Thành phố Đà Nẵng đang vận hành thử bãi đỗ xe thông minh đầu tiên tại 255-Phan Châu Trinh, Q. Hải Châu, miễn phí cho các phương tiện trong thời gian 3 tháng. Dù còn khiêm tốn so với lượng ô-tô ở quận trung tâm nhưng đây là bước khởi đầu cho lộ trình xây dựng nhiều bãi đỗ tương tự trên toàn thành phố, tạo thông thoáng, giảm ùn tắc ở các trục đường lớn trong bối cảnh ô-tô cá nhân ngày càng nhiều.

Theo kế hoạch, trong thời gian tới Đà Nẵng sẽ đầu tư 14 bãi đậu xe thông minh kiểu này để giải quyết bài toán ùn ứ phương tiện tại các tuyến đường trung tâm.

Trong bãi miễn phí, đường xung quanh vẫn “tràn” ô-tô

Được xây dựng trên diện tích 1.000m2, bãi đỗ xe thông minh đầu tiên của Đà Nẵng có tổng mức đầu tư 28 tỷ đồng, quy mô 6 tầng (5 khoang mỗi tầng) thiết kế dạng thép lắp ghép. Nếu hoạt động hết công suất, bãi chứa được 50 phương tiện loại từ 4-7 chỗ.

Theo Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP Đà Nẵng, công nghệ và thiết bị của công trình này được nhập khẩu, chuyển giao từ Nhật Bản và các nước tiên tiến. Bãi đỗ xe được thiết kế, xây dựng phù hợp với tiện ích và thói quen sử dụng phương tiện giao thông đồng thời đầy đủ công năng của công trình giao thông tĩnh. Tại gác chắn tự động, khách vào gửi xe tại bãi xe được phát thẻ để chủ động quẹt thẻ ra vào, sau đó vận hành đưa xe vào bãi đỗ hoặc đi ra bằng thao tác đơn giản. Mỗi khoang đều được thiết kế các vạch vàng cảm biến, tài xế tự lùi xe vào đúng khoảng quy định để đảm bảo an toàn, dưới sự hướng dẫn của nhân viên phụ trách trong lần đầu tiên. Sau khi chủ phương tiện hoàn tất vào khoang, nhân viên sẽ điều khiển vận hành bãi đỗ xe thông qua hệ thống tự động xếp hình. “Chỉ một vài lần, việc đỗ xe và lấy xe trở nên đơn giản. Quen rồi thì khoảng trên dưới 1 phút. Nhanh hơn việc tìm kiếm chỗ đậu, tấp vào lề ở ngoài đường gấp nhiều lần”, một nhân viên phụ trách bãi đỗ xe này cho biết.

Để kiểm soát phương tiện ra vào, ngay cổng bãi đỗ xe  được gắn 4 camera, bố trí nhiều góc khác nhau. Các dữ liệu từ đây được truyền trực tiếp về phòng điều hành để nhân viên túc trực kiểm tra, nhận thông tin loại xe để có kế hoạch sắp xếp phù hợp trong các khoang trống. Song song với hệ thống cứu hỏa, bơm nước hiện đại, bãi đỗ xe cũng được trang bị máy phát điện để đảm bảo cho việc vận hành được thông suốt trong mọi thời điểm. Anh Nguyễn Thanh Toàn, chủ một xe ô-tô 4 chỗ gửi xe miễn phí trong những ngày đầu tại bãi đỗ xe này cho biết, nếu như việc để xe ngoài đường theo thói quen là “điền vào chỗ trống” sao cho thuận lợi với mình thì gửi xe vào bãi thêm một vài thao tác và quãng đường đi bộ sau đó dài hơn một tí, nhưng lâu dần cũng quen. “Mình thường quen với việc đậu xe trước nhà, gần quán cà-phê, cơ quan làm việc. Chính vì vậy đi trên các con phố, ở đâu cũng đụng ô-tô dưới lòng đường. Không dễ để thay đổi thói quen này, nhưng nếu bãi đỗ xe được bố trí hợp lý và tương ứng với số phương tiện trong khu vực thì phố phường sẽ thông thoáng, đi bộ vừa phải cũng có lợi cho sức khỏe”, anh Toàn cho biết.

Theo lãnh đạo Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP Đà Nẵng, kể từ ngày 20-9, tức là thời gian vận hành thử và bắt đầu cho người dân gửi xe miễn phí đến nay, bãi đỗ xe đạt công suất khoảng 50-60%. Trong khu vực gần bãi đỗ, lượng xe đậu dưới lòng đường vẫn còn nhiều. Lý do chính là các chủ xe chưa quen với việc vào bãi rồi đi bộ một đoạn đường sau đó, mặt khác họ chưa rõ về phương án thu phí sau thời gian thử nghiệm.

