Tháng Bảy năm nào cũng vậy, ông luôn hoài niệm về những ngày xưa cũ, khi ông còn là anh Bộ đội Cụ Hồ mặc áo trấn thủ, chân đi dép cao su, đầu đội mũ tai bèo... Rồi ông lại thẩn thờ, đi ra đi vào mặc cho ánh nắng hắt lên khóe mắt đỏ hoe. Ông lặng lẽ tới bên chiếc hòm cũ, nâng niu từng kỷ vật năm xưa. Đám con cháu đứng cạnh bên, nghe ông thủ thỉ những câu chuyện năm nào. Mắt ông nhòe đục theo từng dòng kỷ niệm. Ông nghèn nghẹn thổ lộ rằng, rất nhớ đồng đội - những người đã sát cánh cùng ông sinh tử trên chiến trường vì một mục đích duy nhất: giành độc lập, hòa bình, thống nhất cho đất nước.

Những đứa cháu của ông thật may mắn biết nhường nào khi được nghe ông kể lại chi tiết từng câu chuyện, từng trận đánh. Càng nghe ông kể, càng trân quý và tự hào xiết bao về những năm tháng tuổi trẻ thật hào hùng và oanh liệt của ông. Ông nói rằng, nhớ nhất dấu ấn “mùa hè đỏ lửa” và “81 ngày đêm ở Thành cổ Quảng Trị”. Đó là tháng ngày gian khổ nhất nhưng cũng oanh liệt vô cùng. Những nắm cơm vắt ăn tạm, điều kiện thiếu thốn đủ đường, những người thanh niên năm ấy chẳng màng tới bản thân, lòng lúc nào cũng nung nấu với một trái tim nhiệt huyết anh dũng: đi đánh giặc cứu nước. Trên bầu trời như xé ran bởi bom rơi, đạn nổ và tiếng súng nổ rền vang... Để có hòa bình, độc lập của ngày hôm nay, đồng đội ông có rất nhiều người đã nằm lại chiến trường hiu quạnh. Số người ít ỏi như ông sống sót trở về bên gia đình mang trên mình đầy thương tật, cứ mỗi lần trái gió trở trời là lại đau nhức buốt... Những tấm huân, huy chương ý nghĩa, quý giá Nhà nước trao tặng, ông cất giữ như báu vật bên mình. Cầm mỗi tấm huân, huy chương ông nghẹn ngào nói: “Những tấm huân, huy chương này ông dành cho đồng đội đã khuất. Những đồng đội của ông xứng đáng được nhận nhiều tình cảm hơn từ mọi người, con cháu mang dòng máu nóng Việt Nam”. Và cứ mỗi dịp đến ngày 27-7, ông lại hồ hởi gắn chúng lên ngực áo, đi gặp đồng đội dọc hai miền Nam Bắc. Gặp những người còn sống và những người đã khuất nằm dưới nấm mồ...

Những ngày tháng Bảy thương ông, thương những gì ông đã trải qua và càng trân quý hơn những gì ông dạy dỗ. Tháng Bảy cùng ông đã giúp con cháu soi lại bản thân, sống sao cho thật có ích, xứng đáng thế hệ cha ông đã anh dũng ngã xuống. Thế hệ cha ông đã bất tử trong những người đang còn sống như chúng tôi.

Nguyễn Văn Chiến