Di cư sang Lào gây dựng cơ nghiệp, Vừ Chồng Nênh có hẳn một trang trại trâu bò hứa hẹn sẽ phát triển xa hơn nữa. Thế nhưng, Nênh bập vào ma túy rồi  bán dần cả cơ nghiệp đi theo con “ma trắng”. Nênh bị bắt trong lần cuối “hồi hương” về Việt Nam cùng một chuyến hàng lớn. 

Bị cáo Vừ Chồng Nênh tại phiên tòa.

Trắng tay vì ma túy

Vừ Chồng Nênh (1971) sinh ra ở xã Huồi Tụ, H. Kỳ Sơn (Nghệ An), hiện trú tại H. Mường Pẹt, tỉnh Xiêng Khoảng (Lào). Năm 10 tuổi, Nênh theo họ hàng di cư sang Lào, bởi vậy gã có 2 quốc tịch Việt Nam và Lào. Bươn chải từ nhiều nghề, Nênh đã dần gây dựng được một trang trại chăn nuôi trâu bò. Sau đó, gã lập gia đình với một phụ nữ bản địa và sinh được 4 đứa con, đủ nếp, đủ tẻ. Nhờ chăm chỉ làm ăn nên con cái lớn lên cũng được ăn học tử tế và đi làm ở nước ngoài.

Cuộc sống của gia đình Nênh tưởng chừng như êm ấm, hạnh phúc. Không ngờ, Nênh bập vào ma túy khi nào không hay. Những con trâu, con bò cứ lần lượt “đội nón ra đi” để lấy tiền mua ma túy cho Nênh. Nghiện lâu năm nên chỉ ít năm là Vừ Chồng Nênh đã nướng cả đàn trâu của gia đình vào ma túy. Kinh tế gia đình ngày càng eo hẹp do tài sản giá trị trong nhà lần lượt ra đi, vợ Nênh vì thế mà nhiều lần trách móc khiến Nênh càng chán nản và tiếp tục sa chân vào con đường mua bán ma túy.

Theo tài liệu của CAH Tương Dương, năm 2007, do nghiện ma túy nên Vừ Chồng Nênh tìm được nguồn hàng và tìm cách vượt biên trở lại Việt Nam thiết lập một tụ điểm mua bán ma túy ở đồi dốc Mới, xã Yên Na, Tương Dương. Trước tình hình này, CAH Tương Dương đã thiết lập một chuyên án để triệt phá, đẩy đuổi tụ điểm mua bán ma túy nhức nhối này, Nênh chạy về Lào ẩn náu một thời gian. Tuy nhiên, gã vẫn lén lút đi lại giữa hai nước để mua bán ma túy, hành tung thoắt ẩn thoắt hiện. 

Năm 2019,  sau những lần vượt biên vào nội địa bán ma túy, Nênh nảy sinh tình cảm với một người phụ nữ tên Bảo ở xã Lượng Minh, H. Tương Dương. Bản thân không có tiền tiêu xài như trước cộng với việc tình cảm vợ chồng không được như xưa, Nênh quyết định “hồi hương” bằng một chuyến hàng trắng lớn. Đầu năm 2020, Vừ Chồng Nênh tái lập một tụ điểm ma túy tại khu vực dốc Pù Lôm, bản Đửa, xã Lượng Minh, H.Tương Dương. Ngoài việc sử dụng đối tượng nghiện làm chân rết đưa hàng và cảnh giới, Nênh trang bị súng và đạn để đối phó với lực lượng chức năng cũng như những đối thủ trong giới bán lẻ hàng trắng. 

Trước sự trở lại này, CAH Tương Dương đã đưa vào tầm ngắm và sẵn sàng mọi kế hoạch triệt phá. Giữa đêm 21-4-2020, CAH Tương Dương đột kích vào lán, khống chế và bắt giữ Vừ Chồng Nênh, thu giữ hơn 530g ma túy, 1 khẩu súng quân dụng, 3 viên đạn. 

Hối hận muộn màng

Cuối tháng 1-2021, TAND tỉnh Nghệ An mở phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử Vừ Chồng Nênh về tội “Mua bán trái phép chất ma túy” và “Tàng trữ vũ khí quân dụng”. Không hề có người thân nào của bị cáo đến dự tòa, với Nênh, người phiên dịch trở thành người thân duy nhất tại tòa. Ngày Nênh bị bắt giữ, cô nhân tình của gã đang mang bầu được tháng thứ 4. Cũng từ đó, hai người không hề liên lạc gì với nhau. Nhắc đến người vợ ở quê, gã chỉ cười chua chát còn hiện hai con của Nênh đã đi xuất khẩu lao động ở Hàn Quốc, kinh tế khá giả. Chắc hẳn trong thâm tâm gã đàn ông ấy vẫn hối hận và muốn gửi với vợ, con một lời xin lỗi nhưng chưa có cơ hội, 

Tại phiên tòa, thông qua người phiên dịch, Nênh khai mang 70 triệu Kíp Lào lên một khu đồi của huyện Mường Pẹt (tỉnh Xiêng Khoảng, Lào) mua 2 bánh heroin hết 60 triệu kíp, 20 gói hồng phiến hết 10 triệu Kíp. Sau khi mua được ma túy, Nênh xách theo súng vượt biên vào Việt Nam, tổ chức bán lẻ trên dốc Pù Lôm cho đến khi bị bắt giữ. Nênh cho biết, bị cáo trang bị súng quân dụng để phòng khi bị lực lượng phòng chống ma túy vây bắt nhưng quá trình bắt giữ, Nênh không hề chống trả công an. “Bị cáo mong muốn nhận được sự khoan hồng của pháp luật để có cơ hội trở về với vợ con dù rằng không chắc chắn người thân còn cần đến mình” – theo lời người phiên dịch. 

HĐXX nhận định, hành vi của bị cáo Vừ Chồng Nênh là nghiêm trọng. Trong quá trình điều tra và tại tòa, bị cáo đã khai báo thành khẩn, thể hiện sự ăn năn hối cải, vì vậy được áp dụng tình tiết giảm nhẹ. Căn cứ các tình tiết tại tòa, HĐXX tuyên phạt Vừ Chồng Nênh mức án chung thân về tội “Mua bán trái phép chất ma túy” và 2 năm tù về tội “Tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng”, tổng hình phạt của Nênh là  tù chung thân. 

Phiên tòa kết thúc, Nênh nặng nề rời khỏi phòng xét xử nhưng vẫn cố ngoái lại phía sau để tìm kiếm gương mặt thân quen. Ước mơ được trở về của Nênh cũng chấm dứt sau bản án ấy. Không ngờ chuyến “hồi hương” này với gã lại là những tháng ngày ngồi sau song sắt cho đến hết cuộc đời.

DƯƠNG HÓA