Được thành lập ngày 1-2-1991, Tiểu đoàn Phòng hóa 78 (Bộ Tham mưu Quân khu 5) đến nay đã gần 30 tuổi quân, luôn hoàn thành tốt vai trò là lực lượng nòng cốt xử lý sự cố hóa chất, chất độc hóa học tồn lưu sau chiến tranh trên địa bàn miền Trung- Tây Nguyên.

Bộ đội Tiểu đoàn Phòng hóa 78 vận chuyển thùng chứa CS về khu xử lý.

Luyện giỏi, rèn nghiêm

Sau khi ra đời, Tiểu đoàn Phòng hóa 79 đã khảo sát, tham gia xử lý khắc phục hàng ngàn tấn đất đá chứa chất độc CS, chất độc điôxin… trả lại môi trường trong sạch cho nhân dân lao động sản xuất, các địa phương triển khai các dự án kinh tế, xã hội, du lịch. Một trong những chiến công tiêu biểu của đơn vị là xử lý chất độc hóa học tồn lưu ở địa đạo Đám Toái (Trạm phẫu A100) thuộc xã Bình Châu, H. Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi. Năm 1997, được Bộ Tư lệnh Quân khu 5 giao nhiệm vụ xử lý chất độc và cất bốc hài cốt liệt sĩ, suốt 20 ngày làm việc không nghỉ, CBCS Đại đội Tiêu tẩy 2 đã thực hiện tiêu độc trong không khí, tiêu độc thấm sâu trong lòng đất và tiêu độc tẩy rửa, đưa 61 hài cốt liệt sĩ ra khỏi địa đạo, an táng tại nghĩa trang; xử lý toàn bộ chất độc hóa học tồn lưu ở khu vực này, trả lại môi trường trong lành cho địa phương. Với chiến công xuất sắc đó, Đại đội 2 được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba.

Do đặc thù nhiệm vụ, phải thường trực đối mặt với nguy cơ cao về sự cố độc xạ, phơi nhiễm chất độc hóa học, đơn vị luôn giáo dục cho bộ đội nhận thức đầy đủ yêu cầu của công tác huấn luyện kỹ thuật chuyên môn binh chủng, làm chủ khí tài để giảm thiểu những rủi ro đáng tiếc có thể xảy ra. Thiếu tá Lê Văn Truyền- Chính trị viên Tiểu đoàn cho biết: “Trong huấn luyện, Tiểu đoàn khắc phục triệt để tình trạng dạy “chay”, bệnh thành tích, làm tắt, làm ẩu, quyết tâm “Thao trường đổ mồ hôi, chiến trường bớt đổ máu”. Kết hợp học đi đôi với hành, học mới ôn cũ, học trong giáo trình, học từ thực tiễn và học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau”. Bảo đảm trực quan sinh động, đơn vị chuẩn bị chu đáo mô hình học cụ, trình chiếu hình ảnh minh họa trên màn hình, sử dụng đội mẫu thao tác… giúp bộ đội dễ quan sát, hình dung công việc. Giáo viên đưa ra những câu hỏi gợi mở, những tình huống giả định khêu gợi cho quân nhân chủ động bàn bạc tìm phương án giải quyết.

Nhằm xử lý những vướng mắc phát sinh, Tiểu đoàn có nhiều sáng kiến, cải tiến giá trị như “Máy phát hiện tác nhân sinh học tự động ASP”, “Máy điểm hỏa từ xa TH-07”, “Mõ quay điện H-07”, “Bộ lấy mẫu KPO-08”, “Hệ thống bơm và tạo áp suất bình tiêu độc đeo lưng”, “Mô phỏng máy đo phát hiện hóa chất độc xạ PM-2010M”… Đặc biệt “Xe thả khói huấn luyện KH-17” tham gia Hội thi sáng tạo kỹ thuật đoạt giải A Quân khu 5, giải B cấp toàn quân, “Thiết bị khắc phục trở lực hô hấp hộp lọc độc” đoạt giải C cấp Quân khu, giải B toàn quân, được Cơ quan Chủ nhiệm Hóa học Quân khu 5 cho phép đưa vào huấn luyện, sử dụng tại đơn vị.

Đồng thời Tiểu đoàn tích cực, chủ động tham gia diễn tập với các lực lượng liên quan, năm 2016, phối hợp các đơn vị của Binh chủng Hóa học khu vực miền Trung hoàn thành tốt cuộc diễn tập chống khủng bố hóa, sinh học, phóng xạ.

