Thay đổi, sáp nhập đơn vị hành chính, giấy tờ điều chỉnh ra sao?
* Anh Hải, trú tại Q.Sơn Trà (TP Đà Nẵng), hỏi: Tôi và gia đình hiện đang sinh sống tại phường Thọ Quang (Q.Sơn Trà), sắp đến sẽ sáp nhập vào phường Mân Thái (Q.Sơn Trà). Hiện nay, chúng tôi băn khoăn không biết khi sáp nhập như vậy có ảnh hưởng gì đến các giấy tờ tùy thân không? Chúng tôi vừa thực hiện đổi thẻ căn cước gắn chíp vào đầu năm nay, chúng tôi có bắt buộc phải làm lại thẻ căn cước khác không? Ngoài ra, đối với các giấy tờ nhà đất, tôi cần phải thực hiện thủ tục gì để điều chỉnh cho phù hợp?
*Luật sư Phan Thụy Khanh – Phó trưởng Văn phòng Luật sư Phong & Partners trả lời:
Từ ngày 01/01/2025, Nghị quyết số 1251/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2023-2025 sẽ có hiệu lực. Theo đó, thành phố Đà Nẵng sẽ sắp xếp, sáp nhập từ 56 đơn vị hành chính cấp xã (45 phường, 11 xã) còn 47 đơn vị hành chính cấp xã (36 phường, 11 xã). Cũng như anh Hải, hiện rất nhiều người dân băn khoăn về việc điều chỉnh các thông tin giấy tờ liên quan sau khi thay đổi đơn vị hành chính xã, phường trên địa bàn thành phố.
Thứ nhất, đối với vấn đề thẻ căn cước:
Luật Căn cước năm 2023 quy định về việc cấp đổi thẻ căn cước như sau:
“Điều 21. Độ tuổi cấp đổi thẻ căn cước
1. Công dân Việt Nam đã được cấp thẻ căn cước phải thực hiện thủ tục cấp đổi thẻ căn cước khi đủ 14 tuổi, 25 tuổi, 40 tuổi và 60 tuổi.
2. Thẻ căn cước đã được cấp, cấp đổi, cấp lại trong thời hạn 02 năm trước độ tuổi cấp đổi thẻ căn cước quy định tại khoản 1 Điều này có giá trị sử dụng đến tuổi cấp đổi thẻ căn cước tiếp theo.
Điều 24. Các trường hợp cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước
1. Các trường hợp cấp đổi thẻ căn cước bao gồm:
đ) Theo yêu cầu của người được cấp thẻ căn cước khi thông tin trên thẻ căn cước thay đổi do sắp xếp đơn vị hành chính;”
Theo quy định của Luật Căn cước năm 2023, công dân có quyền yêu cầu được cấp đổi thẻ căn cước khi có sự thay đổi thông tin do sắp xếp đơn vị hành chính. Tuy nhiên, việc cấp đổi thẻ căn cước không phải là một thủ tục bắt buộc khi thay đổi đơn vị hành chính. Nếu công dân không yêu cầu cấp đổi, thẻ căn cước hiện tại vẫn có giá trị sử dụng bình thường trong thời hạn ghi trên thẻ căn cước. Do đó, gia đình anh Hải cũng như người dân đang sinh sống tại các phường, xã có sự thay đổi về đơn vị hành chính không bắt buộc phải làm lại thẻ căn cước trong trường hợp này. Thế nhưng, gia đình anh Hải cần lưu ý đến độ tuổi bắt buộc phải thực hiện thủ tục cấp đổi thẻ căn cước được quy định nêu trên. Người dân có thể tiếp tục sử dụng thẻ căn cước với thông tin đơn vị hành chính cũ cho đến khi đủ 14 tuổi, 25 tuổi, 40 tuổi và 60 tuổi. Vào những mốc độ tuổi này, người dân bắt buộc phải thực hiện cấp đổi thẻ căn cước theo quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, để thuận tiện cho các giao dịch dân sự hoặc các thủ tục hành chính sau này, Bộ Công an vẫn khuyến khích người dân thay đổi thông tin thẻ căn cước theo địa giới hành chính mới. Đặc biệt, trong trường hợp này, người dân sẽ được miễn lệ phí cấp đổi thẻ căn cước theo quy định tại Điều 38 Luật Căn cước năm 2023.
Thứ hai, đối với giấy tờ nhà đất:
Nghị quyết 35/2023/UBTNQH15 quy định về việc chuyển đổi giấy tờ cho cá nhân, tổ chức khi sắp xếp đơn vị hành chính như sau:
“Điều 21. Chuyển đổi giấy tờ cho cá nhân, tổ chức
1. Các loại giấy tờ đã được cơ quan có thẩm quyền cấp cho cá nhân, công dân, tổ chức trước khi thực hiện sắp xếp theo đơn vị hành chính cũ nếu chưa hết thời hạn theo quy định vẫn được tiếp tục sử dụng.
2. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ đạo Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính chủ động xây dựng kế hoạch tuyên truyền và triển khai việc chuyển đổi các loại giấy tờ cho cá nhân, tổ chức, tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức khi thực hiện các thủ tục chuyển đổi các loại giấy tờ và không thu các loại phí, lệ phí khi thực hiện việc chuyển đổi do thay đổi địa giới đơn vị hành chính.”
Theo quy định trên, khi có sự thay đổi về đơn vị hành chính, các giấy tờ mà người dân đã được cấp trước đây vẫn được tiếp tục sử dụng để giải quyết các thủ tục hành chính. Tuy nhiên, để thuận tiện cho các giao dịch trong tương lai, việc tiến hành chỉnh lý hồ sơ đất đai phù hợp với địa giới hành chính mới là việc cần thiết. Đối với trường hợp thay đổi đơn vị hành chính, người dân có thể thực hiện thủ tục đăng ký biến động đất đai hoặc thực hiện việc Cấp đổi Giấy chứng nhận đã cấp. Theo đó, gia đình anh Hải cần nộp 01 bộ hồ sơ đến Bộ phận một cửa, Văn phòng đăng ký đất đai hoặc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai nơi có đất để thực hiện việc thay đổi. Hồ sơ gồm: Đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất; Giấy chứng nhận đã cấp; Giấy tờ liên quan đến việc thay đổi đơn vị hành chính.
Trong giai đoạn 2023-2024, Nhà nước sẽ triển khai sắp xếp đơn vị hành chính tại 21 tỉnh, thành phố trên cả nước. Theo đó, sẽ có rất nhiều cá nhân cũng như doanh nghiệp cần được điều chỉnh thông tin, giấy tờ để phù hợp với việc thay đổi này. Nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, các cơ quan thẩm quyền sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi để triển khai và hướng dẫn thực hiện chuyển đổi các giấy tờ, thông tin của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp. Gia đình anh Hải cũng như người dân TP Đà Nẵng nói riêng và người dân tại các tỉnh, thành nói chung có sự thay đổi về đơn vị hành chính nói chung hãy yên tâm tiến hành các giao dịch dân sự, hành chính một cách bình thường; đồng thời chủ động phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương để việc chuyển đổi này diễn ra nhanh chóng và thuận lợi.
Chuyên mục này có sự hợp tác về chuyên môn của Văn phòng Luật sư Phong & Partners. Đường dây nóng hỗ trợ tư vấn: 0236.3822678 - 0905.102425