(Cadn.com.vn) - Nhà văn Võ Quảng, quê ở xã Đại Hòa, H. Đại Lộc, Quảng Nam nhưng ông đã yên nghỉ tại Vĩnh Phúc đến nay vừa tròn 10 năm. Ông là người con thân yêu của xứ Quảng, một nhà văn nổi tiếng chuyên viết  cho các em thiếu niên, nhi đồng. Hàng loạt các tác phẩm truyện và thơ của Võ Quảng sáng tác cho các em nhỏ tuổi đều được ông thể hiện sự tài tình dưới một cái nhìn tinh tế, nhẹ nhàng, định hướng  giáo dục rất cao. Đọc các tác phẩm của ông, ta dễ dàng liên tưởng Võ Quảng không chỉ là nhà văn mà còn là nhà sư phạm thực thụ, góp phần bồi dưỡng thẩm mỹ, nhân cách, tâm hồn cho trẻ thơ. Cũng giống như các nhà văn khác, ông lựa chọn đề tài viết cho thiếu nhi là đối diện với thử thách nghệ thuật không nhỏ bởi làm sao để đạt được sự hài hòa giữa cảm nhận của người lớn với tâm lý của các em nhỏ tuổi. Trong những bài thơ viết cho thiếu nhi, "Anh đom đóm" không chỉ có các em mà người lớn cũng thích thú: "Mặt trời gác núi/bóng tối lan dần/anh đóm chuyên cần/lên đèn đi gác/ theo làn gió mát/anh đi rất êm/đi suốt một đêm/lo cho người ngủ/bờ tre rèm rủ/yên giấc cò con/một đàn chim non/trong cây ngủ ngáy/…ngoài sông thím vạc/lặng lẽ mò tôm/…gà đâu rộn rịp/gáy sáng đằng đông/tắt ngọn đèn lồng/đóm lui về nghỉ". Với bài thơ này, ta thấy rõ hơn sự khắc họa tinh tường và bút pháp cẩn trọng về mô tả của ông. Ở trong cái bóng đêm yên tĩnh ấy là một xã hội đầy sinh động của loài vật. Có loài vật vùi đầu ngon giấc, có loài lại cần mẫn lao động bởi cuộc mưu sinh,  giống như sự phân công của xã hội con người. Bài thơ ngợi ca anh đom đóm canh gác, bảo vệ an toàn giấc ngủ cho muôn loài. Trong mỗi tác phẩm, ông thường chỉ xây dựng một tình huống và miêu tả bằng những câu văn được chọn lọc tinh tế. Tả cảnh  tiết giêng, hai, ông chỉ sử dụng hai câu: "Những lộc mới trên cành đang xôn xao phơi bày những chiếc áo mới. Những trận giá bấc rớt lại từ mùa đông cứ kỳ kèo chưa chịu dứt" (Sáo sậu và đàn trâu). Văn chương Võ Quảng rất giàu hình ảnh và ngôn từ động cho nên dù chỉ vài nét chấm phá ông đã vẽ được những bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp. Mỗi tác phẩm của ông dành cho các em đều là một công trình sư phạm, là  hành trang để cho các em bước vào đời.

Với truyện dài "Quê nội", ông xây dựng hai nhân vật chính là Cục và Cù Lao tại làng Hòa Phước, Quảng Nam sau Cách mạng tháng Tám. Tuổi thơ của các em là những tháng ngày phải sống trong cảnh khốn cùng nô lệ, đói nghèo. Đó là những buổi chăn trâu, cắt cỏ  thường rủ nhau rong ruổi trên những cách đồng hây hẩy gió với bao điều ngộ nghĩnh  rồi lớn lên đi theo cách mạng. Và câu chuyện  tiếp theo của "Quê nội" là "Tảng sáng", một truyện khác, song vẫn  là các nhân vật ấy khi họ đã trưởng thành, cùng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Tác phẩm được ông mô tả bằng một giọng văn chân thành, mộc mạc nhưng không kém phần lôi cuốn, hấp dẫn, ngập tràn tình yêu quê hương, sâu đậm tình cảm cách mạng trong sáng và  đầy ắp niềm tin, hy vọng vào tương lai tươi đẹp của đất nước. "Quê nội" của ông được Báo điện tử VnExpress thuộc Bộ KH-CN bình chọn là một trong 10 tác phẩm văn học thiếu nhi kinh điển của nền văn học nước nhà. Cũng chính "Quê nội" cùng với tập truyện "Ngày tết của trâu xe và tập thơ Anh đom đóm" đã đem về cho ông Giải thưởng Nhà nước.

Tìm hiểu sâu kỹ cuộc đời ông mới thấm thía hết sự hy sinh của một nhà văn thiết tha yêu trẻ, viết có trách nhiệm và tràn đầy bầu nhiệt huyết với các em nhỏ tuổi. Ông luôn làm bạn với các em, hòa cùng thế giới hồn nhiên, trong trẻo của các em. Con đường cách mạng của ông cũng chính là lối đi văn chương đến với trẻ thơ. Miệt mài gần nửa thế kỷ sáng tạo, ông đã có một sự nghiệp văn học giá trị với đủ các thể loại như tiểu thuyết, thơ, đồng thoại, kịch bản phim hoạt hình... và ông đã viết trong niềm khát khao, hứng thú của người thích rủ rê, níu kéo trẻ thơ không chỉ qua câu chữ nghiêm túc mà còn bằng cả sự hóm hỉnh. Ông được các nhà phê bình văn học xếp là một trong số ít nhà văn  xuất sắc viết cho các em trong thế kỷ XX.

Ngày 15-6- 2007, cánh cửa cuộc đời ông khép lại bởi tắt trái tim hồng, ông lui về nghỉ  như "Anh đom đóm" của ông! Nhà văn Võ Quảng đã ra đi nhưng còn để lại khối văn chương đồ sộ, đậm đà bản sắc nhân văn, giàu tính triết lý và tình yêu thương của ông dành cho trẻ thơ.

Thái Mỹ