* Bài cuối: Tuyến cố định đối mặt phá sản

(Cadn.com.vn) - Xe tuyến cố định đang có nguy cơ phá sản do xe trá hình hoành hành. Đáng nói hơn, xe hợp đồng trá hình không phát hành vé nên không có bảo hiểm, nếu khách hàng gặp sự cố, khách có kêu trời cũng khó mà có quyền lợi. Trong khi đó, Nhà nước mỗi ngày mất đi một khoản tiền không nhỏ từ hàng chục đầu xe đang hoạt động trái phép, trốn thuế.

Liên quan đến hoạt động của xe trá hình, Thanh tra Sở GTVT TP Đà Nẵng cho hay đã xử lý, tước phù hiệu nhiều lần, nhưng nhà xe vẫn nhờn luật. Như nhà xe HAV, do vi phạm nhiều lần nên đã đề xuất với cơ quan chức năng của TT-Huế rút giấy phép, nhưng chưa có phản hồi. Đây là nhà xe có nhiều chiêu lách luật thông qua hợp đồng vận chuyển, nên chỉ khi lực lượng chức năng lên xe thực tế hoặc có cộng tác viên mới xử lý được.

Minh chứng là ngày 4-4, lúc chúng tôi đang trên đường lên xe thực tế tại một số nhà xe trá hình khác thì tại Đà Nẵng, lực lượng TTGT đã mật phục xử phạt các nhà xe trá hình khác. Lúc 11 giờ, từ một nguồn tin báo, trên đường Hải Phòng, TTGT huy động lực lượng tổ chức đón lõng ô-tô BKS 75A-000.79 do tài xế Trương Đặng Huy Toàn (1990, trú P. Bình Thuận, Q. Hải Châu) điều khiển để kiểm tra. Lúc này trên xe có 4 hành khách và cả 4 người đều thừa nhận đã gọi điện thoại đến Cty TNHH HAV Travel chi nhánh Đà Nẵng (445-Hải Phòng) để đặt chỗ, sau đó được xe BKS 75A-000.79 đón tại nhiều điểm đã hẹn về đường Hải Phòng. Tài xế Toàn cho hay mình được nhà xe HAV Travel giao ô-tô gom khách về văn phòng, nhưng qua kiểm tra xe này không có phù hiệu theo quy định. Tổ xử lý của TTGT đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với tài xế Toàn do lỗi “điều khiển xe ô-tô vận chuyển khách không có phù hiệu”, tạm giữ GPLX. Riêng ông Lê Hoàng Anh Vũ (trú TP Huế) là chủ xe BKS 75A-000.79 cũng bị lập biên bản vi phạm hành chính với lỗi “giao xe ô-tô con cho lái xe Toàn điều khiển thực hiện hành vi vi phạm quy định tại điểm đ, khoản 6, điều 23 Nghị định 46/CP”, tạm giữ giấy chứng nhận kiểm định xe. TTGT cho biết, những ngày tới sẽ mời ông Vũ tới làm việc.

Lực lượng Thanh tra giao thông Đà Nẵng lập biên bản xử lý xe BKS 75A – 000.79.

Ghi nhận của chúng tôi, HAV Travel từ lâu đã núp bóng dưới danh nghĩa vận chuyển khách theo hợp đồng du lịch để nhận đặt chỗ, đón khách lẻ, bán vé thu tiền trong thời gian dài gây bức xúc trong dư luận, ảnh hưởng đến hoạt động của các nhà xe tuyến cố định. Theo Sở GTVT Đà Nẵng, chủ doanh nghiệp HAV Travel mới đây đã viết cam kết không tiếp tục bắt khách lẻ, tuy nhiên đó chỉ là hứa, bởi thực tế nhà xe này vẫn tiếp tục bắt khách.

Trước những bức xúc của các nhà xe tuyến cố định và phản ánh của các cơ quan báo chí, cuối tháng 3-2017, Văn phòng HĐND TP đã có Thông báo Kết luận số 16/TB-VP, truyền đạt ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo TP liên quan xử lý vi phạm của các xe trá hình. Cụ thể, lãnh đạo TP đề nghị thành phố lập tổ kiểm tra liên ngành gồm: TTGT, CSGT, Cảnh sát trật tự, Cảnh sát kinh tế, Thuế, Quản lý thị trường, Sở Du lịch, Đội quản lý đô thị các quận, huyện phối hợp TTKS, xử lý nghiêm các doanh nghiệp tự phát không có chức năng kinh doanh vận tải khách, lợi dụng các khách sạn, nhà hàng tổ chức bán vé thu tiền trên chặng của xe hợp đồng, xe du lịch, open tour... và các xe dưới 10 chỗ ngồi với hình thức đặt vé đi các tỉnh lân cận. Bên cạnh đó, đề nghị CATP phối hợp Sở GTVT trao đổi với ngành chức năng có liên quan của TT-Huế để xử lý dứt điểm các trường hợp vi phạm; giao Ban Pháp chế, Ban Đô thị HĐND TP giám sát tình hình triển khai thực hiện, định kỳ báo cáo Thường trực HĐND TP.

