Bà Đặng Thị Túy Phong (82 tuổi) chia sẻ: “Không ai nhớ chính xác làng nghề này có từ bao giờ nhưng hồi bà còn nhỏ đã thấy ông bà, cha mẹ mình làm nghề này. Lúc đó, ở làng Túy Loan nhà nào cũng có lò tráng bánh, nhà đông người thì có đến 2, 3 lò. Ở làng nghề này, dù thu nhập mỗi lao động so với các công việc khác không cao, nhưng lớp người cao tuổi như bà lại không ai muốn bỏ nghề, vẫn “giữ lửa” thuở cha ông để gìn giữ thương hiệu mà các thế hệ đi trước đã tốn công gầy dựng”.

Hiện nay, làng nghề bánh tráng Túy Loan còn khoảng 12 hộ duy trì sản xuất nhưng không đều đặn, chủ yếu theo hình thức hộ gia đình, quy mô nhỏ, hoàn toàn bằng thủ công. Nhiều hộ còn sản xuất thường xuyên như hộ bà Đặng Thị Tùng (78 tuổi) và nhiều hộ hơn 60 tuổi như bà Trần Thị Luyện, Nguyễn Thị Anh… Các hộ này đẩy mạnh sản xuất vào 2 tháng cuối năm để cung ứng cho thị trường Tết âm lịch, còn lại chỉ hoạt động cầm chừng. Được biết, nhiều năm qua, UBND xã Hòa Phong đã xây dựng và được phê duyệt đề án “Phát triển làng nghề bánh tráng Túy Loan”. Theo đó, một số hộ sản xuất tiêu biểu ngoài việc được hỗ trợ máy xay bột, máy hút chân không, bao bì mẫu mã, mái che; TP, huyện còn tạo điều kiện cho địa phương quảng bá thương hiệu sản phẩm tại các cơ sở vùng nội thành...

Bánh tráng Túy Loan không chỉ có ở các hoạt động lễ hội của địa phương, mà còn được chính quyền các cấp chọn làm sản phẩm tiêu biểu theo Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” gắn với xây dựng nông thôn mới. Bánh tráng Túy Loan cũng được nhiều du khách tham quan, trải nghiệm nơi sản xuất thứ bánh đặc sản ở làng quê có bề dày lịch sử hơn 500 năm này. Những năm gần đây, có nhiều người con quê hương đang định cư ở nước ngoài mỗi lần về thăm quê đều đặt mua bánh tráng với số lượng lớn để mang qua làm quà biếu… Bên cạnh đó, ẩn chứa đằng sau hình ảnh đôi bàn tay lem lấm bụi than, những giọt mồ hôi tuôn rơi bên bếp lửa hồng, ánh mắt đầy lo toan vất vả hay nụ cười sảng khoái sau khi sản phẩm hoàn thành. Các khoảnh khắc đó, chúng tôi đều nhìn thấy ở các bà, các chị và xin được tôn vinh những cống hiến thầm lặng của họ trong việc nỗ lực lưu giữ nghề truyền thống. Bởi, đó không chỉ tạo ra các giá trị vật chất mà quá trình chăm chút, phát triển làng nghề còn chắt lọc tạo nên các giá trị văn hóa tinh thần, bản sắc đặc trưng cho địa phương.

Nói về vai trò của phụ nữ trong việc giữ gìn làng nghề truyền thống, Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Phong Đặng Xuân Thành cho biết: “Chúng tôi đánh giá rất cao vai trò, vị trí của những người phụ nữ trong việc giữ gìn và phát huy làng nghề. Các chị, các mẹ không chỉ đầu tư làm các sản phẩm mới mà còn đào tạo, hướng dẫn cho nhiều thế hệ con cháu để giữ gìn và phát huy làng nghề. Có thể nói, những phụ nữ nơi đây là linh hồn, là những người “giữ lửa” nghề để nghề sản xuất bánh tráng Túy Loan mãi tồn tại với thời gian”.

VY HẬU