Đơn cử như Dự án Khu chung cư nhà ở xã hội An Trung 2 nằm trên địa bàn phường An Hải Tây (Q. Sơn Trà) gồm có 3 block A, B và C với tổng cộng gần 1.000 căn hộ do Liên doanh Công ty CP Đức Mạnh - Công ty CP Đầu tư và Xây dựng 579 làm chủ đầu tư. Dự án này khởi công vào năm 2013 với kế hoạch ban đầu hoàn thành dự án vào cuối năm 2015 nhưng cho đến nay mới chỉ hoàn thành xây dựng và bàn giao đưa vào sử dụng 1 block (block C) dù đã được nhiều lần gia hạn tiến độ.

Hay như Dự án Khu chung cư nhà ở xã hội Khu công nghiệp Hòa Khánh nằm trên địa bàn phường Hòa Khánh Bắc (Q. Liên Chiểu) gồm có 8 block E1, E2, E3, E4, B1, B1A, B2, B3 với tổng cộng gần 2.000 căn hộ của Cy ty CP Địa ốc Xanh Sài Gòn - Thuận Phước. Dự án này bao gồm 2 giai đoạn, trong đó, giai đoạn 1 khởi công vào năm 2014 với quy mô 2 block E1, E2 và đã hoàn thành xây dựng, bàn giao căn hộ cho khách hàng đưa vào sử dụng vào cuối năm 2018; giai đoạn 2 được khởi công vào năm 2018 với quy mô 6 block còn lại, trong đó, 2 block E3 và E4 dự kiến hoàn thành xây dựng vào quý III/2020 nhưng cho đến nay vẫn còn dở dang.

Do thi công chậm tiến độ đã ảnh hưởng đến cam kết bàn giao căn hộ của chủ đầu tư cho khách hàng. Chị Phạm Thị Tường Vi, đại diện cho hàng chục trường hợp công nhân đang làm việc tại các khu công nghiệp trên địa bàn TP, chia sẻ thêm, tháng 1-2020, họ ký hợp đồng mua căn hộ Khu chung cư nhà ở xã hội Khu công nghiệp Hòa Khánh, tại block E3 và E4 với thỏa thuận sẽ nhận căn hộ vào tháng 6-2021 từ chủ đầu tư. Nhưng cho đến nay đã gần 3 năm, họ vẫn chưa nhận được nhà dù đã thanh toán 70% giá trị căn hộ mua.

Bên cạnh đó, chất lượng và sự đồng bộ ở một số dự án nhà ở xã hội cũng có vấn đề đáng lưu tâm. Đó là tình trạng nhiều căn hộ ở các dự án nhà ở xã hội như: Khu chung cư thu nhập thấp Đại Địa Bảo (P. Nại Hiên Đông, Q.Sơn Trà), Khu chung cư thu nhập thấp Vicoland (P. Nại Hiên Đông, Q. Sơn Trà), Khu chung cư nhà ở xã hội Khu công nghiệp Hòa Khánh (block E1 và block E2)… đã bị nứt tường, thấm dột dù mới chỉ đưa vào sử dụng trong thời gian ngắn nhưng chủ đầu tư chậm trễ sửa chữa, khắc phục hư hỏng cho người dân.

Song đáng ngại nhất là tình trạng lợi dụng chính sách nhà ở xã hội của Nhà nước để trục lợi bất chính. Theo quy định của pháp luật hiện hành, người được mua nhà ở xã hội thuộc các đối tượng người có công với cách mạng, hộ nghèo và cận nghèo, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, sinh viên, cán bộ, công chức, viên chức, hộ gia đình và cá nhân thuộc diện giải tỏa mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở... và chỉ được phép sang nhượng, bán lại sau 5 năm đã ở. Thế nhưng, lướt qua trên các trang mạng xã hội hay các trang tin điện tử chuyên về bất động sản hiện nay, dễ dàng bắt gặp rất nhiều mẫu tin rao bán, sang nhượng các căn hộ chung cư được bàn giao, đưa vào sử dụng chưa đến 5 năm, thậm chí chưa bàn giao tại một số dự án nhà ở xã hội trên địa bàn TP như: Dự án Khu chung cư nhà ở xã hội An Trung 2, Dự án Khu chung cư nhà ở xã hội Khu công nghiệp Hòa Khánh, Dự án Khu chung cư nhà ở xã hội Khu đô thị Xanh Bàu Tràm Lakside…

Đơn cử, qua thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong công tác xét duyệt, quản lý và sử dụng nhà ở xã hội tại Khu chung cư nhà ở xã hội An Trung 2 (phường An Hải Tây, Q.Sơn Trà) do Liên danh Công ty CP Đức Mạnh - Công ty CP Đầu tư và Xây dựng 579, Thanh tra TP Đà Nẵng đã phát hiện có đến 80 trường hợp sai phạm trong tổng số 324 trường hợp đã được xét duyệt mua nhà ở xã hội tại dự án trên.

Chia sẻ về nguyên nhân của tình trạng này, một chuyên gia bất động sản cho rằng là do việc kiểm tra, thẩm định, giám sát, hậu kiểm trước và sau khi khách hàng được duyệt mua nhà ở xã hội của cơ quan chức năng vẫn còn lỏng lẻo, dẫn đến có một số người mua không thuộc đối tượng được mua nhà ở xã hội và cả các đối tượng được mua loại nhà ở này lợi dụng chính sách ưu đãi của Nhà nước để sang tay suất mua nhà ở xã hội hoặc bán lại căn hộ nhà ở xã hội để kiếm lời.

Nhằm xử lý rốt ráo các tồn tại, bất cập trong việc phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn TP thời gian qua, đồng thời tiếp tục giải quyết nhu cầu bức thiết về nhà ở cho người có thu nhập thấp và đối tượng chính sách trên địa bàn trong thời gian đến, ngày 1-6-2023, UBND TP Đà Nẵng đã có Văn bản số 2765/UBND-SXD chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ triển khai Chương trình nhà ở xã hội trên địa bàn TP từ nay đến năm 2030. UBND TP giao các cơ quan, đơn vị, địa phương tiếp tục rà soát, đề xuất phân cấp, đơn giản hóa, rút ngắn các thủ tục hành chính về đầu tư, quy hoạch, đất đai, xây dựng... theo thẩm quyền; ưu tiên giải quyết các hồ sơ, thủ tục liên quan đến các dự án nhà ở xã hội; đặc biệt là tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật trong việc thực hiện chính sách về nhà ở xã hội.

PHÚ NAM