Theo Thông báo số 111 của TAND Tối cao, năm 2012, ông Lam giữ chức vụ Trưởng phòng Tổ chức- Kế hoạch đã cùng với Nguyễn Xuân Tứ (Phó trưởng phòng), Nguyễn Đông Dương (kế toán) chiếm đoạt tiền mà mình có trách nhiệm quản lý bằng việc tạm ứng tiền ngân sách sai nguyên tắc, đưa vào tài khoản của Hội đồng Giải phóng mặt bằng (do Phòng Tổ chức kế hoạch làm cơ quan thường trực), không hoàn ứng lại cho Nhà nước, mà đã sử dụng toàn bộ số tiền 524,3 triệu đồng để chi tiêu cá nhân.

Trong vụ án này, ông Lam là người trực tiếp ký lệnh chi tiền số 2, ngày 11-1-2012 và ký vào giấy lĩnh tiền mặt vào ngày 12-1-2012 ở mục chủ tài khoản. Để che giấu hành vi phạm tội khi ông Lam bàn giao chức vụ cho người khác để nhận nhiệm vụ mới, ông Lam cùng với Nguyễn Xuân Tứ, Nguyễn Đông Dương bàn bạc hợp thức hóa số tiền chiếm đoạt bằng cách ghi sai nội dung của khoản tiền tạm ứng này. Tiếp đó, khi giữ chức vụ Chủ tịch UBND huyện Đức Cơ, ông Lam đã ký Quyết định số 1827/QĐ-UB ngày 9-8-2018 xuất ngân sách cấp kinh phí cho Phòng Lao động-Thương binh và Xã hội để làm thủ tục hoàn ứng sai nguyên tắc, nhằm xóa dấu vết phạm tội.

Trước đó, ngày 29-4-2022, tại trụ sở TAND tỉnh Gia Lai, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng đã xét xử phúc thẩm và HĐXX đã tuyên phạt bị cáo Nguyễn Hồng Lam (1972, cựu Chủ tịch UBND huyện Đức Cơ) 13 năm tù về tội: “Tham ô tài sản”. Đồng phạm trong vụ án này còn có bị cáo Nguyễn Đông Dương (1984) bị tuyên phạt 4 năm tù về tội “Tham ô tài sản” và bị cáo Nguyễn Xuân Tứ (1979) bị phạt 7 năm 6 tháng tù về 2 tội: “Tham ô tài sản” và “Làm giả tài liệu của cơ quan tổ chức”.

Theo cáo trạng, năm 2007, ông Lam được giao làm chủ tài khoản, ông Tứ là kế toán của Hội đồng giải phóng mặt bằng huyện. Đến tháng 10-2010, Hội đồng GPMB huyện đã ngừng hoạt động, không được giao nhiệm vụ giải phóng mặt bằng dự án xây dựng mở rộng Nghĩa trang Liệt sĩ huyện Đức Cơ mà chỉ được thực hiện các dự án trước đó chưa làm xong. Đến năm 2012, UBND huyện Đức Cơ giao cho Phòng Tài chính-Kế hoạch thực hiện dự án mua sắm thiết bị cho Đài tưởng niệm Nghĩa trang Liệt sĩ huyện này. Trong đó, có nội dung đi công tác đến tỉnh Thừa Thiên - Huế và TP Đà Nẵng để xem chuông đồng, hạc đồng.

Thời điểm này, kinh phí hoạt động thường xuyên của phòng đã không còn. Để phục vụ cho chuyến công tác này, cũng như sử dụng vào mục đích tiêu xài của các cá nhân từ tiền ngân sách Nhà nước, các đối tượng đã lợi dụng chức vụ quyền hạn của mình để tạm ứng tổng số tiền gần 525 triệu đồng. Số tiền này, được rút ra từ ngân sách nhà nước thông qua Hội đồng GPMB huyện (thời điểm này, Hội đồng GPMB huyện đã ngừng hoạt động).

Để che giấu hành vi phạm tội của mình, hợp thức hóa việc rút tiền, các bị cáo đã lập thủ tục hoàn ứng trái quy định bằng cách cấp ngân sách bổ sung cho Phòng Lao động-Thương binh và Xã hội huyện để lập thủ tục hoàn ứng. Nhưng vì không có chứng từ kèm theo nên không quyết toán được và hành vi phạm tội bị phát hiện.

Đối với Tứ, khi đoàn Thanh tra tỉnh yêu cầu cung cấp tài liệu liên quan đến việc tạm ứng trái quy định thì Tứ đã chỉ đạo cho đánh máy lại bản photo QĐ số 42 sau đó photo chữ ký của ông Võ Thanh Hùng (Chủ tịch UBND huyện Đức Cơ thời điểm đó) rồi điền số, ngày, tháng và đóng dấu của UBND huyện Đức Cơ vào.

G.L