Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết đơn khiếu nại được đưa ra nhằm bảo vệ lợi ích của các doanh nghiệp sản xuất xe hơi năng lượng mới của Trung Quốc, cũng như để duy trì môi trường cạnh tranh công bằng trong ngành công nghiệp xe hơi năng lượng mới toàn cầu. Về phần mình, Mỹ đã chỉ trích quyết định này của Trung Quốc, cho rằng bên cạnh tranh không cân bằng ở đây là Bắc Kinh. Trong một tuyên bố cùng ngày, Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai cho biết: "Chúng tôi đang xem xét cẩn thận yêu cầu tham vấn. Trong khi đó, Trung Quốc tiếp tục sử dụng các chính sách không công bằng, phi thị trường để làm suy yếu sự cạnh tranh công bằng và lan rộng sự thống trị của các nhà sản xuất nước họ trên thị trường toàn cầu". Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào về thông tin trên.

Nhiều chuyên gia đánh giá tác động thực tế của vụ khiếu nại này là không rõ ràng. Nếu Mỹ thua và kháng cáo phán quyết, vụ khiếu nại của Trung Quốc có thể sẽ chẳng đạt được kết quả gì. Đó là vì Cơ quan phúc thẩm của WTO, tòa án tối cao của WTO, đã không hoạt động kể từ cuối năm 2019 do Mỹ ngăn bổ nhiệm các thẩm phán mới vào hội đồng.

Khiếu nại của Trung Quốc được đưa ra vài tháng sau khi Mỹ ra quy định hạn chế nhằm giảm số lượng ô-tô điện đủ điều kiện nhận khoản tín dụng thuế mua hàng dao động từ 3.750 USD đến 7.500 USD. Theo luật mới của Mỹ, chỉ có 13 trong tổng số hơn 50 mẫu xe điện được bán tại thị trường nước này đủ điều kiện nhận khoản tín dụng thuế. Bên cạnh đó, theo quy định mới có hiệu lực từ ngày 1-1 năm nay, người mua ô-tô điện không đủ điều kiện nhận các khoản giảm thuế nếu các bộ phận, linh kiện hoặc pin trong ô-tô được sản xuất bởi các công ty Trung Quốc, Nga, Triều Tiên hoặc Iran.

Hiện tại, Trung Quốc là nước thống trị về pin dành cho xe điện cũng như có ngành công nghiệp ô-tô đang phát triển nhanh chóng, dẫn đến có thể thách thức các nhà sản xuất ô-tô lâu đời trên thế giới khi họ vươn ra toàn cầu. Theo tạp chí Asia Times, năm 2022 doanh số xe điện Trung Quốc chiếm gần 60% thị trường toàn cầu, đạt 6,9 triệu chiếc. Điều này khiến thị trường nội địa dần trở nên chật hẹp và ngày càng nhiều hãng xe Trung Quốc tìm cách mở rộng thị trường xe điện sang các nước phát triển, trong đó có Mỹ và châu Âu.

T.N