phải đối mặt với đòn trả đũa", bà Zakharova nhấn mạnh, đồng thời cảnh báo Kiev sẽ phải chịu trách nhiệm về hành động của mình.

Ông Leonid Slutsky, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Nga, chỉ trích cuộc tấn công vào dinh thự của Tổng thống Putin là "một hành động khiêu khích không chỉ chống lại Nga mà còn làm suy yếu nỗ lực hòa bình của phía Mỹ". Ông Sergey Mironov, chủ tịch đảng Nước Nga Công bằng - Vì Sự thật, cho rằng, với số lượng máy bay không người lái được triển khai, cuộc tấn công vào dinh thự của Tổng thống Putin không phải là hành động cảnh báo hay nỗ lực gây áp lực trong khuôn khổ đàm phán, mà là một nỗ lực nhắm mục tiêu trực tiếp vào nhà lãnh đạo Nga. Ông kêu gọi "các hành động quyết đoán" nhằm đáp trả cuộc tấn công, đồng thời đặt nghi vấn về lực lượng đứng sau cuộc tấn công ngoài Ukraine.

Hệ lụy với triển vọng hòa bình

Những lời cáo buộc gay gắt mới nhất giữa Nga và Ukraine đã giáng thêm một đòn vào triển vọng hòa bình ở Ukraine. Tuy vậy, Tổng thống Trump nhắc lại rằng ông tin một thỏa thuận hòa bình có thể sắp đạt được.

Trước đó, ngày 28-12, Tổng thống Trump đã gặp Tổng thống Zelensky tại Florida và nói rằng hai bên đang tiến rất gần thỏa thuận chấm dứt xung đột, dù các vấn đề gai góc về lãnh thổ vẫn còn. Theo ông Trump, các bên đã sẵn sàng khoảng 95%. Hai vấn đề chính trong đề xuất hòa bình gồm 20 điểm vẫn chưa được giải quyết: quyền kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia và số phận của khu vực Donbass.

Nga kiểm soát khoảng 1/5 lãnh thổ Ukraine, trong đó có bán đảo Crimea mà nước này sáp nhập năm 2014. Nga cũng tuyên bố kiểm soát cả Donbass cùng với các vùng Zaporizhzhia và Kherson. Nga muốn Ukraine rút quân khỏi các khu vực của vùng Donetsk, còn Ukraine muốn ngừng giao tranh dọc theo các tuyến tiền tuyến hiện tại. Mỹ đã đề xuất một khu kinh tế tự do nếu Ukraine rút quân.

AN BÌNH