Theo hồ sơ vụ án, chiều 30-7-2022, Trị thuê xe tải cẩu chở xe máy đào bánh xích từ xã Cam Tuyền (H.Cam Lộ) về. Sau đó, anh Phan Phước Tuyến điều khiển ô-tô BKS 29C-578.xx đến đỗ ngược chiều tại Km1078 đường Hồ Chí Minh, sát lề đường để Trị điều khiển xe máy đào lên thùng xe tải BKS 29C-578.xx. Lúc này, ông Nguyễn Văn Tám (1975, trú H. Lệ Thủy, Quảng Bình) điều khiển ô-tô BKS 73L-36xx chở ông Nguyễn Văn Q. (1964) lưu thông đến thì phát hiện ô-tô BKS 29C-578.xx đang dừng phía trước. Ông Tám dừng xe lại cách khoảng 10m, chờ khoảng 2 đến 3 phút để Trị di chuyển xe đào lên thùng xe tải. Khi thấy xe máy đào đã di chuyển lên xe tải ổn định, quan sát làn đường ngược chiều không có phương tiện lưu thông nên ông Tám bật xi- nhan trái, điều khiển ô-tô sang làn đường bên trái để vượt ô-tô BKS 29C-578.xx. Nhưng đúng lúc này, Trị vừa co gàu lên cân chỉnh làm xe máy đào mất thăng bằng, phần đối trọng của máy đào bị trượt nghiêng về bên phải, rơi xuống ngay trước đầu ô-tô của ông Tám. Ông Tám không kịp xử lý, dẫn đến phần bên phải đầu ô-tô BKS 73L-36xx va chạm với phần phía sau bên trái xe máy đào, gây ra tai nạn. Hậu quả, ông Q. bị kẹt ở ca-bin, đa chấn thương và tử vong.

Vụ án được TAND H. Cam Lộ đưa ra xét xử sơ thẩm ngày 27-12-2022 và tuyên phạt bị cáo Trị 1 năm tù về tội: “Vô ý làm chết người” cùng phần trách nhiệm dân sự bồi thường. Đến tháng 5-2023, TAND tỉnh Quảng Trị xét xử phúc thẩm do có kháng cáo của bị cáo Trị, nhận thấy có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm nên TAND tỉnh Quảng Trị tuyên hủy bản án sơ thẩm ngày 27-12-2022, trả hồ sơ điều tra lại.

Ngày 28-9-2023, TAND H. Cam Lộ mở lại phiên sơ thẩm (lần 2), vụ án chỉ có 1 bị cáo là Trị và tuyên án Trị 1 năm tù nhưng cho hưởng án treo, cùng trách nhiệm bồi thường. TAND H. Cam Lộ nhận định lỗi trong vụ án hoàn toàn thuộc về bị cáo Trị. Đối với ông Tám, Tòa sơ thẩm ngày 28-9-2023, nhận định: Ông Tám đã chủ động giảm tốc độ, dừng cách tải cẩu khoảng 10m, đợi 2 đến 3 phút. Sau khi quan sát thấy máy đào trên thùng tải cẩu đã ổn định và làn đường ngược chiều không có phương tiện lưu thông, đảm bảo an toàn, ông Tám mới bật xi-nhan điều khiển xe qua làn đường bên trái tránh tải cẩu… Trước khi Trị cần chỉnh máy đào trên tải cẩu, Trị không bố trí người hoặc có cảnh báo gì nên ông Tám hoàn toàn không biết việc Trị có ý định tiếp tục cân chỉnh lại máy đào. Chính vì vậy, sự việc xảy ra bất ngờ với ông Tám, hậu quả này vẫn xảy ra ngay cả với phương tiện đi đúng làn đường đúng thời điểm máy đào của Trị trượt đổ. Do vậy, ông Tám không có lỗi gây ra tai nạn.

Đối với hành vi đỗ xe tải BKS 29C-578.xx ngược chiều đường của anh Tuyến, tòa cấp sơ thẩm nhận định, Trị có quyền yêu cầu anh Tuyến đỗ xe đúng chiều, đảm bảo an toàn thì mới đưa máy đào lên nhưng Trị không làm như thế. Vi phạm đỗ xe ngược chiều của anh Tuyến không có quan hệ nhân quả với tai nạn và hậu quả xảy ra, Công an huyện Cam Lộ xử phạt hành chính đối với Tuyến là đúng quy định pháp luật.

Bị cáo Trị tiếp tục kháng cáo 1 phần bản án, vì cho rằng tòa cấp sơ thẩm xét xử vụ án chưa đúng với tính chất mức độ do hành vi của ông Tám, anh Tuyến gây ra và đề nghị tòa phúc thẩm làm rõ trách nhiệm hình sự, xem xét về trách nhiệm dân sự đối với hai người này.

Tại phiên xét xử phúc thẩm (lần 2) mới đây, TAND tỉnh Quảng Trị cho rằng tòa cấp sơ thẩm tuyên án Trị về tội: “Vô ý làm chết người” là có căn cứ, đúng quy định pháp luật; tuy nhiên, cấp sơ thẩm xác định ông Tám, anh Tuyến là người làm chứng, lỗi hoàn toàn thuộc về bị cáo là không phù hợp với các tình tiết khách quan của vụ án.

Theo Tòa phúc thẩm, đối với hành vi của ông Tám, trường hợp này lỗi của ông Tám là vô ý nhưng là nguyên nhân trực tiếp và quan trọng gây ra va chạm giữa ô-tô với xe máy đào bánh xích. Do đó, cần trả hồ sơ để điều tra làm rõ trách nhiệm hình sự và dân sự của ông Tám trong vụ án này. Đối với anh Tuyến, Tòa phúc thẩm cũng chỉ ra rằng anh Tuyến đỗ tải cẩu ngược chiều, chỉ bật đèn ưu tiên cảnh báo trước sau, không đặt biển báo hiệu nguy hiểm ở phía trước và phía sau. Hành vi của Tuyến chở hàng hóa, tài sản nhưng không đảm bảo an toàn, dừng đỗ xe ngược chiều, tuy không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra va chạm giữa ô tô BKS 73L-36.xx với xe máy đào nhưng cũng là một nguyên nhân dẫn đến vụ tai nạn. Do đó, Tòa chấp nhận kháng cáo của bị cáo, tuyên hủy Bản án sơ thẩm ngày 28-9-2023, chuyển VKSND huyện Cam Lộ điều tra lại.

Dù tội chưa thể kết nhưng nhiều lỗi bất cẩn, chủ quan có thể thấy rõ và đằng sau đó là nỗi đau không dễ gì nguôi ngoai.

BẢO HÀ