Xe BKS 75B-01282 trá hình bị lực lượng CSGT Thừa Thiên Huế dừng kiểm tra.

Trên thực tế, trong khi xe trá hình vô tư đón khách ngay giữa trung tâm TP, thì xe tuyến cố định đang khóc dở mếu dở vì cảnh đìu hiu chợ chiều và có nguy cơ phá sản. Ghi nhận của chúng tôi tại Bến xe Trung tâm TP Đà Nẵng, với tổng cộng hơn 80 đầu xe đang hoạt động tuyến Đà Nẵng - Huế và ngược lại, từ khi xuất hiện hàng chục xe trá hình đón khách tại trung tâm thành phố, mỗi lần xe tuyến cố định xuất bến chỉ có 5-7 khách, lắm lúc tới giờ xuất bến vẫn xe không. Xe tuyến cố định bức xúc là đương nhiên, vì nhà xe phải đóng đủ thứ thuế, phí bến bãi, trong khi xe trá hình không thực hiện những khoản thuế cho Nhà nước. “Thưa kiện hoài, đơn thư gửi đủ cấp, ngành rồi nhưng chúng tôi gần như bất lực. Chúng tôi vay mượn ngân hàng mua xe vào bến kinh doanh nhưng ế khách kiểu này, bị xe trá hình phá tuyến như thế sống sao nổi. Phá sản ngày một ngày hai mà thôi”, hầu hết các nhà xe giãi bày với phóng viên.

Các nhà xe tuyến cố định cho hay, mỗi ngày 1 xe xuất bến 4 lần (2 lần bến Đà Nẵng, 2 lần bến Huế) mất tới trên dưới 600 ngàn đồng tiền phí. Khoảng 2 năm về trước, ít nhất một xe xuất bến có 15-20 khách thì từ khi xe trá hình xuất hiện như “nấm sau mưa”, khách lên xe khi xuất bến nhiều nhất cũng chỉ 4-5 người. Như thế tiền đâu trả bến bãi, tiền cầu đường, phụ xe, lái xe. Nếu cứ tiếp tục cạnh tranh không lành mạnh như thế, doanh nghiệp trong bến sẽ chết.

Lực lượng CSGT TT-Huế lập biên bản xử lý xe BKS 75B-01282.

Ông Lê Viết Hoàng - Tổng Giám đốc Cty CP Vận tải và Quản lý bến xe Đà Nẵng cho biết, nhiều doanh nghiệp vận tải tuyến cố định đang đối mặt với nguy cơ phá sản vì hàng loạt xe dù núp bóng hợp đồng, chở khách du lịch hoạt động ngày một nhiều. Nếu các ngành chức năng không có giải pháp tối ưu để xóa sổ hoạt động của xe trá hình, chuyện các nhà xe cố định bỏ tuyến là không tránh khỏi.

Nói về vấn đề này, ông Nguyễn Hữu Cường - Chánh Văn phòng Ban ATGT - Sở GTVT TP nhìn nhận, thời gian qua, đúng là tình trạng “xe dù” hoạt động lộng hành. Các lực lượng cũng xử lý nhiều nhưng nhà xe vẫn ù lì. Ban ATGT cũng đã có kiến nghị, yêu cầu các lực lượng xử lý mạnh, phạt lút khung để tránh nhờn luật. Vì chỉ phạt mạnh, phạt liên tục và đề nghị hình thức rút giấy phép kinh doanh, treo bằng nhà xe mới sợ, bằng không những xe tuyến cố định sẽ bị “ép sát ván” trong hoạt động vận chuyển khách.

Vào cuộc điều tra, chúng tôi nhận thấy rất rõ, tình trạng xe trá hình hiện nay đang hoạt động khá rầm rộ trở lại như nấm sau mưa. Khi chúng tôi nhấc điện thoại gọi đặt chỗ bất kỳ nhà xe nào cũng nhận được câu trả lời đồng ý, trong đó có nhà xe cho chúng tôi chọn điểm đón, có xe hẹn tới nơi đặt trụ sở giao dịch. Trong khi đó, công tác kiểm tra xử lý của các lực lượng dù rất quyết liệt nhưng cũng chỉ như “ném đá ao bèo”. Nên cần có chiến dịch thanh tra, kiểm tra mạnh để xử lý cương quyết đối với những nhà xe đang kinh doanh lách luật với đủ hình thức.

Phóng sự điều tra: Hoàng Nam - Hoài Ngọc