Nguyên nhân sụt giảm

Số liệu thống kê của Cục Thống kê TP Đà Nẵng cho thấy, chỉ tính trong 4 tháng đầu năm nay, kim ngạch xuất khẩu toàn TP đạt khoảng 616 triệu USD, giảm 7,1% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý hơn, các nhóm hàng hóa xuất khẩu chủ lực như linh kiện điện tử, dệt may, giầy da, thủy sản,... đều có sự sụt giảm cả về số lượng lẫn giá trị xuất khẩu.

Bà Nguyễn Thị Thúy Mai - Phó Giám đốc Sở Công Thương TP Đà Nẵng cho biết, một trong những nguyên nhân chính khiến cho kim ngạch xuất khẩu của TP bị giảm sút trong 4 tháng đầu năm 2023 là do suy thoái kinh tế toàn cầu, dẫn đến nhu cầu tiêu dùng trên toàn thế giới, đặc biệt là ở các nước và vùng lãnh thổ nhập khẩu hàng hóa từ các doanh nghiệp trên địa bàn TP đã ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động xuất khẩu hàng hóa của TP. Tiếp đến là cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine vẫn chưa có hồi kết, đã ít nhiều gây trở ngại cho hàng hóa của các doanh nghiệp xuất khẩu vào thị trường Châu Âu, một trong những thị trường xuất khẩu trọng điểm. Bên cạnh đó, theo lãnh đạo một công ty xuất khẩu thủy sản ở Đà Nẵng, chi phí nguyên liệu, vật tư đầu vào tăng cao trong khi mức giá xuất khẩu không tăng, cộng thêm các chi phí khác như: nhân công, vận chuyển, logistics, v.v… cũng tăng cao đã làm giảm sức cạnh tranh của các sản phẩm xuất khẩu, dẫn đến nhiều doanh nghiệp nói chung, Cty xuất nhập khẩu thủy sản nói riêng sản xuất, xuất khẩu hàng hóa cầm chừng để phòng tránh rủi ro.

Một số doanh nghiệp có đơn hàng xuất khẩu nhưng lại gặp khó do thiếu mặt bằng để mở rộng sản xuất. Bà Mai Thị Ý Nhi - Giám đốc kinh doanh Công ty Mỹ Phương Food, chia sẻ rằng doanh nghiệp này nhận được nhiều đơn đặt hàng sản phẩm bánh dừa nướng từ các đối tác ở Nhật Bản, Hàn Quốc, Lào, Trung Quốc, v.v… nhưng do mặt bằng sản xuất chật hẹp, lại ở trong khu dân cư gặp trở ngại về giao thông nên doanh nghiệp không có điều kiện để đầu tư thêm dây chuyền sản xuất để nâng công suất sản xuất sản phẩm xuất khẩu đáp ứng theo đơn đặt hàng của các đối tác. Ngoài ra, rất nhiều doanh nghiệp sản xuất trên địa bàn TP hiện đang gặp khó khăn về nguồn vốn vay với lãi suất hợp lý cũng đã ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất hàng xuất khẩu. Ông Nguyễn Xuân Sơn – Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất – Chế biến – Kinh doanh – Xuất nhập khẩu Hương Quế cho biết: Tuy mặt bằng lãi suất cho vay hiện đã giảm so với trước nhưng vẫn còn ở mức cao so với tình hình, điều kiện rất khó khăn hiện nay của nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu. Do vậy, cần có ưu tiên cho vay với lãi suất thấp, lãi suất ưu đãi cho nhóm các doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu.