Khảo sát cắm biển cấm đỗ tại các tuyến đường gần bãi đậu xe Ông Bùi Hồng Trung cho biết, hiện tại Sở GVTT đang phối hợp với các sở Công Thương, Tài chính trình phương án thu phí đỗ xe sau thời gian vận hành thử nghiệm. Các đơn vị đang nghiên cứu việc thu phí theo giờ, theo tháng, theo quý và cả các mức khác nhau tương ứng với từng thời điểm trong ngày. Phương án là phải làm sao phù hợp với quy định và hài hòa với người dân. Cạnh đó, Sở đang rà soát, xin chủ trương xác định các tuyến đường trong khu vực bãi đậu xe thông minh để cắm biển báo cấm đỗ. Phạm vi cắm biển có bán kính khoảng 200-300m tính từ bãi đỗ, mục tiêu trước mắt là giảm số lượng xe ô-tô đỗ dưới lòng đường, tạo thông thoáng trong khu vực này. C.K

Nguy cơ “vỡ trận” bãi đỗ

Ông Bùi Hồng Trung – Phó Giám đốc Sở GTVT Đà Nẵng, bãi đỗ xe tại địa chỉ 255 Phan Châu Trinh được đưa vào sử dụng sẽ giúp giảm được phần nào ùn tắc giao thông ở khu vực trung tâm, đặc biệt là tuyến đường Nguyễn Văn Linh do quá nhiều ô-tô đỗ dưới lòng đường. “Khảo sát sơ bộ thì người dân vẫn mong muốn được đậu trong bãi. Chúng tôi vừa tuyên truyền vừa muốn các chủ xe vào bãi nhiều để đánh giá công tác vận hành cũng như hiệu quả của bãi đỗ xe này đối với việc giảm phương tiện đỗ trên đường ở khu vực này. Đây cũng là xuất phát điểm để kêu gọi các nhà đầu tư cho những dự án tương tự tiếp theo”, ông Trung cho hay. Cũng theo Phó Giám đốc Sở GTVT, hiện thành phố đang kêu gọi đầu tư 14 dự án tương tự tại nhiều khu vực khác ở trung tâm như đường Nguyễn Chí Thanh, Hải Phòng để giải quyết một phần bài toán ùn tắc giao thông đang rất cấp bách.

Theo số liệu thống kê mới nhất, chưa kể các phương tiện ngoại tỉnh tới làm ăn, du lịch thì với khoảng 90 nghìn xe ô-tô như hiện nay, thành phố đang thiếu bãi đỗ trầm trọng. Theo quy hoạch hệ thống giao thông tĩnh đến năm 2020, Đà Nẵng sẽ có 158 bãi đỗ xe nhưng thực tế mới chỉ có một vài bãi được xây dựng. Để có một bãi đậu khiêm tốn như 255 Phan Châu Trinh, việc tìm nhà đầu tư và các thủ tục liên quan phải trải qua một thời gian rất dài. Lãnh đạo Sở GTVT Đà Nẵng cho biết, Sở GTVT TP đã tiến hành công bố danh mục kêu gọi đầu tư 14 dự án bãi đỗ xe đã được HĐND thành phố thông qua, đồng thời công bố thông tin rộng rãi. Tuy nhiên, cho đến nay, số lượng nhà đầu tư, doanh nghiệp, cá nhân quan tâm vẫn còn rất khiêm tốn. Nguyên nhân chủ yếu là vướng các vấn đề pháp lý về đất đai. Nhà đầu tư muốn bỏ tiền đồng thời đề xuất được giao đất không thu tiền sử dụng đất trong một thời gian để hoàn vốn. Nhưng theo quy định hiện hành, dự án thuộc dạng này nhà đầu tư phải thực hiện chuyển quyền sử dụng đất và nộp tiền sử dụng đất cho Nhà nước. “Chúng tôi đang khảo sát để đánh giá hiệu quả, hiệu ứng từ bãi đỗ xe đầu tiên được xây dựng này để tiếp tục kêu gọi đầu tư. Dù quy mô còn nhỏ so với nhu cầu thực tế nhưng hy vọng đây là xuất phát điểm để Đà Nẵng từng bước giải quyết bài toán khủng hoảng thiếu bãi đỗ xe”, ông Trung chia sẻ.

Theo đại diện một doanh nghiệp chuyên đầu tư trên lĩnh vực hạ tầng đô thị, dự án bãi đỗ xe công cộng thường có vốn đầu tư lớn nhưng nguồn thu do cơ quan nhà nước phê duyệt thường thấp nên thời gian thu hồi vốn kéo dài. Khó khăn này cộng với việc phải trả thêm tiền sử dụng đất nữa thì nhà đầu tư không mặn mà cũng là chuyện dễ hiểu. Đó là chưa nói đến việc đầu tư vào các bãi đỗ xe công cộng gần như chỉ được hoạt động dịch vụ trông giữ xe mà không được phát triển thêm các dịch vụ khác.

CÔNG KHANH