Tiểu đoàn Phòng hóa 78 tham gia phun khử khuẩn trên địa bàn H. Đại Lộc (Quảng Nam).

Những chiến công trong thời kỳ mới

Khu vực trường bắn phía Bắc Quân khu 5 tại Q. Cẩm Lệ (TP Đà Nẵng) là kho chứa bom, đạn chiến tranh của đế quốc Mỹ trước ngày giải phóng, trong đó có cả bom đạn hóa học, thùng chứa chất độc CS. Do vậy, các khu đất xung quanh nhà kho bị ảnh hưởng của chất độc trở nên hoang hóa, cằn cỗi. Nhận nhiệm vụ trên giao, ngày 22-6-2018 sau khi trinh sát xác định số lượng bom mìn, nồng độ chất độc, phương án xử lý, Tiểu đoàn đã cử 18 quân nhân cơ động lực lượng đến nơi. Ngoài quân tư trang cá nhân, CBCS còn mang theo bao tiêu độc cá nhân, chất tiêu độc, 4 bình tiêu độc đeo lưng, 1 xe ARS-14 và các khí tài trang bị khác kèm theo. Sau 40 ngày miệt mài tác nghiệp, đơn vị đã xử lý được 22.000kg bom đạn có chứa chất độc CS, thu gom 800kg vật nổ thông thường, xử lý 50 tấn chất độc, 10 tấn vỏ thùng chứa, bao bì nhiễm độc, bảo đảm an toàn tuyệt đối về người và vũ khí trang bị kỹ thuật.

 Mới đây nhất, trên trận tuyến ngăn chặn, đẩy lùi sự lây lan của dịch Covid-19, CBCS Tiểu đoàn với nhiều phương tiện, trang thiết bị chuyên dụng, hiện đại thường xuyên có mặt tại các “điểm nóng”, phối hợp cùng lực lượng chức năng và đơn vị bạn phun hóa chất, tiêu độc, khử trùng, làm sạch môi trường. Mở cuốn sổ ghi chép, đánh dấu chi tiết, cụ thể đường đi, lối lại, vị trí cấp nước, dừng chân từng khu vực, Đại úy Nguyễn Văn Hồng, Phó tiểu đoàn trưởng cho biết; “Đơn vị chúng tôi đã tham gia phun khử khuẩn xuyên đêm tại Bệnh viện C, Bệnh viện Đa khoa và rất nhiều khu vực, địa điểm trên địa bàn TP Đà Nẵng. Tiếp đó tiêu độc, Tiểu đoàn khử trùng tại 4 khu dân cư, 2 khu cách ly y tế tập trung, 1 khu chợ, 1 bệnh viện và toàn bộ khuôn viên doanh trại Ban CHQS H. Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam. Tại Bệnh viện Đa khoa khu vực miền núi phía bắc Quảng Nam, do các trục đường nội bộ có bề ngang hẹp, nhiều nắp hố ga và cành cây, dây điện chắn ngang khiến chiếc xe chở máy phun hóa chất chuyên dụng cỡ lớn Sanijet C921 di chuyển rất chậm chạp. Không chút do dự, Đại đội Tiêu tẩy 2 phối hợp cùng đơn vị bạn khẩn trương đưa máy phun từ thùng xe xuống đất, đặt lên giá đỡ, dùng sức người đẩy quanh các khu vực để tiêu độc, khử trùng, làm sạch kỹ càng toàn bộ khuôn viên bệnh viện. Làm việc quần quật từ 7 giờ đến 22 giờ, chẳng kịp nghỉ ngơi, bộ đội tiếp tục hành quân gần 70km vào H. Thăng Bình để sáng hôm sau tiến hành phun khử khuẩn.

Ghi nhận những đóng góp tích cực của CBCS Tiểu đoàn Phòng hóa 78 trong công tác phòng, chống dịch Covid-19, Trung tướng Nguyễn Long Cáng,- Tư lệnh Quân khu 5 trực tiếp đến thăm hỏi, động viên, trao Bằng khen và tặng quà khích lệ, động viên tinh thần bộ đội.

Và như thế, phát huy truyền thống “Phòng chống tốt, chiến đấu giỏi” của bộ đội Hóa học, Tiểu đoàn Phòng hóa 78 sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt việc ứng phó sự cố hóa chất độc và làm sạch môi trường sinh thái, góp phần quan trọng thúc đẩy sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội trên địa bàn 11 tỉnh Khu 5.

Đỗ Thị Ngọc Diệp