Cuối cùng, Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), Nga và các quốc gia sản xuất dầu mỏ khác (OPEC+) đạt thỏa thuận cắt giảm sản lượng kỷ lục, tương đương khoảng 10% nguồn cung toàn cầu, nhằm hỗ trợ giá dầu trong bối cảnh đại Covid-19 đang diễn ra.
Nhóm các nước nói trên đã nhất trí cắt giảm 9,7 triệu thùng dầu/ngày trong giai đoạn từ tháng 5 đến tháng 6-2020. Để đi đến thành quả này, không thể không kể đến cuộc dàn xếp với Mexico, trong động thái cho thấy rõ vai trò quan trọng của nước này sau khi họ năm lần bảy lượt tuyên bố không tham gia thỏa thuận với OPEC. Vậy đâu là sức mạnh giúp Mexico trụ vững trước “cơn bão” giá dầu?
Khi Mexico và Saudi Arabia tranh cãi quanh một thỏa thuận để chấm dứt cuộc chiến giá dầu, Mexico có biện pháp phòng thủ mạnh mẽ: một hàng rào khổng lồ trên Phố Wall che chắn giúp giá dầu không xuống thấp. Hàng rào an ninh dầu này được gọi là "Quỹ phòng hộ dầu quốc gia", giúp quốc gia Mỹ Latinh này chống lại giá dầu xuống thấp và được coi là bí mật nhà nước.
Và đây là một yếu tố có thể khiến Mexico ít có khuynh hướng chấp nhận thỏa thuận của OPEC+. Trong 2 thập kỷ qua, Mexico đã "mua" các lựa chọn được gọi là phong cách Châu Á từ một nhóm nhỏ các ngân hàng đầu tư và các Cty dầu mỏ, trong những gì mà họ coi là thỏa thuận dầu mỏ lớn nhất của Wall Street - và được bảo vệ chặt chẽ nhất.
Các lựa chọn này giúp Mexico có quyền bán dầu với mức giá định trước. Chúng tương đương với một chính sách bảo hiểm: các ngân hàng quốc gia đều kiếm giá cao hơn và còn được hưởng sự an toàn ở mức tối thiểu. Vì vậy, nếu giá dầu vẫn còn yếu hoặc lao dốc hơn nữa, Mexico vẫn sẽ đặt giá cao hơn. Hàng rào an ninh dầu này không phải là lý do duy nhất khiến Mexico cầm cự. Nhưng nó củng cố nguồn lực đầu của đất nước và khiến họ bớt tuyệt vọng hơn tham gia thỏa thuận so với các quốc gia đang bị tàn phá bởi sự sụp đổ của giá dầu kể từ đầu năm - đầu tiên là do dịch bệnh và sau đó là do cuộc chiến giá cả do Saudi Arabia phát động.
Tất nhiên, không gì là miễn phí. Trong những năm gần đây, Mexico đã chi khoảng 1 tỷ USD hàng năm để mua những lựa chọn cho mình. Tuy nhiên, các thông tin về Quỹ phòng hộ dầu quốc gia Mexico rất hạn chế, bởi hoạt động của quỹ được tuyên bố là bí mật quốc gia. Nhưng dựa vào số thông tin ít ỏi từng xuất hiện, cũng như số liệu được ghi nhận trước đây, có thể phần nào ước tính được khả năng hoạt động của các nhà sản xuất dầu mỏ Mexico ở mức giá hiện tại. Chính phủ Mexico nói với các nghị sĩ rằng, quốc gia này đảm bảo mức đóng góp mà lĩnh vực xuất khẩu dầu mang lại cho ngân sách vào khoảng 49 USD/thùng đối với mỗi dùng dầu Mexico xuất khẩu, tương đương với giá dầu Brent ở mức 60 – 65 USD. Con số này được đảm bảo nhờ 2 nguồn là quỹ phòng hộ dầu quốc gia và và quỹ bình ổn giá dầu quốc gia.
Lý do chính thúc đẩy Tổng thống Andres Manuel Lopez Obrador, một người theo chủ nghĩa dân túy cánh tả, chống lại thỏa thuận này là cam kết của ông để hồi sinh sản xuất dầu thông qua Petroleos Mexicanos thuộc sở hữu nhà nước. Hàng rào trên đã bảo vệ Mexico trong mọi cuộc suy thoái dầu trong 20 năm qua: kiếm được 5,1 tỷ USD khi giá sụp đổ vào năm 2009 trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, và đã nhận được 6,4 tỷ USD vào năm 2015 và 2,7 tỷ USD khác vào năm 2016 sau khi Riyadh mở một cuộc chiến giá dầu khác.
Trong bối cảnh này, việc giá dầu xuống thấp không hẳn là mối lo với Mexico và thực tế cho thấy, kể từ tháng 12-2019 tới nay, giá dầu Mexico vẫn giữ ổn định ở mức trung bình 42 USD/thùng.
THANH VĂN