Kỳ vọng khởi sắc

Để hoạt động xuất khẩu của Đà Nẵng từ nay đến cuối năm 2023 chặn được đà giảm sút, trở lại quỹ đạo tăng trưởng, đặc biệt là hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu, bà Nguyễn Thị Thúy Mai cho biết, Sở Công Thương TP tiếp tục phối hợp tốt với Bộ Công Thương và các cơ quan, đơn vị trên địa bàn TP thực hiện các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, xúc tiến xuất khẩu; tham mưu UBND TP chỉ đạo tổ chức các chương trình kết nối giao thương, xúc tiến xuất khẩu giữa doanh nghiệp TP với doanh nghiệp nước ngoài đạt hiệu quả, chất lượng; trong đó, nghiên cứu lựa chọn 1-2 thị trường xuất khẩu trọng điểm để ưu tiên tổ chức các hoạt động xúc tiến xuất khẩu.

Bên cạnh đó, Sở Công Thương TP tiếp tục thực hiện tốt vai trò là cơ quan đầu mối triển khai các hiệp định thương mại liên quan đến xuất khẩu như: CPTPP, EVFTA, UKVFTA, RCEP, v.v...; phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan xây dựng và tham mưu UBND TP phê duyệt và ban hành các chính sách khuyến công, khuyến khích phát triển sản phẩm xuất khẩu, khuyến khích phát triển công nghiệp hỗ trợ, khuyến khích phát triển dịch vụ logistics... để tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất hàng xuất khẩu trên địa bàn TP cũng như thu hút nguồn hàng xuất khẩu qua địa bàn TP. Đặc biệt, Sở Công Thương TP tăng cường phối hợp với các sở, ban, ngành hữu quan đẩy nhanh tiến độ xây dựng và đưa vào hoạt động các khu công nghiệp và cụm công nghiệp để giải quyết bố trí mặt bằng sản xuất cho các doanh nghiệp; tích cực triển khai các giải pháp hỗ trợ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận và thụ hưởng các chính sách hỗ trợ về xúc tiến thương mại tại thị trường nước ngoài, hỗ trợ về vốn vay, hỗ trợ về lãi suất, ưu đãi về thuế và phí...

Cùng với sự hỗ trợ của TP và các sở, ban, ngành hữu quan, các doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu trên địa bàn TP cũng tự nỗ lực tìm kiếm các giải pháp để duy trì và thúc đẩy xuất khẩu. Đơn cử như Công ty CP Xuất nhập khẩu thủy sản Miền Trung chủ động tiếp cận vay vốn ưu đãi của Quỹ Đầu tư phát triển TP Đà Nẵng để đầu tư và đưa vào hoạt động 1 hệ thống máy móc hiện đại chế biến tôm xuất khẩu nhằm tăng giá trị xuất khẩu sản phẩm; Công ty TNHH Sản xuất – Chế biến – Kinh doanh – Xuất nhập khẩu Hương Quế tìm kiếm và xuất khẩu sản phẩm lót giày đến thêm nhiều thị trường mới ở Chile, Peru, Uruguay bên cạnh các thị trường truyền thống như Đức, Pháp, Ba Lan, Czech, Tây Ban Nha, Nga, Hàn Quốc, Nhật Bản; Công ty CP Cao su Đà Nẵng đẩy nhanh việc thi công và hoàn thành đưa Dự án sản xuất lốp xe tải Radial nâng công suất 1 triệu lốp/năm để đáp ứng kịp thời các đơn hàng xuất khẩu cho các đối tác nước ngoài; Công ty Mỹ Phương Food tìm kiếm được nguồn nguyên liệu mới là mật dừa organic để thay thế nguyên liệu đường cát trong sản xuất bánh dừa nướng cũng như cho ra các dòng sản phẩm mới nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm và tăng mức giá xuất khẩu...

Hy vọng với sự “trợ lực” từ lãnh đạo TP và các sở, ban, ngành hữu quan cùng sự vào cuộc quyết liệt của các doanh nghiệp, hoạt động xuất khẩu của TP từ nay đến cuối năm 2023 sẽ khởi sắc và đến hết năm 2023 đạt được mục tiêu đã đề ra là tăng 6 – 7% so với năm 2022.

PHẠM HOÀNG