Thời gian qua, thương lái Trung quốc ồ ạt thu mua các loại cây lạ của Việt Nam, như: cây trầm dó mọc tại các động cát tại các địa phương ven biển miền Trung, dây tơ hồng… Bất chấp cảnh báo của chính quyền, người dân các địa phương từ Quảng Nam đến Thừa Thiên-Huế đổ xô đi khai thác theo cách hủy diệt về bán cho các đại lý. Hệ lụy kéo theo là hệ sinh thái rừng ven biển bị phá vỡ, nguy cơ bão cát, sạt lở đất ven biển xảy ra. Tình trạng khai thác cây trầm dó, dây tơ hồng chưa lắng xuống thì hiện nay tại một số địa phương tại Quảng Nam nổi lên tình trạng một số người chuyên đi tìm những cây tre chết khô trong bụi để bán cho thương lái Trung quốc.

Các thương lái đang đổ xô săn tìm tre chết khô giữa bụi để mua.

Anh Phan C. (1968, trú Duy Thu, Duy Xuyên, Quảng Nam), cho biết: Cây tre chết khô được thương lái thu mua phải hội tụ nhiều điều kiện, như: cây tre chỉ vài tháng tuổi, bị chết đứng giữa bụi tre và phải giữ nguyên cả phần gốc nằm dưới đất lẫn phần ngọn. Tìm hiểu về công dụng của cây tre chết khô này, anh H. - người thu mua, cho biết: Hiện tại, giá dao động từ 10 triệu đến 15 triệu đồng/cây. Riêng công dụng thì không biết và chỉ nghe truyền miệng loại tre này khi đốt có mùi thơm chẳng thua gì trầm hương và để làm thuốc. Trước thực trạng thương lái thu mua tre chết khô với giá cao nên không hiếm người chỉ biết hám lợi, bỏ công ăn việc làm suốt ngày rong ruổi các địa phương dọc bờ các con sông Thu Bồn, Vu Gia…tìm tre chết để thu mua. Tuy nhiên, theo anh H., việc đi mua tre chết yểu chẳng khác gì… chơi số đề vì cây tre đứng giữa bụi rậm rạp phải tinh mắt mới có thể nhìn thấy. Hơn nữa, không phải bụi tre nào cũng có tre chết nên lắm khi phải về tay không.

Việc phát hiện cây tre chết tưởng chừng đã khó nhưng khó nhọc hơn là việc thuyết phục được người chủ đồng ý bán và tổ chức đào tre. Công việc đào tre đòi hỏi tốn nhiều công sức và sự tỉ mỉ. Đầu tiên là phải đốn hàng loạt cây tre còn sống đứng ở phía ngoài, sau đó mới tổ chức đào cả phần gốc, đảm bảo cây tre chết còn nguyên vẹn mới được thu mua với giá cao. Do công việc còn mang tính may rủi nhiều hơn nên đến thời điểm hiện tại vẫn còn ít người tham gia và chưa trở thành “phong trào” như các loại cây khác. Thế nhưng, theo chúng tôi việc thu mua thân tre chết đứng giữa bụi cũng mang lại nhiều hệ lụy khó lường cho người dân và môi trường sống. Vì, trong thời điểm hiện tại, những hàng tre được trồng dọc 2 bờ sông, xung quanh vườn là “cứu cánh” của người dân trước vấn nạn sạt lở và tạo không khí trong lành, mát mẻ… cho làng quê Việt. Thế nhưng, chỉ vì một chút lợi cỏn con trước mắt nhiều người chấp nhận đốn hạ cả một bụi tre lớn và để lại những hậu quả khôn lường dễ thấy nhất là nạn sạt lở mùa mưa bão… có thể xảy ra bất kỳ. Để ngăn chặn tình trạng mua tre chết yểu của thương lái Trung quốc, chính quyền các địa phương cần tuyên truyền cho người dân hiểu rõ tác hại của nó và có biện pháp ngăn chặn.

Hy vọng, các cơ quan chức năng sớm có biện pháp ngăn chặn, đừng để tình trạng chặt phá cây sống để bán cây chết, gây mất cân bằng sinh thái xảy ra.

M.T